Thấp thỏm sống vì nhà có nguy cơ “rớt” xuống sông

Sạt lở nghiêm trọng đe dọa “nuốt” nhà dân

Ngày 26/4, theo ghi nhận của PV Dân trí, đoạn sông Cái chảy qua địa phận xã Vĩnh Ngọc (TP Nha Trang) có ít nhất 3 khu vực sạt lở trầm trọng, ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân ven sông. Theo đó, mỗi khu vực bị sạt lở kéo dài từ 200-300m, thậm chí có những đoạn bờ sông chỉ còn cách nhà dân 3-5m.

Bà Nguyễn Thị Lài (thôn Ngọc Hội, xã Vĩnh Ngọc), cho biết, bờ sông Cái bị sạt lở vài năm nay, mỗi năm lấn sâu vào nhà dân 1-2m.

Bà Lài nhớ lại, ngôi nhà kiên cố của gia đình bà được xây dựng từ những năm đầu thập niên 90 thế kỷ trước. Khi đó, phía sau nhà có vườn dừa 40-50 cây, tạo “vùng đệm” với sông Cái. Thế nhưng, sau nhiều lần bị sông “gặm nhấm”, cả vườn dừa lần lượt bị rớt xuống sông.

“Vài năm trước, khu vực gần nhà tôi đã có 2 căn nhà bị sập xuống sông. Một trong 2 gia đình có nhà bị sập đã phải dọn đồ đạc đi nơi khác sinh sống. Mấy năm nay, sông “ăn” vào rất dữ, nhất là sau đợt mưa lũ cuối năm ngoái thì bờ sông còn cách căn bếp 5-6m”, bà Lài lo lắng.

Theo quan sát, ngoài căn nhà bà Lài thì còn 2 căn nhà khác cũng có nguy cơ bị ngã xuống sông. Chị Ngô Thị Huyền (thôn Ngọc Hội), cho biết, mấy năm trước căn nhà chính lợp ngói của gia đình bị cuốn xuống sông, còn lại một đoạn bờ hiên ở phía trước. Nhờ sự giúp đỡ của hàng xóm, gia đình che chắn lại túp liều tôn trên nền hiên còn lại sau vụ mất nhà.

“Nay bờ sông đã ăn sâu thêm, căn nhà tạm này không biết bị trôi lúc nào vì bờ sông chỉ còn cách 4-5m. Cuối năm ngoái, do mưa lũ nên nước sông lên cao, ai cũng hoang mang, mấy đứa con phải chạy đi ở nhờ nhà hàng xóm. Giờ phải ở liều thôi, biết chạy đi đâu?”, chị Huyền nói.

Ông Lê Văn Mỹ, Chủ tịch UBND xã Vĩnh Ngọc (TP Nha Trang) cho biết, khu vực bờ sông Cái đoạn thôn Ngọc Hội bị sạt lở nghiêm trọng khiến 12 hộ dân bị ảnh hưởng, trong đó có 3 nhà dân có nguy cơ bị rớt xuống sông. “Hiện khu vực này đang xây dựng bờ kè tạm dài 200m để giữ đất, ngăn chặn sạt lở, ổn định đời sống người dân”, ông Mỹ cho biết.

Tuy nhiên, khi PV Dân trí có mặt tại khu vực này thì người dân cho biết, họ đo dấu vết nước lũ đóng rêu trên móng nhà sau khi rút thì cao hơn rất nhiều so với bờ kè tạm đang thi công hiện nay. Do đó, những căn nhà vẫn đứng trước nguy cơ đổ sập khi có mưa lũ ập đến.

Sông “giận dữ” vì khai thác cát trái phép

Từ thượng nguồn sông Cái, đoạn chảy qua huyện Khánh Vĩnh, huyện Diên Khánh cho đến hạ lưu đoạn chảy qua TP Nha Trang, tình trạng khai thác cát trái phép diễn ra công khai từ nhiều năm nay. Mặc dù chính quyền địa phương đã nỗ lực xử lý tình trạng này nhưng “cát tặc” vẫn ngày đêm “rút ruột” con sông lớn nhất Khánh Hòa.

Ông Trần Văn Cườm (thôn Xuân Lạc 2, xã Vĩnh Ngọc, TP Nha Trang) cho biết, nạn khai thác cát trái phép là một trong những nguyên nhân khiến bờ sông gần nhà ông bị sạt lở nghiêm trọng.

“Mấy năm trước nó hút rầm rộ lắm! Giờ chính quyền xử lý thì có giảm nhưng chuyển sang hút vào ban đêm. Một số người dân tức giận đã rọi đèn pin, thậm chí ném đá ra bờ sông xua đuổi”, ông Cườm nói.

Trong khi đó, vào thượng tuần tháng 4, đoạn sông Cái chảy qua thôn Hạ (xã Diên Lâm huyện Diên Khánh), xuất hiện cả chục ghe thuyền khai thác cát trái phép. Các ghe chỉ có 1-2 người nhưng chỉ sau vài chục phút găm ống hút xuống sông thì khoang ghe đầy cát, tấp vào bờ.

Liên quan đến tình trạng sông Cái bị sạt lở, đại diện Chi cục Thủy lợi tỉnh Khánh Hòa cho biết, ngoài việc do mưa lũ thì nạn khai thác cát trái phép đã làm “biến đổi dòng chảy, tăng độ dốc lòng sông”. Đoạn sông Cái chảy qua huyện Diên Khánh bị sạt lở nặng nhất là ở các xã, gồm: Diên Xuân, Diên Lâm và Diên Phú; còn ở TP Nha Trang thì sạt lở nặng nhất là đoạn sông chảy qua các xã, gồm: Vĩnh Ngọc, Vĩnh Phương, Vĩnh Thạnh và Vĩnh Trung.

Được biết, nhằm hạn chế sạt lở bờ sông Cái, UBND tỉnh Khánh Hòa đã chỉ đạo xây dựng các đoạn kè chống sạt lở trên địa bàn huyện Diên Khánh, TP Nha Trang. Hiện UBND tỉnh Khánh Hòa đã có tờ trình, đề nghị Trung ương hỗ trợ 150 tỷ đồng để làm kè bờ hữu sông Cái tại thôn Phú Vinh (xã Vĩnh Thạnh, TP Nha Trang) vì sạt lở ảnh hưởng đến 150 căn nhà của người dân; hỗ trợ 100 tỷ đồng để làm kè chống xói lở bờ sông Cái, đoạn qua các xã Vĩnh Trung, Vĩnh Phương, Vĩnh Ngọc vì sạt lở ảnh hưởng hơn 250 căn nhà của người dân.

Viết Hảo