Thông tư đi ngược với tinh thần nghị định!

Ít người được ghi nợ

Việc cho ghi nợ tiền sử dụng đất khi hộ gia đình, cá nhân có nhu cầu hợp thức hóa nhà đất hoặc chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở đã được qui định tại nghị định 17/CP của Chính phủ: hộ gia đình, cá nhân chưa đủ khả năng nộp tiền sử dụng đất theo qui định thì được ghi nợ tiền sử dụng đất.

Đến khi nào thực hiện các giao dịch như chuyển nhượng, thế chấp, bảo lãnh, góp vốn bằng quyền sử dụng đất hoặc tặng cho quyền sử dụng đất, nhận tiền bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất thì nộp lại khoản tiền nợ.

Ông Đặng Hùng Võ, thứ trưởng Bộ Tài nguyên - môi trường, nói: “Tinh thần nghị định 17/CP của Chính phủ rất rõ: ai chưa có khả năng nộp tiền sử dụng đất, có nhu cầu ghi nợ thì được ghi nợ.   Do vậy, việc chỉ cho phép hộ nghèo, hộ thu nhập thấp được ghi nợ theo hướng dẫn của Bộ Tài chính là đi ngược lại với tinh thần nghị định của Chính phủ và ảnh hưởng đến quyền lợi của nhiều người dân”.

Nghị định này đã có hiệu lực từ hơn nửa năm nay nhưng chưa được thi hành vì Bộ Tài chính chưa ban hành thông tư hướng dẫn.

Thế nhưng, đến khi thông tư 70 của Bộ Tài chính được ban hành thì đối tượng được ghi nợ đã bị giới hạn lại: chỉ có các hộ nghèo và hộ thu nhập thấp mới được ghi nợ!

Ông Phạm Ngọc Hùng, ngụ phường Bình Hưng Hòa, quận Bình Tân, TPHCM, bức xúc: “Căn nhà của tôi phải nộp tiền sử dụng đất khoảng 107 triệu đồng. Thu nhập trung bình như tôi không thể xoay xở một lúc từng ấy tiền để nộp. Chậm nộp thì bị phạt 0,02%/ngày. Nếu không được ghi nợ gia đình tôi không biết phải làm sao”.

Hàng ngàn hộ dân khác tại TPHCM cũng đang nôn nóng chờ đợi được ghi nợ tiền sử dụng đất. Lý do: sổ đỏ đã được cấp nhưng không đủ khả năng nộp tiền sử dụng đất vì mức thu tiền sử dụng đất áp dụng từ cuối năm 2004 theo nghị định 198/CP rất cao.

Cộng với việc TP ban hành bảng giá đất cũng gần sát giá thị trường nên rất nhiều hộ phải nộp tiền sử dụng đất hàng chục triệu, thậm chí cả trăm triệu đồng. Với mức tiền này, không chỉ hộ nghèo, hộ thu nhập thấp mà rất nhiều hộ có thu nhập trung bình, khá cũng không lo nổi tiền để nộp.

Đã vậy, ông Nguyễn Đình Tấn, cục phó Cục Thuế TPHCM, cho biết: “Mặc dù đã có thông tư hướng dẫn nhưng cơ quan thuế cũng chưa thể triển khai ngay việc cho ghi nợ. Phải chờ hướng dẫn cụ thể như thế nào là hộ nghèo, hộ có thu nhập thấp”.

Cũng theo thông tư 70, tiêu chuẩn thế nào là hộ nghèo sẽ dựa vào qui định của Chính phủ. Thế nào là hộ có thu nhập thấp thì... do UBND tỉnh qui định sau khi tham khảo ý kiến của HĐND cấp tỉnh cho phù hợp với điều kiện của địa phương. Như vậy, người dân sẽ còn tiếp tục phải chờ UBND tỉnh, TP ban hành hướng dẫn tiêu chuẩn thế nào là “hộ thu nhập thấp”.

Và như vậy, sẽ có rất ít người được ghi nợ tiền sử dụng đất.

“Đẻ” thêm thủ tục

Thời gian qua, việc chậm triển khai nghị định 17/CP, theo giải thích của cơ quan thuế, là do phải chờ hướng dẫn của Bộ Tài chính gỡ vướng về thủ tục ghi nợ lên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất như thế nào: có ghi cụ thể khoản tiền nợ hay chỉ ghi chung chung là “chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính với Nhà nước”? Tuy nhiên, vướng mắc này lại không được thông tư 70 hướng dẫn.

Trong khi đó, thông tư của Bộ Tài chính lại “đẻ” thêm thủ tục cho người muốn ghi nợ tiền sử dụng đất: hộ gia đình, cá nhân phải làm đơn nêu rõ lý do chưa đủ khả năng nộp tiền sử dụng đất gửi UBND phường, xã, thị trấn. UBND phường xã sẽ căn cứ vào qui định của UBND tỉnh và thực tế đời sống khó khăn của người làm đơn để xác nhận và đề nghị cho người đó được ghi nợ.

Theo Cục Thuế TPHCM, trước đây ghi nợ tiền sử dụng đất theo nghị định 38/CP khi cấp giấy hồng, người có nhu cầu ghi nợ chỉ cần làm đơn yêu cầu được ghi nợ nộp chung với các loại hồ sơ, giấy tờ khác khi làm thủ tục hợp thức hóa nhà đất.

Căn cứ trên đơn yêu cầu này cơ quan thuế cho ghi nợ, không đòi hỏi người dân phải xuất trình giấy tờ gì chứng minh có khó khăn trong việc nộp tiền sử dụng đất.

Với việc “đẻ” thêm thủ tục xác nhận điều kiện khó khăn, chắc chắn người dân sẽ than trời về thủ tục, giấy tờ nhà đất vốn đã rối rắm. Thậm chí không loại trừ khả năng họ sẽ phải bỏ tiền lo khoản “tiêu cực phí” nếu bị xã phường hoạnh họe, làm khó khăn trong việc chứng minh mình thuộc diện “hộ thu nhập thấp”.

Nhu cầu muốn ghi nợ tiền sử dụng đất của người dân là khá lớn. Theo thống kê của Sở Tài nguyên - môi trường TPHCM, một trong những nguyên nhân khiến tiến độ cấp sổ đỏ tại TPHCM trong thời gian qua chậm vì mức thu tiền sử dụng đất quá cao. Hiện vẫn còn khoảng 600.000 nhà đất chưa được cấp giấy.

Theo Chi Mai
Báo Tuổi trẻ