Thanh Hóa:
Linh thiêng đỉnh Ngàn Nưa
(Dân trí) - Ngàn Nưa (thuộc xã Tân Ninh, huyện Triệu Sơn, Thanh Hóa) không chỉ là nơi năm xưa Bà Triệu khởi binh chống lại ách đô hộ của Đông Ngô, mà tương truyền trên đỉnh Am Tiên ở Ngàn Nưa có huyệt đạo linh thiêng bậc nhất nước ta.
Núi Nưa hay còn gọi là ngàn Nưa, Na Sơn thuộc khu di tích lịch sử Quốc gia Am Tiên (thuộc xã Tân Ninh, huyện Triệu Sơn, tỉnh Thanh Hóa). Quần thể khu di tích này bao gồm “Núi Nưa - Đền Nưa - Am Tiên”, được quy hoạch với tổng diện tích 100 ha. Đỉnh ngàn Nưa có đền Am Tiên là ngọn núi cao nhất trong vùng với độ cao 538 m so với mực nước biển. Nơi đây vào mùa hè trời hanh thông, quang đãng, mùa đông thường có mây mù bao phủ tạo cho ngàn Nưa một vẻ đẹp hoang sơ, u tịch và đầy huyền bí.
Ngọn núi huyền bí
Ngàn Nưa mùa này thưa vắng khách, núi rừng tĩnh lặng đẹp đến nao lòng với hai bên đường rừng xanh ngút ngàn hòa với mây trời khiến cho cảnh rừng thiêng thêm thênh thang, bao la. Ngàn Nưa bây giờ đã đổi thay nhiều, nhưng không gian của núi thiêng vẫn nhuốm vẻ hoang sơ, mờ ảo như chính những câu chuyện ký bí được lưu truyền qua bao đời ở vùng đất này.
Theo sử sách, năm 248, Triệu Thị Trinh (tức Bà Triệu) cùng người anh trai Triệu Quốc Đạt, một huyện lệnh có thế lực trong vùng, đã tập hợp nghĩa sĩ, chọn núi Nưa làm căn cứ để luyện tập võ nghệ, dấy binh khởi nghĩa, đánh đuổi quân Đông Ngô xâm lược. Cuộc khởi nghĩa sau đó tuy đã thất bại, nữ tướng phải tuẫn tiết ở núi Tùng (xã Triệu Lộc, huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa ngày nay) nhưng câu nói của bà: “Tôi muốn cưỡi cơn gió mạnh, đạp luồng sóng dữ, chém cá kình ở Biển Đông, đánh đuổi giặc Ngô giành lại giang sơn, cởi ách nô lệ, chứ không chịu khom lưng làm tỳ thiếp người ta” nhiều đời sau vẫn còn lưu truyền mãi.
Trải qua hàng ngàn năm, dấu tích trên ngọn núi này đã bị xóa mờ theo thời gian, nhưng những câu chuyện về giếng tiên, bàn cờ tiên, vườn thuốc tiên, động am tiên… vẫn còn được kể và lưu truyền đến tận ngày nay. Ngay cả ông Lê Bật Sơn, thủ từ đền Am Tiên - người đã sống trên núi cùng cha từ nhỏ, am tường từng địa danh, nhớ hết từng gốc cây, ngọn cỏ trên đỉnh ngàn Nưa này - mà nhiều câu chuyện với ông vẫn là bí ẩn.
