Gần 400 công nhân trắng tay khi ông chủ Hàn Quốc “mất tích”

Nhà đầu tư “tay không bắt giặc”

Đến ngày được trả lương nhưng thấy cả ban lãnh đạo công ty đều… im ru, các CN Công ty Toàn Cầu kéo nhau lên gặp giám đốc là ông Lee Sang Soo mới phát hiện ông này đã “biến mất”, không thể liên lạc được. Gần 400 CN hoang mang đổ xô đi tìm kiếm giám đốc nhưng vô vọng.

Theo xác minh sơ bộ của các cơ quan chức năng quận 12, Công ty PIA Toàn Cầu hiện đang mang nợ tổng số tiền 6 tỷ đồng, trong đó nợ lương CN hơn 2,4 tỷ đồng, tiền thuê xưởng 4 tháng, tiền thuê máy móc là 1 tỷ đồng, nợ BHXH khoảng 2,8 tỷ đồng…

Trước khi các ông chủ Hàn Quốc “biến mất”, CN cho biết là hàng vẫn xuất đều, CN phải tăng ca liên tục. Đáng ngờ nhất là việc hàng vừa xuất đi thì ngay lập tức ban giám đốc 3 người và ông Lee Sang Soo cũng “bốc khói” luôn, điện thoại không liên lạc được.

Nam công nhân tên Long cho biết, anh ở trọ gần khu nhà của ông Soo đang thuê, hôm CN ngừng việc anh Long hỏi bà giúp việc thì được biết ông Soo đã mang va ly, bên trong có 2 bộ quần áo, nói là “về quê”? Điều này hoàn toàn trùng khớp với trả lời của ông Nguyễn Hùng, cán bộ Liên đoàn Lao động Q.12 cho biết ông Soo đã xuất cảnh hôm 8/4 (tức trước 1 ngày hẹn trả lương CN và trả tiền cho các đối tác).

Xác minh của các cơ quan chức năng còn cho thấy toàn bộ đất đai nhà xưởng là Công ty PIA Toàn Cầu đi thuê, máy móc cũng thuê, BHXH trốn đóng, còn tiền lương công nhân thì nợ! Nghĩa là ông Lee Sang Soo hoàn toàn là một nhà đầu tư “tay không bắt giặc”.

Bế tắc hướng giải quyết

Gặp chúng tôi tại cổng Công ty PIA Toàn Cầu, các CN tập trung than thở, não nề vì nỗi lo mất trắng tiền lương. Ông chủ Hàn Quốc khó có hy vọng quay lại khi đang ôm món nợ hơn 6 tỷ đồng. Họ chỉ mong lấy lại sổ BHXH để đi công ty khác làm nhưng hiện tại công ty đã bị các cơ quan chức năng niêm phong nên cũng chưa thể lấy được sổ.

Chị Lan, một nữ CN đang mang bầu 6 tháng, khóc lóc kể: "Em nghe nói trước đây vào thời điểm năm 2009, khi phong trào chủ DN bỏ trốn rộ lên, Thủ tướng Chính phủ đã có quyết định giao UBND tỉnh ứng ngân sách địa phương để trả lương cho NLĐ bị mất việc làm tại DN có chủ bỏ trốn. Nhờ đó nhiều CN đã được hỗ trợ, vượt qua cơn khốn cùng. Tuy nhiên, trường hợp của tụi em đến giờ không thấy ai đả động gì. Chúng em toàn CN ở các tỉnh xa, tiền nhà trọ đã nợ từ tháng trước chưa trả, mấy ngày nay phải ăn mì tôm cầm cự qua ngày!".

Theo tìm hiểu của phóng viên tại TPHCM, không chỉ Công ty PIA Toàn Cầu mà hàng loạt DN có chủ bỏ trốn diễn ra nhiều năm nay đến giờ vẫn chưa được giải quyết dứt điểm như Công ty TNHH Haekwang Vina 100% vốn Hàn Quốc, huyện Hóc Môn; Công ty TNHH dệt len Magnicon 100% vốn Đài Loan, Q.12; công ty Hojin 100% vốn Hàn Quốc, quận Bình Tân; công ty TNHH Sae Hwa Vina 100% vốn Hàn Quốc Q.12; công ty TNHH Kyung Sung Vina Hóc Môn...

Một cán bộ công đoàn phân trần, do Bộ luật Lao động và các luật liên quan không quy định rõ thế nào là “bỏ trốn”, nên khi áp dụng xử lý các cơ quan chức năng bị lúng túng. Còn Luật đầu tư thì chưa có quy định cho phép thu hồi giấy chứng nhận đầu tư của DN nước ngoài bỏ trốn. Do đó, nếu cơ quan nhà nước ra quyết định thu hồi sẽ dễ “dính” bị kiện ngược. Như thế, trường hợp của gần 400 CN công ty PIA Toàn Cầu rất có thể lại rơi vào “vết xe đổ” như những vụ việc trước đó nếu không có phương án giải quyết dứt điểm.

Theo luật sư Hồ Nguyên Lễ - Trưởng văn phòng Luật Tín Nghĩa, TPHCM - với các vụ chủ DN bỏ trốn ngay khi mới xảy ra ngoài việc hỗ trợ, các nhà chức trách cần có hướng dẫn để NLĐ định hướng. Ngoài ra, việc chủ DN bỏ trốn hiện nay là rất phổ biến, vì thế cần luật hóa biện pháp xử lý dân sự, hình sự đối với đối tượng này. Về dân sự, cần xác định cơ quan nào được quyền tuyên bố chủ DN bỏ trốn, quyền xử lý tài sản của DN, thời hạn xử lý tài sản và hoàn trả tiền nợ lương, nợ BHXH cho NLĐ, miễn quyền khiếu nại, khởi kiện của DN có chủ bỏ trốn. Về hình sự, cần xử lý đối với chủ DN bỏ trốn nếu có hành vi cố ý làm trái qui định pháp luật…

Việt Khuê - Phạm Thọ