Thực hư chuyện ông Ban-Ki-Moon mang dòng dõi Việt

Chuyến thăm thầm lặng

Trao đổi với PV Dân trí, ông Phan Huy Thanh – Trưởng chi 2, dòng họ Phan Huy ở Hà Nội xác nhận, vào ngày 23/5, ông Ban Ki-moon (Tổng thư ký Liên Hợp Quốc) có đến thăm và dâng hương lên nhà thờ họ Phan Huy ở xã Sài Sơn (Quốc Oai – Hà Nội). Chuyến thăm mang tính chất cá nhân nên diễn ra khá thầm lặng. Trước chuyến thăm hai tuần, có một nữ phiên dịch đến thông báo ngắn gọn với nội dung: "Sắp tới có một đoàn khách quốc tế đến thăm dòng họ Phan Huy nhưng không tiết lộ thời gian cụ thể". Sau đó, vào ngày 21 – 22/5, nhiều cán bộ thuộc lực lượng công an, bảo vệ đến đặt vấn đề khảo sát địa thế nhà thờ họ.

Cuộc viếng thăm bắt đầu từ 16h đến khoảng 16h45 phút ngày 23/5. Ông Thanh nhớ lại, lúc đó có khoảng 3 – 4 ô tô đến trước nhà thờ họ: “Khi các vị khách đặc biệt bước xuống xe, chúng tôi mới nhận ra đó là ông Ban Ki Moon và phu nhân. Tất cả mọi người có mặt đều rất xúc động và bất ngờ…”. Theo lời ông Thanh, vị Tổng Thư Ký Liên Hợp Quốc rất thân thiện, dễ gần, ông đến bắt tay từng người một trong dòng họ và nói được 2 tiếng “cảm ơn” bằng tiếng Việt, sau đó viết lưu bút. 

Theo đó, bút tích mà ông Ban Ki Moon viết được dịch ra có nội dung như sau: “Tôi rất xúc động khi viếng thăm và tỏ lòng thành kính sâu sắc trước ngôi nhà thờ Phan Huy Chú và các thành viên khác của dòng họ Phan.

Cảm ơn dòng họ đã giữ gìn và bảo quản nhà thờ dòng họ này. Là một người con của dòng họ Phan, giờ đây giữ chức Tổng Thư ký của Liên Hợp Quốc, tôi tự hứa với bản thân sẽ cố gắng làm theo những lời dạy của tổ tiên”.

Ông Thanh cho biết thêm, vị Tổng Thư Ký Liên Hợp Quốc sau đó còn chụp ảnh lưu niệm với dòng họ Phan Huy cũng như dừng lại khá lâu trước gia phả và sơ đồ của dòng họ. Sau khoảng 45 phút thì đoàn công tác lên xe về Hà Nội. Tại nhà ông Thanh, hiện còn lưu giữ rất nhiều hình ảnh chuyến thăm của ông Ban Ki Moon với dòng họ Phan Huy, một số bức ảnh khác còn có những người hàng xóm chứng kiến.

“Chúng tôi rất vui và tự hào khi được đón tiếp vị Tổng thư ký liên Hợp Quốc sang thăm nhà thờ họ Phan Huy tuy nhiên thông tin về  việc ông Ban Ki Moon có phải là người gốc Việt và thuộc dòng họ chúng tôi hay không thì còn phải nghiên cứu thêm, chúng tôi cũng chưa có đủ thông tin để khẳng định”.

"Cả Việt Nam, Trung Quốc, Hàn Quốc đều có dòng họ Phan"

Trong khi đó trao đổi với phóng viên Dân trí, ông Phan Văn Đính - Tổng thư ký Hội đồng Phan tộc Việt Nam cho biết ông Ban Ki Moon đúng là người họ Phan nhưng thông tin ông Ban Ki Moon có nguồn gốc Việt Nam thì chưa chính xác: “Ông Ban Ki Moon họ Phan nhưng họ Phan ở Hàn Quốc chứ không phải họ Phan ở Việt Nam. Cả Việt Nam, Trung Quốc, Hàn Quốc đều có họ Phan”. Ông Đính từ chối trả lời thêm về vấn đề này.

Ông Phan Đình Phúc, đại diện hội đồng Phan tộc Việt Nam cho biết thêm, thực tế trên thế giới hiện có hội đồng họ Phan là nơi để gắn kết, kết nối của những gia tộc họ Phan đến từ nhiều nước như Hàn Quốc, Việt Nam, Trung Quốc… Hội đồng Phan tộc Việt Nam cũng mới tham gia vào vào Hội đồng này.

“Cách đây 4 năm, Hội đồng họ Phan Quốc tế có họp và giao lưu ở Trung Quốc. Đại diện hội đồng cũng gửi thư mời ông Ban Ki Moon đến tham dự, nhưng vị Tổng Thư Ký Liên Hợp Quốc viết thư từ chối vì bận việc riêng…”, ông Phúc cho biết.

Cũng theo ông Phan Đình Phúc, hiện nay theo các tài liệu của dòng họ Phan tại Việt Nam thì chưa đủ cơ sở khẳng định ông Ban Ki Moon là người gốc Việt: “Thực tế, họ Phan trên thế giới có rất nhiều và thường xuyên có những hoạt động giao lưu, gắn kết với nhau. Hiện nay, theo những gì tôi biết thì cũng chưa có tài liệu nào khẳng định ông Ban Ki Moon là người gốc Việt cả. Tuy nhiên, việc vị Tổng thư ký Liên Hợp Quốc sang thăm nhà thờ họ Phan ở Quốc Oai cũng là niềm tự hào rất lớn cho dòng họ chúng tôi…”, ông Phúc cho biết thêm  

Trao đổi cùng phóng viên Dân trí, nhà sử Học Dương Trung Quốc cũng cho biết, ông có biết thông tin ông Ban Ki Moon sang thăm nhà thờ họ Phan Huy ở Quốc Oai và được họ Phan ở Hà Nội tặng một quyển sách do GS, nhà giáo nhân dân Phan Hữu Dật – nguyên Hiệu Trưởng trường Đại học Tổng hợp biên soạn.

Ông Quốc cũng cho biết thêm, nếu giả sử ông Ban Ki Moon là người gốc Việt và thuộc dòng họ Phan thì cũng không có gì là lạ. Bởi Việt Nam có mối quan hệ khá thân thiết với các nước xung quanh. Trong lịch sử, nhiều người Việt di cư và xây dựng dòng họ mình sang các nước láng giềng: “Trước đây, cụ Lý Long Tường, hoàng tử triều Lý nước Đại Việt cũng từng sang Hàn Quốc, sau này trở thành một nhân vật anh hùng và xây dựng dòng họ Lý khá lớn mạnh ở đó. Một số hậu duệ đời sau cũng tìm về quê quán cũ để tìm lại gốc gác của mình…”.

Về thông tin ông Ban Ki Moon có phải là người gốc Việt hay không, ông Quốc cho rằng cần phải nghiên cứu và tìm hiểu thêm: “Dù chưa rõ thực hư ra sao nhưng đây cũng là một hành động đẹp, thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn, làm gắn kết thêm tình cảm hữu nghị giữa hai nước. Đó là điều rất đáng trân trọng”, ông Quốc nhấn mạnh.

Hà Trang