Độc đáo làng ăn Tết lại ở xứ Thanh

Thắp nhang xong trở lại thuyền thì bất ngờ thấy thuyền đang mắc cạn bỗng xuôi dòng tiến thẳng về phía quân giặc. Trận đó đội quân của ông đại thắng. Trên đường trở về, tướng quân Lê Phúc Đồng đã cho quân ghé vào làng Thiều làm lễ tạ ơn và mở hội cho dân làng ăn mừng chiến công. Người dân làng Thiều mở hội ăn mừng ngày 26 tháng Chạp hàng năm nên nơi đây có phiên chợ mỗi năm chỉ họp một lần vào ngày này.

Đến ngày 1/2 âm lịch, sau Tết Nguyên đán 1 tháng, tướng công Lê Phúc Đồng xin dân làng được làm Tết lại tạ ơn dân dân làng Thiều để trở về cung. Làng chấp thuận mở hội mừng tổ chức ăn Tết. Chính vì thế người dân làng Thiều ăn Tết lại to hơn cả Tết Nguyên đán.

Ngày Tết lại của người dân làng Thiều được tổ chức rất lớn. Khác với Tết cổ truyền là gói bánh chưng, ngày Tết lại người người làm bánh dày. Ông Trương Ngọc Toán, một cao niên trong làng, cho biết: “Hầu hết các gia đình trong làng đến vào ngày này đều làm bánh dày để cúng ông bà tổ tiên. Các món ăn khác trong ngày Tết đều có cả”.

Theo ông Toán thì trước đây, dân làng ăn Tết lại rất to. Nhiều gia đình mổ lợn, trâu bò,... Đến nay, đời sống được nâng cao nên dân làng đã giảm bớt các thủ tục về phần ăn uống; nhưng vẫn không thể thiếu được món bánh dày.

Tục truyền lại, ngày ăn Tết lại của người dân làng Thiều còn được gọi là “ngày cỗ chạy”. Điều này được người dân lý giải: Xưa kia cứ đến ngày Tết lại, những gia đình có con trai dù đã lấy vợ hay chưa, đã làm con rể hay có ý định làm rể một gia đình nào đó, phải chuẩn bị một mâm cỗ để mang đến nhà thông gia.

Những gia đình có nhiều con trai càng mất nhiều công sức chuẩn bị mâm lễ cho con mình. Có gia đình nhiều con trai còn phải bán cả ruộng đi sắm lễ. Những gia đình đông con gái thì ngược lại, bố của những cô gái này lại tổ chức cuộc thi cỗ. Anh con trai nào mang lễ đến đạt nhất sẽ đạt giải. Sau đó cả gia đình ăn uống linh đình.

Thái Bá - Duy Tuyên