Cách đây 110 năm, ngày 5/6/1911, từ bến Nhà Rồng - cảng Sài Gòn, chàng thanh niên Nguyễn Tất Thành đã rời Tổ quốc trên con tàu Đô đốc Latouche-Tréville, bắt đầu hành trình tìm ánh sáng cho con đường giải phóng dân tộc, giải phóng đất nước.
Trên suốt chặng đường gian khổ ấy, với hành trang là lòng yêu nước vô bờ bến và khát vọng mang lại độc lập, tự do cho Tổ quốc, nhà hoạt động quốc tế xuất sắc Nguyễn Ái Quốc đã đến với chủ nghĩa Marx-Lenin, tìm ra con đường giải phóng cho dân tộc, đó là cách mạng vô sản.
Sau 30 năm bôn ba, ngày 28/1/1941, Nguyễn Ái Quốc - Chủ tịch Hồ Chí Minh trở về nước để trực tiếp lãnh đạo cuộc đấu tranh cách mạng và vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Marx-Lenin vào điều kiện cụ thể của Việt Nam, thực hiện cách mạng dân tộc, dân chủ do Đảng tiên phong của giai cấp công nhân lãnh đạo để làm nên cuộc Cách mạng Tháng Tám 1945, đánh đổ ách thống trị của thực dân, phong kiến, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa - nhà nước của dân, do dân, vì dân đầu tiên ở Đông Nam châu Á, đưa dân tộc ta tiến vào kỷ nguyên độc lập, tự do.
Ngày 5/6/1911, từ bến Nhà Rồng - cảng Sài Gòn, người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành rời Tổ quốc, ra đi trên con tàu Đô đốc Latouche-Tréville.
Chàng thanh niên Nguyễn Tất Thành làm phụ bếp ở khách sạn Carlton (Anh), năm 1913. Sau một hành trình đầy gian khổ qua nhiều nước như Pháp, Anh, Mỹ… người thanh niên Nguyễn Tất Thành (tên của Bác Hồ thời trẻ) quay trở lại nước Pháp vào năm 1917 và ở tại ngôi nhà số 6 Villa des Gobelins (quận 13, Paris). Tại đây, Bác đã tham gia thành lập Hội những người An Nam yêu nước và trở thành nòng cốt của Hội với tên gọi Nguyễn Ái Quốc. Thời gian này tại Paris cũng là lúc Bác soạn thảo Bản yêu sách tám điểm của nhân dân An Nam gửi tới lãnh đạo các cường quốc dự Hội nghị Versailles năm 1919. Thẻ căn cước của Nguyễn Ái Quốc ở Paris (Pháp) năm 1919. Tháng 7/1920, Nguyễn Ái Quốc (tên của Bác Hồ thời gian hoạt động ở Pháp) đã đọc bản "Sơ thảo lần thứ nhất những Luận cương về vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc địa" của V.I.Lenin đăng trên báo L'Humanité (Nhân đạo) của Đảng Xã hội Pháp. Qua Luận cương, Người đã tìm thấy con đường giải phóng dân tộc đúng đắn. Trong ảnh: Ngôi nhà số 9, ngõ Compoint, nơi ở của Nguyễn Ái Quốc tại Paris trong thời gian hoạt động ở Pháp. Từ 25 - 30/12/1920, Nguyễn Ái Quốc (tên của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong thời gian hoạt động cách mạng ở Pháp) tham dự Đại hội lần thứ 18 Đảng Xã hội Pháp ở thành phố Tours với tư cách đại biểu Đông Dương. Nguyễn Ái Quốc ủng hộ Luận cương của Lenin về vấn đề dân tộc và thuộc địa; tán thành việc thành lập Đảng Cộng sản Pháp và trở thành một trong những người sáng lập Đảng Cộng sản Pháp, và cũng là người Cộng sản đầu tiên của dân tộc Việt Nam.