Ông Sơn cho biết, trên đỉnh ngàn Nưa, ngoài Am Tiên - là nơi thờ Thánh Mẫu, thờ Phật… còn có nhiều địa điểm kỳ bí như bàn cờ Tiên - tương truyền là nơi các tiên ông thấy cảnh đẹp thường lui tới thượng cờ, ngồi ngắm núi sông làng mạc, cho đến bây giờ dấu tích bàn cờ tiên vẫn đang còn. Hay chuyện giếng Tiên không bao giờ cạn dù nhiều năm quanh vùng khô cạn nhưng giếng vẫn đầy nước và trong xanh, ai tới giếng cầu xin nước về uống sẽ gặp được nhiều may mắn. Rồi chuyện về vườn đào Tiên, vườn thuốc Tiên… vì thế mà đến ngày nay, dưới đỉnh Am Tiên vẫn còn lưu truyền nhiều câu chuyện thần tiên, như các tiên ông xuống chợ, chuyện về những cây cổ thụ ngàn năm tuổi dùng để cột voi…
Minh chứng cho ngọn núi thiêng còn ghi rất rõ trong sách Đại Nam nhất thống chí của Quốc sử quán triều Nguyễn rằng: “Ở Tinh Mễ, xã Quần Ngọc phía tây của huyện Nông Cống (nay là xã Tân Ninh, huyện Triệu Sơn) có tên gọi là khu Na Sơn (núi đuổi ma). Tương truyền núi có nhiều ma quỷ nhưng rồi một vị sơn tăng đến đây đọc chú, dần dần ma quỷ biến mất đi nên có tên gọi như thế. Mạch núi vốn được bắt nguồn từ huyện Lôi Dương (nay thuộc huyện Thọ Xuân) đổ lại, từng dãy liên tiếp, dài suốt mười mấy dặm. Nơi đây có 4 ngọn nước đổ dồn, nhà phong thủy nói bảy phiến long, bảy phiến hổ tức là nơi này. Trên ngọn cao chót vót của dãy núi có một ngôi chùa cổ, tục gọi là Am Tiên…”.
Huyệt đạo linh thiêng
Theo sử sách, nước ta có 3 huyệt đạo thiêng gồm núi Đá Chông (huyện Ba Vì, TP Hà Nội), núi Bà Đen (xã Thạnh Tân, TP Tây Ninh, tỉnh Tây Ninh) và núi Nưa (xã Tân Ninh, huyện Triệu Sơn, tỉnh Thanh Hóa).
Huyệt đạo trên đỉnh ngàn Nưa được đánh giá là một trong những huyệt đạo linh thiêng nhất nước Nam. Tương truyền, thời nhà Đường có tướng Cao Biền được cử sang cai trị nước ta, thấy nơi đây có hình sông, thế núi linh thiêng, long mạch rất vượng, nên muốn phá đi.
Cao Biền thường mặc áo phù thủy, cưỡi diều giấy đi khắp nơi để xem địa thế, hoặc giả lập đàn cúng tế lừa thần bản địa đến rồi dùng kiếm báu chém đầu, xong đào hào, chôn kim khí để triệt long mạch. Khi bay đến Ngàn Nưa, Cao Biền đã tìm cách trấn yểm huyệt đạo này nhưng thất bại.
Theo quan sát, huyệt đạo nằm ở đỉnh cao nhất của dãy ngàn Nưa, đây là một mỏm đất khá bằng phẳng rộng chừng vài trăm mét vuông. Theo ông Lê Bật Sơn, khu đất này chính là huyệt đạo mà tướng Cao Biền đã cố tìm cách triệt long mạch nhưng bất thành.
Đây chính là nơi giao hòa giữa đất và trời, nên ta có thể cảm nhận được sự chuyển động của vũ trụ, nói rồi ông Sơn hướng dẫn mọi người động tác tay rồi nhắm mắt lại sau đó thả lỏng cơ thể.
Cũng theo vị thủ từ này, ngày mồng 9 âm lịch hàng năm chính là ngày mở cửa trời, nên cho dù ngày đó trời có mưa gió, bão bùng thì có một thời khắc nhất định núi Nưa sẽ quang đãng, hanh thông, đất trời như rộng mở. Hay mỗi lần đất nước có sự đổi thay nào đó, đêm đến người dân quanh vùng lại thấy có một vệt sáng trên đỉnh ngàn Nưa.
Được biết, đền Am Tiên mới được quan tâm trùng tu và tôn tạo khoảng vài năm trở lại đây, còn trước đó đền chỉ là một cái am nhỏ. “Ông nội và bố tôi giờ là tôi đã thay nhau trông coi và bảo về vùng đất thiêng này. Để lên hương khói, thời đó du khách thập phương phải đi bộ ngót nửa ngày trời mới lên được đỉnh núi Nưa vì đường lên núi chỉ có 1 lối mòn nhỏ, nứa và lau sậy um tùm, tứ phía. Giờ đây đường đã được mở rộng, đổ bê tông chắc chắn, ô tô cũng có thể lên đỉnh được nên khách hành hương không còn vất vả như trước” – ông Sơn chia sẻ.
Nguyễn Thùy