Phó Thủ tướng “thúc” TPHCM trình đề án thí điểm cơ chế đặc thù

Chiều 20/5, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ dẫn đầu đoàn công tác của Chính phủ đã có buổi làm việc với TPHCM về tình hình kinh tế, xã hội của thành phố 4 tháng đầu năm và một số vấn đề liên quan đến phát triển hạ tầng và liên kết vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.

Tại buổi làm việc, Bí thư Thành ủy TPHCM Đinh La Thăng cho rằng thành phố hoàn toàn có đủ tiềm năng để tăng trưởng hàng năm hai con số. Nhưng hiện nay thành phố đang bị kìm hãm bởi một số cơ chế nên không thể phát huy hết khả năng, tiềm lực.

Ông Thăng nói: “Thành phố là đầu tàu mà đang vận hành cơ chế toa tàu thì làm sao mà kéo được? Thành phố đang phối hợp với Viện Kinh tế Việt Nam để xây dựng cơ chế với tư duy đột phá và vượt ra ngoài những cái đang trói buộc hiện nay”.

“Phải coi sự phát triển của TPHCM là sự phát triển của cả nước, cơ chế đột phá của thành phố là nhu cầu của Chính phủ và các bộ, ngành. Nếu không làm được điều này thì quay lại cơ chế xin cho. Có những việc bé bằng cái móng tay nhưng xin rất lâu. Cần đẩy mạnh phân cấp, ủy quyền cho thành phố. Đừng sợ phân cấp, ủy quyền thì mất quyền”, ông Thăng nói.

Ông Thăng dẫn chứng, hiện nay thành phố có hơn 400 chung cư cũ xuống cấp nhưng 10 năm nay không làm được, chỉ cải tạo được 22 chung cư. Cứ đà này không biết khi nào mới xong trong khi người dân thì sống trong lo sợ. Nếu tạo ra một cơ chế đặc thù, điều chỉnh lại quy hoạch, cơ chế chỉ định nhà thầu thì trong 5 năm tới ít nhất cũng làm được một nửa số chung cư cũ.

“Vấn đề này nhỏ thôi nhưng cũng phải báo cáo với Chính phủ, đó là ghế Cục trưởng Cục Hải quan TPHCM đến giờ vẫn trống, trình mãi không bổ nhiệm được. Đến giờ anh Cường (Phó tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Hoàng Việt Cường - PV) cứ phải đi đi vào vào kiêm nhiệm mãi. Không hiểu vướng mắc ở đâu. Cần phải thống nhất bổ nhiệm Cục trưởng để hỗ trợ cho thành phố phát triển”, ông Thăng bày tỏ.

Tại buổi làm việc, TPHCM cũng đề xuất một số vấn đề liên quan đến tài chính, phân cấp nguồn thu cho thành phố để phù hợp với quy mô của đô thị đặc biệt.

Cụ thể, thành phố mong muốn được cấp lại một phần số thu các khoản thuế từ hoạt động xuất nhập khẩu, dự kiến các mức 8-10-12% trong tổng thu và thực hiện trong 10 năm để tạo điều kiện cho thành phố bổ sung nguồn đầu tư cơ sở hạ tầng giao thông đường bộ, hệ thống cảng, kết nối liên vùng…

Bên cạnh đó, cho phép thành phố nghiên cứu cơ chế phụ thu thuế đối với một số ngành, lĩnh vực kinh doanh trên địa bàn thành phố phù hợp với tình hình thực tế. Nguồn thu này không phải điều tiết về trung ương.

Phân cấp cho thành phố được thu tiền sử dụng đất gắn liền với tài sản trên đất do các cơ quan trung ương quản lý và phân chia tỷ lệ phần trăm cho thành phố được hưởng là 50% đối với khoản thu này. Phân chia tỉ lệ phần thu lợi nhuận sau thuế còn lại sau khi trích lập quỹ của các doanh nghiệp nhà nước trung ương đại diện chủ sở hữu cho ngân sách thành phố được hưởng 50%.

Thành phố cũng kiến nghị được giữ lại nguồn thu từ việc cổ phần hóa doanh nghiệp 100% vốn nhà nước và thoái vốn nhà nước tại các doanh nghiệp do UBND TP làm chủ sở hữu. Số thu này sẽ nộp vào tài khoản do Sở Tài chính theo dõi, quản lý nhằm tạo nguồn vốn bổ sung cho các dự án đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng và các lĩnh vực then chốt của thành phố.

Phát biểu tại buổi làm việc, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đánh giá cao và đồng tình với báo cáo của thành phố về những kết quả khởi sắc của nền kinh tế thành phố 4 tháng đầu năm, cũng như những trăn trở, tìm tòi của thành phố phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế trong thời gian qua, với khát vọng lấy lại vị trí ngày xưa.

Phó Thủ tướng đề nghị thành phố tiếp tục phân tích những điểm tích cực, nổi bật trong phát triển kinh tế xã hội để tiếp tục phát huy trong thời gian tới, đặc biệt là vấn đề xuất nhập khẩu.

Ông Vương Đình Huệ đề nghị thành phố chủ động chuẩn bị đề án để trình Chính phủ cho thí điểm về một số vấn đề mới phát sinh và thực tiễn thành phố đặt ra trong quá trình phát triển nếu chưa có quy định hoặc quy định vượt những quy định hiện nay.

“Thành phố cần nêu cụ thể những vấn đề nào và phải có đề án trình chính phủ để cho phép áp dụng, càng sớm càng tốt theo đúng tinh thần Nghị quyết 16 của Bộ Chính trị”, ông Huệ nói.

Phó Thủ tướng đề nghị TPHCM phối hợp với Bộ Kế hoạch đầu tư và Ban Kinh tế trung ương để xây dựng chính sách phát triển, cơ chế điều phối giữa các tỉnh trong vùng và vùng đô thị TPHCM và sớm trình Chính phủ.

Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng cũng đề nghị thành phố chủ động phối hợp với các Bộ nghiên cứu trình Chính phủ xem xét, quyết định các vấn đề phân cấp mạnh hơn cho thành phố về quản lý tài chính, tăng tự chủ cho thành phố về ngân sách, quyết định các khoản thu chi, kế hoạch đầu tư, tổ chức nhân sự, thẩm quyền xử phạt hành chính…

“Tinh thần Chính phủ cũng như Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã nói, phân cấp triệt để cho địa phương, cho các nơi, không có đẩy việc lên trên”, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhấn mạnh.

Quốc Anh