Tòa xử nhiều vụ “tưởng ghê gớm lắm nhưng sau thấy... đơn giản thôi”!
(Dân trí) - Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Ksor Phước đã thẳng thắn bày tỏ quan điểm như vậy khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội thảo luận về Báo cáo công tác của các Tòa án trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII sáng 25/2.
Theo ông Ksor Phước, báo cáo do Chánh án TAND Tối cao Trương Hòa Bình trình bày chưa làm rõ được công tác xét xử đã góp phần vào công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng như thế nào, dù vấn đề này người dân "kêu" rất nhiều.
Ông Ksor Phước cho rằng 5 năm qua, ngành tòa án đã xét xử nhiều vụ án mà ban đầu "tưởng ghê gớm lắm nhưng sau thì thấy cũng đơn giản thôi".
"Tòa xử lý nghiêm minh, nguyên tắc là phải đúng luật, không thể ngoài luật. Sản phẩm của tòa là tổng hợp từ quá trình điều tra, truy tố tới xét xử nhưng chúng tôi nghe phong thanh thấy có nhiều cái chưa được yên tâm về các mối quan hệ. Người ta cảm thấy cuộc đấu tranh (phòng chống tội phạm) trong phạm vi của tòa chưa được triệt để”- ông Ksor Phước nói.
Ông Ksor Phước còn cho rằng báo cáo của Chánh án TAND Tối cao cũng chưa làm rõ đóng góp về chính sách của tòa án trong công tác phòng ngừa về tham nhũng như thế nào. "Đó là chưa nói về xét xử đúng tội hay không? Lẽ ra nó phải đưa vào tội tham nhũng nhưng lại đưa sang tội khác. Tội danh lớn đáng xử thì không xử. Tôi nêu ra thế để tòa làm rõ hơn một số vụ án, không nhiều đâu nhưng công luận đang rất theo dõi cái này”- ông Ksor Phước thẳng thắn.
Đối với các vụ án hành chính, “dân kiện quan” - kiện người ra quyết định hành chính xâm phạm tới quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, tổ chức - theo ông Ksor Phước, báo cáo của Chánh án TAND Tối cao cũng cần phải làm rõ thêm.
“Báo cáo cần nói rõ hơn về các trường hợp này để tạo niềm tin về công lý của tòa án. Qua theo dõi 2 nhiệm kỳ tôi thấy nhiệm kỳ này tòa án các cấp đã làm hiệu quả ngày càng tốt hơn, tiến bộ ngày càng cao hơn, đặc biệt gắn với tiêu chí mà nghị quyết mà Quốc hội đã nêu ra”- ông nói.
Đồng tình với ý kiến trên, Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đề nghị TAND Tối cao bổ sung thêm phần những bài học kinh nghiệm và nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới. Đồng thời có đánh giá, nhấn mạnh hơn về các vụ án tham nhũng lớn mà dư luận đang đặc biệt quan tâm.
Trong khi đó, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng đề nghị báo cáo của TAND Tối cao “cố gắng lọc bớt kể lể công việc của tòa, mà tăng thêm nhận định đánh giá hoạt động của tòa có ý nghĩa và mang lại hiệu quả gì”.
5 năm chỉ có 3 vụ án oan
Vào đầu giờ sáng nay 25/2, trình bày Báo cáo công tác của các tòa án trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII, Chánh án TAND Tối cao Trương Hòa Bình khẳng định đã tăng cường phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng trong quá trình giải quyết, nên hầu hết các vụ án được đưa ra xét xử kịp thời, trong thời hạn luật định. Việc xét xử các vụ án hình sự cơ bản đảm bảo đúng người, đúng tội, đúng pháp luật; đã khắc phục có hiệu quả những sai sót trước đây trong xét xử các vụ án hình sự.
Đặc biệt tòa án đã hạn chế đến mức thấp các trường hợp kết án oan người không có tội. Từ năm 2011 đến năm 2015 chỉ có 3 trường hợp tòa án cấp phúc thẩm hủy bản án sơ thẩm và tuyên bố bị cáo không phạm tội (so với nhiệm kỳ trước giảm 2 trường hợp).
Chánh án TAND Tối cao Trương Hòa Bình trình bày báo cáo công tác của Tòa.
Báo cao cho rằng, hình phạt mà tòa án tuyên phạt đối với các bị cáo đảm bảo đúng chính sách hình sự của Nhà nước.
Đặc biệt trong nhiệm kỳ qua, công tác đấu tranh, phòng chống tham nhũng được Đảng và Nhà nước ta đặc biệt quan tâm và chỉ đạo thực hiện quyết liệt. Với trách nhiệm của mình, toà án các cấp đã tăng cường và xét xử nghiêm minh đối với loại tội phạm này. Trong 5 năm qua, các toà án đã xét xử hơn 1.200 vụ án với hơn 2.800 bị cáo phạm các tội về tham nhũng. Nhiều vụ án lớn, đặc biệt nghiêm trọng về kinh tế, tham nhũng đã được đưa ra xét xử kịp thời như vụ án PMU18; vụ án Phạm Thanh Bình tại Tập đoàn Công nghiệp tàu thủy Việt Nam (Vinashin); vụ án Dương Chí Dũng (Vinalines); vụ án Huỳnh Thị Huyền Như; vụ án Nguyễn Đức Kiên,…
Riêng năm 2015, các tòa án đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan tố tụng khẩn trương hoàn tất hồ sơ để đưa ra xét xử kịp thời, nghiêm minh các vụ án trọng điểm về tham nhũng phải đưa ra xét xử trước Đại hội Đảng lần thứ XII.
Báo cáo khẳng định, hình phạt mà tòa án áp dụng đối với các bị cáo phạm tội về tham nhũng đảm bảo nghiêm khắc.
Thẩm tra báo cáo của Chánh án TAND Tối cao, ông Nguyễn Văn Hiện - Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp - đánh giá một số TAND chưa khắc phục triệt để tình trạng để các vụ án quá thời hạn giải quyết theo quy định của pháp luật do lỗi chủ quan của tòa án. Tỷ lệ các bản án, quyết định của tòa án bị hủy, sửa do lỗi chủ quan của thẩm phán có xu hướng giảm nhưng chưa giảm mạnh.
Chất lượng tranh tụng tại phiên tòa của một số TAND chưa cao. Số lượng đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm chưa được giải quyết còn tồn đọng nhiều.
Thế Kha