Năm 1924, Nguyễn Ái Quốc về Quảng Châu, Trung Quốc và thành lập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên (tháng 6/1925), mở lớp Huấn luyện chính trị, ra Báo Thanh niên, truyền giảng cho đội ngũ cán bộ cốt cán đầu tiên của Việt Nam những nội dung cơ bản của học thuyết Mác - Lênin, để chuẩn bị cho sự ra đời một chính Đảng vô sản kiểu mới ở Việt Nam. Trong ảnh: Cuốn "Đường Kách mệnh" tập hợp những bài giảng của Nguyễn Ái Quốc tại lớp huấn luyện chính trị các thanh niên yêu nước Việt Nam trong những năm 1925-1927. Cuốn sách "Bản án chế độ thực dân Pháp" của Nguyễn Ái Quốc viết bằng tiếng Pháp trong khoảng những năm 1921-1925, đăng tải lần đầu tiên tại Paris (Pháp) trên Báo Imprékor của Quốc tế Cộng sản. Thẻ đại biểu tư vấn cấp cho Nguyễn Ái Quốc để tham dự Đại hội lần thứ 5 Quốc tế Cộng sản tại Moskva (Liên Xô), từ ngày 17/6 - 8/7/1924. Nguyễn Ái Quốc phát biểu tại Đại hội Quốc tế Cộng sản lần thứ 5, họp từ 17/6 - 8/7/1924 ở Moskva với tư cách là đại biểu của Bộ thuộc địa Đảng Cộng sản Pháp. Nguyễn Ái Quốc (thứ hai, từ trái sang) với một số chiến sĩ cách mạng châu Phi trong thời gian hoạt động ở Liên Xô. Thầu Chín là bí danh của Nguyễn Ái Quốc hoạt động ở Thái Lan trong thời gian 1928-1929. Được Việt kiều và nhân dân yêu nước Thái che chở trước sự truy lùng của mật thám Pháp, Thầu Chín ở Nakhon Phanom cho đến tháng 11/1929 thì sang Trung Quốc, sau đó về Việt Nam chỉ đạo cách mạng. Ngoài bí danh Thầu Chín, một vài bí danh khác của Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh cũng được Việt kiều tại Thái Lan nhắc đến với lòng kính trọng. Từ ngày 6/1 - 7/2/1930, Hội nghị hợp nhất các tổ chức Cộng sản thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam họp ở bán đảo Cửu Long, thuộc Hong Kong (Trung Quốc) dưới sự chủ trì của đồng chí Nguyễn Ái Quốc thay mặt cho Quốc tế Cộng sản. Ngục Victoria ở Hongkong, nơi giam giữ Nguyễn Ái Quốc (khi đó lấy tên là Tống Văn Sơ) gần 20 tháng (từ 6/6/1931 - 22/1/1933), trong thời gian Người hoạt động tại đây. Tấm thẻ cấp cho Bác Hồ khi tham dự Đại hội Quốc tế Cộng sản lần thứ VII, được tổ chức từ 25/7 - 21/8/1935 tại Moskva (Liên Xô). Khi ấy Bác có tên là Lin. Phụ nữ Hà Nội tham gia mít tinh mừng ngày Quốc tế Lao động tại Khu Đấu xảo (tháng 5/1938) trong Cao trào cách mạng đòi dân sinh, dân chủ (1936 - 1939) dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. Sau 30 năm bôn ba, ngày 28/1/1941, Nguyễn Ái Quốc - Bác Hồ từ Trung Quốc về nước và ở tại Pác Bó (Cao Bằng), trực tiếp lãnh đạo đấu tranh cách mạng. Người chỉ ra rằng, trong điều kiện cụ thể của Việt Nam, con đường duy nhất phải theo là con đường cách mạng dân tộc dân chủ do Đảng tiên phong của giai cấp công nhân lãnh đạo đánh đổ đế quốc, thực dân, giành độc lập dân tộc, sau đó tiến lên thực hiện cách mạng xã hội chủ nghĩa. Năm 1942, trên đường từ Pắc Bó đến Trùng Khánh để liên lạc với tổ chức chống phát xít Nhật quốc tế, Hồ Chí Minh bị nhà cầm quyền Quốc dân Đảng Trung Hoa bắt trái phép ở Quảng Tây. Hơn một năm trời bị giam trong ngục tù Quốc dân Đảng, Người đã phải qua bao cực hình cay đắng: Chân bị xích, tay bị trói, bị giải đi giải lại suốt 30 nhà lao của 18 huyện thành trên đất Quảng Tây. Trong thời gian này, Người đã viết "Nhật ký trong tù". Ngày 22/12/1944, Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân được thành lập tại khu rừng Trần Hưng Đạo ở châu Nguyên Bình, tỉnh Cao Bằng, do Đại tướng Võ Nguyên Giáp chỉ huy, trực tiếp tham gia chiến đấu bên cạnh các cơ sở, lực lượng dân quân ở các địa phương, đóng vai trò nòng cốt, quyết định sự thành công của Cách mạng Tháng Tám. 30 năm bôn ba tìm đường cứu nước, Nguyễn Ái Quốc - Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ ra rằng, trong điều kiện cụ thể của Việt Nam, con đường duy nhất phải theo là con đường cách mạng dân tộc dân chủ do Đảng tiên phong của giai cấp công nhân lãnh đạo đánh đổ đế quốc, thực dân, giành độc lập dân tộc, sau đó tiến lên thực hiện cách mạng xã hội chủ nghĩa. Trong ảnh: Cách mạng Tháng Tám 1945 mở ra một thời đại mới ở Việt Nam, thời đại nhân dân Việt Nam làm chủ đất nước, làm chủ vận mệnh của chính mình. Độc lập dân tộc gắn với chủ nghĩa xã hội là sự vận dụng sáng tạo học thuyết Marx-Lenin, thể hiện tính quy luật của sự phát triển lịch sử của xã hội Việt Nam, trở thành quan điểm xuyên suốt trong toàn bộ tư tưởng và sự nghiệp cách mạng của Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh. Trong ảnh: Ngày 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình - Hà Nội, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc "Tuyên ngôn Độc lập", tuyên bố sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.