Những đại án tham nhũng, kinh tế đặc biệt nghiêm trọng trong năm qua

Thế Kha

(Dân trí) - Bộ Công an cho biết đã phát hiện 5.117 vụ phạm tội về trật tự quản lý kinh tế, 523 vụ phạm tội về tham nhũng và chức vụ. Tội phạm tham nhũng, kinh tế, buôn lậu diễn ra rất phức tạp.

Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm vừa ký báo cáo của Chính phủ gửi Quốc hội về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2022 (từ ngày 1/10/2021 đến ngày 30/9/2022).

Tội phạm tham nhũng, kinh tế, buôn lậu diễn ra rất phức tạp

Bộ Công an cho biết đã tập trung điều tra các vụ án, vụ việc kinh tế, tham nhũng đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo dõi, chỉ đạo. Chủ động triển khai các biện pháp nghiệp vụ để phát hiện, xác minh, điều tra làm rõ các sai phạm có tác dụng lan tỏa, mang tính chất cảnh tỉnh trong những lĩnh vực nhạy cảm.

Những đại án tham nhũng, kinh tế đặc biệt nghiêm trọng trong năm qua - 1

Đại tướng Tô Lâm - Bộ trưởng Bộ Công an (Ảnh: Quốc hội).

Đã phát hiện 5.117 vụ phạm tội về trật tự quản lý kinh tế (giảm 36,68%), 523 vụ phạm tội về tham nhũng và chức vụ (tăng 40,97%). "Qua công tác phòng ngừa, đấu tranh cho thấy tội phạm tham nhũng, kinh tế, buôn lậu diễn ra rất phức tạp"- báo cáo nêu.

Nổi lên là các sai phạm trong các lĩnh vực chứng khoán (vụ án Trịnh Văn Quyết - Chủ tịch Tập đoàn FLC; vụ Nguyễn Thành Nhân - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Louis Holdings; vụ án Nguyễn Văn Nam - Giám đốc Công ty cổ phần ASA); phát hành trái phiếu doanh nghiệp (vụ án Đỗ Anh Dũng- Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Tân Hoàng Minh cùng đồng phạm đã thông qua phát hành 9 gói trái phiếu riêng lẻ để lừa đảo chiếm đoạt hơn 8000 tỷ của hơn 6000 nhà đầu tư).

Sai phạm trong hoạt động đấu thầu, đấu giá, mua sắm công, tập trung vào khâu thẩm định giá, thẩm định thầu, làm rõ thủ đoạn thông đồng chia nhỏ dự án, gói thầu để chỉ định thầu; dùng "quân xanh, quân đỏ" để thao túng giá trúng thầu, mua bán "lòng vòng" để nâng giá nhiều lần. Trong đó, liên quan đến vụ án Công ty Việt Á, Cơ quan Cảnh sát điều tra (C03) - Bộ Công an đã khởi tố 26 bị can; công an 21 địa phương khởi tố 24 vụ/63 bị can.

C03 - Bộ Công an khởi tố vụ án "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng" xảy ra tại Bệnh viện đa khoa Đồng Nai và Công ty AIC; Công an tỉnh Bắc Giang khởi tố 5 đối tượng chia nhỏ gói thầu, lập chứng từ mua bán thiết bị giáo dục gây thiệt hại 15 tỷ đồng.

Công an tỉnh Hòa Bình khởi tố vụ án vi phạm đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng tại Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Lương Sơn; Công an TP Hà Nội khởi tố vụ án vi phạm đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng tại Bệnh viện Thanh Nhàn, thiệt hại ước tính gần 25 tỷ đồng. Công an tỉnh Ninh Bình khởi tố 5 bị can về tội "vi phạm quy định về hoạt động đấu giá tài sản" trong đấu giá quyền sử dụng đất, gây thiệt hại gần 20 tỷ đồng..

Bộ Công an cho biết, tội phạm, vi phạm pháp luật trong các lĩnh vực kinh tế trọng điểm với phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi, gây thiệt hại ngày càng lớn như quản lý ngân sách nhà nước, đầu tư công, cổ phần hóa. C03- Bộ Công an khởi tố vụ án "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí" xảy ra tại Tổng Công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp Việt Nam, Công ty Đúc số 1 và các đơn vị liên quan, thiệt hại ước tính trên 90 tỷ đồng.

Trong lĩnh vực y tế, giáo dục, đất đai, Công an tỉnh Yên Bái khởi tố nguyên cán bộ Văn phòng đăng ký đất đai lập khống hồ sơ, tài liệu liên quan đến tài sản trên đất bị thu hồi để chiếm đoạt tiền của Nhà nước; Công an TP Hà Nội khởi tố nguyên Phó Chủ tịch UBND xã Phù Linh, Sóc Sơn; khởi tố nguyên cán bộ UBND huyện Gia Lâm, UBND xã Trâu Quỳ lợi dụng quyền hạn cho chuyển mục đích sử dụng đất, miễn giảm tiền sử dụng đất gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 20 tỷ đồng; Công an tỉnh Đồng Nai khởi tố nguyên Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh, nguyên Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh và các đối tượng có liên quan...

Trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, Công an tỉnh Vĩnh Long khởi tố Tổng Giám đốc Công ty Trường Huy về hành vi lập 14 công ty vay vốn ngân hàng rồi chiếm đoạt 155 tỷ đồng; Công an TP Hà Nội khởi tố cán bộ Agribank chi nhánh Hồng Hà nâng khống trị giá tài sản đảm bảo gây thiệt hại 29 tỷ đồng. Công an tỉnh Quảng Ninh khởi tố cán bộ BIDV chi nhánh Quảng Ninh lập khống 9 hồ sơ vay vốn, chiếm đoạt gần 33 tỷ đồng...

Trong lĩnh vực tài nguyên, khoáng sản, thuế, Công an tỉnh An Giang khởi tố các đối tượng điều hành Công ty TNHH MTV Phú Cường về hành vi trốn thuế với số tiền 19 tỷ đồng; Công an tỉnh Cao Bằng khởi tố Giám đốc Công ty TNHH tư vấn thiết kế Cao Bằng kê khai khống người lao động nhằm tăng chi phí để trốn thuế với số tiền 1,2 tỷ động...

Tội phạm liên quan đến phòng chống dịch Covid-19 gia tăng

Theo báo cáo của Bộ Công an, tội phạm liên quan đến công tác phòng, chống dịch Covid-19 gia tăng, nhất là các loại vật tư, trang thiết bị y tế và các mặt hàng thiết yếu phục vụ phòng, chống dịch. Trong đó, Công an TP Hải Phòng đã bắt giữ 7.200 hộp thuốc điều trị Covid-19, Công an tỉnh Cao Bằng bắt giữ hơn 15.800 bộ test nhanh Covid-19; Công an tỉnh Lạng Sơn phát hiện 6 vụ, thu giữ 800 hộp thuốc chống Covid-19... không rõ nguồn gốc.

Cơ quan công an cũng làm rõ sai phạm trục lợi trong tổ chức tiêm vaccine, xét nghiệm Covid-19; lợi dụng việc đưa người Việt Nam ở nước ngoài về nước để trục lợi...

Những đại án tham nhũng, kinh tế đặc biệt nghiêm trọng trong năm qua - 2

Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an đã khởi tố bị can, bắt tạm giam Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Tô Anh Dũng để điều tra về tội "Nhận hối lộ" quy định tại Điều 354 Bộ luật Hình sự (Ảnh: BQT).

Cụ thể, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an khởi tố vụ án "Đưa và nhận hối lộ", khởi tố Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Trợ lý Phó Thủ tướng Thường trực và các đối tượng là lãnh đạo, chuyên viên Cục Lãnh sự - Bộ Ngoại giao, Cục Quản lý Xuất nhập cảnh - Bộ Công an và Vụ Hợp tác quốc tế - Văn phòng Chính phủ…

Đáng chú ý, Bộ Công an cho rằng có sự chuyển hướng rõ rệt của tội phạm buôn lậu từ phương thức truyền thống qua đường mòn, lối mở sang lợi dụng pháp nhân thông qua cửa khẩu chính ngạch để hoạt động; tội phạm trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, xuất nhập khẩu xăng dầu diễn ra phức tạp ở nhiều địa phương.

Dự báo tình hình tội phạm năm 2023

Bộ Công an dự báo năm 2023 tình hình thế giới, khu vực có nhiều diễn biến phức tạp, đặt ra nhiều khó khăn, thách thức đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Các thế lực thù địch, phản động gia tăng hoạt động chống phá, triệt để lợi dụng những vấn đề bức xúc trong xã hội để kích động tụ tập đông người gây rối an ninh, trật tự, công khai chống chính quyền...

Tình hình tội phạm có xu hướng phức tạp, nhất là nhóm tội phạm do nguyên nhân xã hội (giết người, cố ý gây thương tích do mâu thuẫn...), tội phạm liên quan đến "tín dụng đen", tội phạm sử dụng công nghệ cao, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, tội phạm buôn lậu, tội phạm trong lứa tuổi thanh, thiếu niên, xâm hại trẻ em, chống người thi hành công vụ, buôn bán, vận chuyển ma túy, tệ nạn xã hội...

Vi phạm pháp luật còn xảy ra nhiều tại các lĩnh vực xã hội nếu không có giải pháp quyết liệt, nhất là trong lĩnh vực khai thác tài nguyên, khoáng sản; sản xuất công nghiệp; kinh doanh nhập khẩu; lĩnh vực quản lý, xây dựng đô thị vấn đề xử lý chất thải công nghiệp; vệ sinh an toàn thực phẩm, y tế, thuốc bảo vệ thực vật, trật tự, an toàn giao thông,...