Hàng chục trai tráng thi chẻ đá đầu năm mới

Từ phiến đá "mồ côi", các nghệ nhân chẻ thành các viên đá vuông vức

Hội thi chẻ đá là lễ hội truyền thống của người dân xã Gio Hòa, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị từ nhiều năm nay. Lễ hội thường được tổ chức vào ngày mồng 5 Tết Nguyên đán để người dân vui chơi dịp đầu Xuân.

Hội thi chẻ đá "mồ côi" năm nay với 8 đội tham dự, trong đó 5 đội đến từ các thôn, 1 đội thuộc công đoàn xã và 2 đội là doanh nghiệp trên địa bàn xã. Hội thi đã thu hút hàng trăm người dân địa phương đến chung vui, cổ vũ.

Đây là lễ hội truyền thống từ nhiều năm qua, để mở đầu cho năm lao động nhiều thuận lợi

Vùng đất tổ chức hội thi chẻ đá nổi tiếng với đá "mồ côi". Thiên nhiên đã tạo cho vùng đất này trữ lượng đá vô tận, đâu cũng thấy đá: trong vườn, ngoài ngõ và cả ngoài đồng. Người dân nơi đây chủ yếu sống bằng nghề chẻ đá. Nhờ nghề truyền thống này mà nhiều hộ gia đình có điều kiện cho con cái học tập.

Đây là năm thứ 6 địa phương tổ chức hội thi chẻ đá. Theo thể lệ Ban tổ chức đưa ra, những người tham gia thi tài phải có kinh nghiệm trong nghề chẻ đá. Từ tảng đá mồ côi to 3-4 người ôm, mỗi đội thi với 2 thành viên cần chẻ thành từng viên vuông thành sắc cạnh với kích thước 10x18x26 cm.

Lễ hội thu hút hàng trăm người dân đến cổ vũ

Thời gian thi trong một giờ đồng hồ. Ban đầu, các đội dùng ve đục 3 lỗ nhỏ, gọi 3 nọc trên hòn đá. Sau đó, dùng 3 thanh sắt nhỏ hình tháp nhọn chêm vào 3 lỗ trên, đánh mạnh bằng búa tạ để hòn đá tảng vỡ đôi. Một tảng đá sau khi được chẻ làm đôi, sẽ tiếp tục chẻ 4, chẻ 8 để dần hình thành các viên đá vuông vức theo đúng yêu cầu. Trước đây nghề chẻ đá ở Gio Linh được làm thủ công với búa, đục, ve, nỏ...

Các nghệ nhân thi chẻ đá đều có nhiều năm kinh nghiệm

Ông Lê Thanh Quý - Chủ tịch UBND xã Gio Hòa cho biết: Việc mở hội thi tài chẻ đá nhằm để người dân vui chơi đầu Xuân, giao lưu học hỏi kinh nghiệm và rèn luyện tay nghề. Qua đó, khởi đầu cho một vụ mùa lao động hăng say đối với người dân địa phương. Các sản phẩm từ đá "mồ côi" của các nghệ nhân sau hội thi sẽ được dùng vào việc tu bổ, sửa sang các công trình di tích lịch sử, văn hóa trên địa bàn.

Kết thúc thời gian thi tài, ban tổ chức đã trao giải Nhất cho đơn vị thôn Đồng Hòa, với sản phẩm 3/5 viên đá đạt yêu cầu. Đây cũng là đội liên tục đạt giải Nhất hội thi chẻ đá mồ côi đầu xuân tại Gio Hòa trong nhiều năm qua.

Đăng Đức