Hội thảo quốc tế báo chí về đề tài chiến tranh

Italy tổ chức tháng phim về chiến tranh Việt Nam Triển lãm ảnh “Đi qua chiến tranh” Hội thảo khoa học quốc tế “Báo chí về đề tài chiến tranh: Lý luận và thực tiễn” do Hội Nhà báo Việt Nam, Học viện Báo chí và Tuyên truyền, Thông tấn xã Việt Nam, Báo Quân đội Nhân dân, Truyền hình Viettel và Đại học Tổng hợp Viên (Cộng hòa Áo) phối hợp tổ chức ngày 24/4, tại Hà Nội.

Hội thảo có sự góp mặt các nhà khoa học, nhà nghiên cứu báo chí, các nhà báo, phóng viên chiến trường đến từ các cơ quan nghiên cứu báo chí, các trường đại học ở Việt Nam và quốc tế, trong đó có nhiều đại biểu là những phóng viên chiến trường trực tiếp tham gia những năm tháng chiến tranh ác liệt.

Hơn 40 tham luận tại Hội thảo tập trung phân tích sâu sắc về vị trí, vai trò của báo chí trong chiến tranh; kinh nghiệm của báo chí thế giới viết về cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, kháng chiến chống thực dân, đế quốc, bảo vệ đất nước Việt Nam.

Bên cạnh đó là báo chí và vấn đề đoàn kết quốc tế; báo chí và Việt Nam trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, kháng chiến chống thực dân, đế quốc, bảo vệ Tổ quốc.

Ngoài ra còn có kinh nghiệm tổ chức một số cơ quan báo chí và tổ chức thông tin đến bạn đọc trong điều kiện có chiến tranh; kinh nghiệm tác nghiệp của một số phóng viên chiến trường; đạo đức nghề nghiệp của nhà báo phản ánh về đề tài chiến tranh.

Các nhà báo đã trải qua các cuộc chiến tranh, những người làm công tác lãnh đạo, quản lý cơ quan báo chí chia sẻ kinh nghiệm, những bài học có giá trị trong việc tổ chức một cơ quan báo chí trong điều kiện chiến tranh, tổ chức thông tin, tuyên truyền về các chiến dịch, trận đánh kịp thời, chính xác đạt hiệu quả cao trong xã hội.

Đa số các đại biểu đều thống nhất rằng trong các cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc, bảo vệ biên giới, tại Việt Nam đã có hơn một nghìn nhà báo của tham gia đưa tin, chụp ảnh, viết bài. Đội ngũ này đã đóng góp vào thắng lợi chung của cách mạng Việt Nam, trong đó có hàng trăm nhà báo đã hy sinh, được nhà nước ghi công, được công nhận là liệt sĩ.

Nhiều nhà báo trở nên nổi tiếng như: Trần Kim Xuyến, Đinh Thúy, Trần Đăng, Hồng Hà, Thép Mới… Bên cạnh đó, cũng có nhiều nhà báo nước ngoài đến Việt Nam đưa tin, viết bài rồi trở nên nổi tiếng khắp thế giới như: Malcolm W. Browne, Bob Simon, Eddie Adams (người Mỹ); Francoise Demulder (Pháp); Hubert Van Es (Hà Lan)…

Theo PGS.TS Trương Ngọc Nam, Giám đốc, Chủ tịch Hội đồng Khoa học – Đào tạo Học viện Báo chí Tuyên truyền, “Chiến tranh là một trong những mối quan tâm lớn nhất của loài người. Để đáp ứng nhu cầu thông tin của công chúng, những người làm báo luôn có mặt tại những điểm nóng nhất thế giới. Những thông tin nóng hổi về cuộc chiến của các nhà báo có vai trò rất quan trọng trong việc dẫn đường dư luận, giúp dư luận có cái nhìn đúng đắn về bản chất của cuộc chiến đó. Tham gia vào những cuộc chiến tranh ấy như những thành tố lịch sử, báo chí và nhà báo của chúng ta luôn có mặt, tham gia như những người trong cuộc, là nhân chứng lịch sử đồng thời cũng là người tái hiện lịch sử của những cuộc chiến tranh”.

Cũng theo PGS.TS Trương Ngọc Nam, một trong những ví dụ điển hình của báo chí thế giới về vấn đề này là những gì mà báo chí đã làm được trong cuộc chiến tranh giữa Mỹ và Việt Nam. Báo chí Mỹ đã thay đổi chính kiến của người dân Mỹ từ ủng hộ cuộc chiến tranh trong những năm đầu đến nghi ngờ mục đích của cuộc chiến tranh và cuối cùng là phản đối cuộc chiến đó, góp phần đưa Mỹ đến quyết định phải rút quân khỏi Việt Nam.

Cùng chung quan điểm trên, song GS.TS Thomas.A.Bauer (Khoa Truyền thông, Đại học Tổng hợp Viên) đưa ra câu hỏi làm thế nào mà truyền thông và báo chí phản ánh chiến tranh như một yếu tố ký ức mang tính quyết định, có quan hệ mật thiết đến hình thành xã hội?

Thomas.A.Bauer cho rằng trả lời câu hỏi này cần phân tích chuẩn mực, kỹ lượng về giá trị công của truyền thông và báo chí, trong đó cần lưu tâm đến 3 yếu tố tạo nên truyền thông giá trị công đó là ký ức, ý thức và nhận thức. Chúng đảm bảo rằng truyền thông về chiến tranh, lịch sử chiến tranh sẽ lưu giữ được những ký ức sống mãi, như một nguồn tri thức nối giữa quá khứ và tương lai; phát triển, nuôi dưỡng ý thức văn hóa xã hội cho việc tạo lập hòa bình…

Hội thảo “Báo chí về đề tài chiến tranh: Lý luận và thực tiễn” được chia thành 2 phiên: Báo chí về đề tài chiến tranh-Những vấn đề lý luận và Thực tiễn báo chí về đề tài chiến tranh. Đây là diễn đàn để các phóng viên chiến tranh, nhà nghiên cứu báo chí về chiến tranh trong nước, quốc tế thảo luận nghiệp vụ, kinh nghiệm về báo chí chiến tranh; đồng thời là hoạt động kết hợp kinh nghiệm thực tế với nghiên cứu lý thuyết nhằm đưa ra cái nhìn sâu sắc, toàn diện về báo chí chiến tranh.

Cùng ngày, tại trụ sở Thông tấn xã Việt Nam diễn ra buổi tọa đàm và khai mạc triển lãm ảnh với chủ đề “Tác nghiệp của phóng viên chiến trường”. Ngày 25/4, tại Nhà khách Bộ Quốc phòng diễn ra tọa đàm “Kinh nghiệm sử dụng các thể loại báo chí trong kháng chiến giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc ở Việt Nam ”.

Theo Mỹ Bình

TTXVN