Cách đây hơn nửa thế kỷ, năm 1959, Quân đội ta đã thành lập hai đường vận chuyển chiến lược nhằm chi viện sức người sức của cho đồng bào và chiến sĩ miền Nam, một trên bộ vượt núi Trường Sơn và một trên biển xuyên biển Đông.
Tháng 10/1961, Bộ Quốc phòng thành lập Đoàn 759, đoàn vận tải thủy có nhiệm vụ chở hàng chi viện cho miền Nam bằng đường biển. Bắt đầu từ đây, cán bộ, chiến sỹ Đoàn 759 với những chiến công hiển hách, việc làm phi thường đã làm nên con đường huyền thoại mang tên Bác, kỳ tích có một không hai trong lịch sử dân tộc.
Di tích K15 là biểu tượng anh hùng ca ngợi lòng quả cảm, sẵn sàng chiến đấu hy sinh vì Tổ quốc của cán bộ chiến sỹ trên những con tàu không số năm xưa. Hiện, K15 còn lại những cột bê tông trường tồn như nốt nhạc của bài ca đi cùng năm tháng, khắc ghi chiến công chói lọi, đánh dấu trang sử hào hùng của quân đội ta. Và đúng vào ngày 23/10 năm nay, đây là 1 trong 8 điểm cầu truyền hình trực tiếp dịp kỷ niệm 50 năm đường Hồ Chí Minh trên biển.
Trong cuốn “Huyền thoại đường Hồ Chí Minh trên biển” đã ghi lại hình ảnh những chuyến tàu không số chở bao đạn dược, lương thực chi viện cho chiến trường miền Nam. Những hình ảnh đó chúng tôi ghi lại và giới thiệu cùng bạn đọc hiểu rõ hơn về một con đường huyền thoại mang tên Bác trên biển.
Một số hình ảnh về huyền thoại con đường Hồ Chí Minh trên biển và những con tàu không số chuyển hàng chi viện cho miền Nam:
Đường Hồ Chí Minh trên biển
Những con tàu không số đang đỗ lấy hàng ở quân cảng để chi viện cho chiến trường.
Nhiều tàu vận tải của đoàn 125 đã cải dạng thành tàu nước ngoài để vận chuyển vũ khí vào miền Nam.
Một trong những chuyến tàu của đoàn tàu không số trên đường vận chuyển vũ khí chi viện miền Nam.
Tàu của đoàn 759 - tàu không số vận chuyển vũ khí vào miền Nam
Một tàu không số chở vũ khí vào chi viện cho miền Nam
Những con tàu không số trên đường vào chiến trường.
Tàu gỗ gắn máy Phương Đông 2 (do xưởng đóng tàu 1 Hải Phòng dóng) chở vũ khí vào Cà Mau thành công vào tháng 10/1962.
Các chiến sĩ đoàn tàu không số vận chuyển vũ khí, trang bị xuống tàu chi viện cho chiến trường miền Nam.
Du kích Đông Nam Bộ tiếp nhận và vận chuyển vũ khí do tàu không số chi viện.
Bến Lộc An - nay thuộc xã Phước Bửu, huyện Xuyên Mộc, Bà Rịa - nơi nhiều chuyến tàu không số chở vũ khí vào miền Nam cập bến an toàn.
Vũng Rô - hơn nửa thế kỷ trước những con taàu không số cập bến đưa vũ khí vào Khu 5 và gắn liền với "Sự kiện Vũng Rô" tháng 2 năm 1965.
Tay lái của tàu C41 - chiếc tàu đã vận chuyển 11 chuyến vũ khí cập bến an toàn.
Một số cán bộ tham gia những chuyến tàu đầu tiên từ Nam ra Bắc trên con đường mang tên Bác.
Những cán bộ chiến sỹ đoàn 759 đi chuyến mờ đường đầu tiên.
Đại tướng Võ Nguyên Giáp đi thăm và động viên các chiến sỹ thực hiện chuyến vượt biển.
Chủ tịch Hồ Chí Minh chụp ảnh lưu niệm cùng với các cán bộ chiến sỹ Đoàn 125 Hải quân.
Các cựu chiến binh Đoàn tàu không số dâng hương tại Khu di tích K15 - Đồ Sơn, Hải Phòng.
Phó Thủ tướng Trương Vĩnh Trọng (trái) tham dự lễ đặt viên đá khởi công dự án Công viên nghĩa trang đường Hồ Chí Minh trên biển vào ngày 17/10/2010.
Khu di tích K15, Đồ Sơn, Hải Phòng - nơi con tàu đầu tiên và những con tàu tiếp đó của đoàn tàu không số xuất phát chở vũ khí vào chiến trường miền Nam hay còn gọi là Km0 - Điểm đầu tiên trên tuyến đường Hồ Chí Minh trên biển.
Di tích K15 hiện nay.
Nguyễn Duy
(Ảnh tư liệu chụp lại)