Hai em bé bị lây HIV từ bố

Mới 9 tuổi, học lớp 3 nhưng nom cậu bé V.V.S. ở huyện Cao Lộc, Lạng Sơn đã như ông cụ non. S thường xuyên bị viêm phổi, những cơn ho liên tục khiến vai của cậu bé như rũ xuống. Cậu bé bị suy dinh dưỡng và chỉ nặng chừng 14-15kg. Sức khỏe yếu khiến gương mặt S luôn u buồn, không hiếu động như các cậu bé cùng trang lứa khác.

Mẹ âm tính, con dương tính với HIV

Những triệu chứng nhiễm trùng cơ hội của S là do cậu bé đã bị nhiễm HIV/AIDS. Kết quả xét nghiệm HIV dương tính của em khiến các cán bộ Trung tâm Y tế huyện Cao Lộc không khỏi bàng hoàng, bởi bố của S nghiện ma tuý và có HIV/AIDS, nhưng mẹ cậu bé có kết quả xét nghiệm HIV âm tính.

Đau lòng hơn, trường hợp của S không phải là duy nhất. Cậu bé L.K.T cùng tuổi với S cũng có hoàn cảnh tương tự: bố nghiện ma tuý, có HIV/AIDS, mẹ không bị lây bệnh nhưng L.K.T lại có kết quả xét nghiệm HIV dương tính.

Đọc kết quả xét nghiệm, các cán bộ y tế huyện Cao Lộc không khỏi đau lòng bởi L.K.T là cậu bé ngoan, học giỏi, sức khỏe của cậu bé hiện vẫn tốt.

Chắc chắn hai cậu bé không thể lây HIV/AIDS qua đường mẹ truyền sang con. Nguy cơ lây qua tiêm truyền cũng được loại trừ, vì chúng còn quá nhỏ, chưa từng trải qua các điều trị bằng truyền dịch tại bệnh viện.

Rà soát lại bệnh án của hai cháu, các cán bộ chuyên trách phòng chống HIV/AIDS cũng không tìm ra câu trả lời thỏa đáng. Thậm chí, có người còn đặt ra khả năng xuất hiện một cơ chế lây truyền HIV/AIDS mới.

Khi các chuyên gia quốc tế trong lĩnh vực HIV/AIDS tới Cao Lộc, trường hợp hy hữu của hai cậu bé được đưa ra thảo luận. Các chuyên gia đều thống nhất khả năng hai em bị lây HIV/AIDS từ chính ông bố.

Có thể do thiếu hiểu biết, hai ông bố đã làm lây HIV sang con khi tiếp xúc, chăm sóc hàng ngày. Nhưng khả năng được nhiều chuyên gia ghi nhận hơn cả là do trẻ tiếp xúc với bơm kim tiêm đã sử dụng của hai ông bố tiêm chích ma tuý.

Rất có thể, do thiếu hiểu biết, mẹ của T mải chạy chợ kiếm cơm, mẹ của S tối mặt làm ruộng, hai cậu bé con nhà nghèo trong lúc chơi đùa đã vô tình nhặt được bơm kim tiêm vứt bừa bãi.

Lẽ ra, bốn mẹ con S và T đã là những người may mắn thoát khỏi lây nhiễm HIV/AIDS. Nhưng giờ đây, bố của hai em đều đã chết vì AIDS, gánh nặng gia đình và nỗi đau buồn bệnh tật đã dồn lên vai hai bà mẹ.

Báo động lây truyền HIV do thiếu hiểu biết

Trao đổi với bà Nguyễn Thị Bút, Giám đốc Trung tâm y tế huyện Cao Lộc, chúng tôi không khỏi giật mình, không riêng gì hoàn cảnh hy hữu của hai em V.V.S và L.K.T, sự thiếu hiểu biết về phòng chống HIV/AIDS đã dẫn tới nhiều hậu quả đau lòng.

Toàn huyện hiện có khoảng 70 gia đình cả vợ, chồng và con có HIV/AIDS. Trong đó, có 2 gia đình hiện ở diện xoá sổ hộ khẩu.

Đó là anh N.K.H chết vì AIDS, ngay sau đó, vợ và hai con anh cũng chết trong một tai nạn giao thông. Chỉ trong vòng 3 năm, AIDS lần lượt cướp đi sinh mạng của 3 thành viên vợ, chồng và con trong gia đình anh H.V.H, chị L.B.N và cháu H.P.A.

Toàn huyện Cao Lộc chỉ có hai cán bộ chuyên trách phòng chống HIV/AIDS, nhưng chưa có chế độ phụ cấp đặc thù nên chưa động viên được tinh thần làm việc.

Nhiều xã ở vùng sâu, vùng xa, đồng bào chưa hiểu biết, hợp tác không tốt với cán bộ y tế nên việc tuyên truyền kiến thức về HIV/AIDS rất khó khăn. Có gia đình cả vợ chồng và con có HIV/AIDS, tuy đã được phổ biến kiến thức phòng chống lây nhiễm và giữ gìn sức khoẻ, nhưng người vợ lại tiếp tục mang thai đứa con thứ 2.

Cao Lộc là huyện biên giới giáp Trung Quốc, có hai cửa khẩu quốc tế với nhiều hoạt động giao lưu buôn bán ngày càng tấp nập và là nơi đầu tiên phát hiện có bệnh nhân HIV/AIDS của tỉnh Lạng Sơn.

Bà Nguyễn Thị Bút cho biết, tính đến tháng 9 năm 2007, toàn huyện phát hiện 380 người có HIV, trong đó 205 người đã chết. Đặc biệt, số phụ nữ và trẻ em bị lây nhiễm HIV/AIDS một cách thụ động từ chồng - cha đang gia tăng rõ rệt.

Nhờ sự giúp đỡ của dự án Quỹ toàn cầu, Trung tâm Y tế huyện đã tổ chức được câu lạc bộ hơn 40 người có HIV/AIDS tham gia nhằm giúp đỡ nhau trong cuộc sống.

Điều rất đáng ghi nhận tại đây là do hiệu quả tuyên truyền, nhiều nơi người có HIV/AIDS không bị kỳ thị và phân biệt đối xử ở gia đình, cộng đồng, trường học gay gắt như các địa phương khác. Hoạt động giao lưu với người có HIV/AIDS đã được mạnh dạn đưa vào tận các trường học để phổ biến kiến thức cho các em học sinh.

Tuy nhiên, để ngăn chặn HIV/AIDS lây lan rộng ra cộng đồng, đặc biệt ở các địa bàn còn khó khăn, chắc chắn cần có sự vào cuộc quyết liệt của các cơ quan chức năng và sự đầu tư thỏa đáng cho lực lượng cán bộ chuyên trách phòng chống HIV/AIDS theo địa bàn.

Theo Thanh Loan

Công An Nhân Dân