Miền Bắc chìm trong mưa rét kéo dài, có gì bất thường?

Theo các chuyên gia, nhà khoa học, biến đổi khí hậu ngày càng cực đoan, khó dự báo và nhận định chung là trái đất đang có xu hướng nóng lên. Chính vì thế mùa Đông cũng sẽ có xu hướng ấm hơn so với trung bình nhiều năm. Tuy nhiên, từ 30/1 (tức 28 tháng Chạp năm 2021) đến nay, liên tục có các đợt không khí lạnh tăng cường xuống nước ta khiến thời tiết miền Bắc chìm trong mưa rét kéo dài.

Liên quan đến nội dung trên, phóng viên Dân trí đã có cuộc trao đổi với ông Hoàng Phúc Lâm, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia.

Theo thông tin của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, cuối tuần này miền Bắc sẽ đón một đợt không khí lạnh mạnh, được đánh giá là đợt không khí lạnh mạnh nhất từ đầu mùa Đông tính đến thời điểm hiện tại. Vậy ông có thể nói rõ hơn về đợt không khí lạnh này, nhiệt độ sẽ giảm xuống ra sao và có xảy ra mưa phùn hay chỉ rét khô?

- Theo dự báo, khoảng chiều và đêm 18/2, một bộ phận không khí lạnh mạnh sẽ ảnh hưởng đến một số nơi ở vùng núi phía Bắc của Bắc Bộ, sau đó sẽ ảnh hưởng đến các nơi khác ở Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ và một số nơi ở Trung Trung Bộ từ đêm 18, ngày 19/2.

Do ảnh hưởng của không khí lạnh mạnh kết hợp với mưa và mưa rào nên từ ngày 19/2, ở Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ trời chuyển rét đậm, rét hại. Riêng từ ngày 20-22/2, ở Bắc Bộ và Thanh Hóa trời rét hại với nền nhiệt độ thấp nhất phổ biến 8 - 11 độ C, vùng núi 4 - 6 độ C, vùng núi cao có nơi xấp xỉ 0 độ C và có khả năng xảy ra băng giá, mưa tuyết.

Từ ngày 21 đến 23/2/2022, các tỉnh Trung và Nam Trung Bộ có mưa, mưa rào; phía Bắc trời rét, phía Nam trời lạnh.

Biến đổi khí hậu ngày càng cực đoan, khó dự đoán, nhưng những năm gần đây, các chuyên gia, nhà khoa học đều đưa ra nhận định chung là nhiệt độ trái đất có xu hướng nóng lên, nhiệt độ các năm tiếp theo sẽ thường tăng hơn so với trung bình nhiều năm. Nhưng đợt nghỉ Tết Nhâm Dần 2022 vừa qua, miền Bắc đã trải qua chuỗi ngày rét đậm, rét hại và kéo dài tới tận thời điểm này, vậy đó có phải là diễn biến bất thường của thời tiết không, thưa ông?

- Xét chung toàn cầu và trong thời gian dài thì biểu hiện của biến đổi khí hậu chính là nhiệt độ trái đất có xu hướng tăng lên. Nhưng biến đổi khí hậu cũng làm cho các hiện tượng thời tiết cực đoan (mưa lớn, nắng nóng, rét hại…) trở nên gay gắt hơn.

Đợt rét đậm, rét hại diện rộng ở miền Bắc kéo dài từ ngày 30/1 - 6/2 vừa qua (tức từ ngày 28 Tết đến ngày 6 Tết) là bình thường. Bởi vì tháng 1 và tháng 2 là giai đoạn chính Đông ở Bắc Bộ, trong giai đoạn này các đợt không khí lạnh ảnh hưởng đến nước ta nhiều, mạnh và xét về mặt khí hậu, đây cũng là giai đoạn tập trung nhiều đợt rét đậm, rét hại trên diện rộng nhất trong năm.

Theo cơ quan khí tượng thủy văn, các "mùa thời tiết" được phân theo các tháng như thế nào. Thời gian tới, miền Bắc còn đón thêm đợt rét nào khác ngoài đợt rét vào cuối tuần này không, thưa ông?

-  Mùa Đông được xác định là giai đoạn từ tháng 12 năm trước tới tháng 2 năm sau. Mùa Hè là từ tháng 6 đến tháng 8. Mùa Xuân từ tháng 3 đến tháng 5 và mùa Thu từ tháng 9 đến tháng 11.

Về tình hình dự báo, khu vực Miền Bắc sẽ còn chịu tác động của không khí lạnh trong tháng 3 và có thể gây ra các đợt rét, thậm chí còn có thể gây rét đậm, rét hại, tuy nhiên không kéo dài. Các đợt không khí lạnh ảnh hưởng đến nước ta trong giai đoạn này chủ yếu lệch Đông, nên ở khu vực phía Đông Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ, có nhiều ngày mưa nhỏ, mưa phùn và sương mù.

Về câu hỏi mang tính dự báo xa, ông có thể cho biết diễn biến thời tiết mùa Hè này ở miền Bắc như thế nào?

- Nhìn chung trong các tháng mùa Hè ở các tỉnh miền Bắc có nền nhiệt độ ở mức tương đương với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ. Nắng nóng ở khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ nhiều khả năng đến muộn hơn so với trung bình nhiều năm, có khả năng không gay gắt và không kéo dài.

Về bão và áp thấp nhiệt đới hoạt động trên Biển Đông cũng như ảnh hưởng đến nước ta vào thời kỳ đầu mùa mưa bão có xu hướng ít hơn trung bình nhiều năm, cuối mùa có khả năng tương đương so với trung bình nhiều năm.

Xin cảm ơn ông!