Đảng ủy Chính phủ thảo luận phương án sáp nhập tỉnh, xã và bỏ cấp huyện

Chiều 5/3, thực hiện chỉ đạo của Bộ Chính trị tại các Kết luận 126, 127, Bí thư Đảng ủy Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính, chủ trì cuộc họp của Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ thảo luận, cho ý kiến về đề án sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp để chuẩn bị trình cấp có thẩm quyền.

Cùng dự có các Ủy viên Bộ Chính trị: Phó Thủ tướng Thường trực, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy Chính phủ Nguyễn Hòa Bình; Đại tướng Phan Văn Giang, Bộ trưởng Quốc phòng; Đại tướng Lương Tam Quang, Bộ trưởng Công an; các Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng, Phó Bí thư Đảng ủy Chính phủ, bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ.

Sau khi nghe báo cáo của Bộ Nội vụ và ý kiến của các đại biểu, Thường vụ Đảng ủy Chính phủ thống nhất mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, đó là cấp tỉnh (gồm các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương) và cấp cơ sở. 

Đảng ủy Chính phủ cũng thảo luận về các phương án dự kiến sáp nhập một số đơn vị cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện, sáp nhập một số đơn vị cấp xã.

Bí thư Đảng ủy Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính, nhấn mạnh việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp tỉnh cần căn cứ trên một số tiêu chí quan trọng, đó là diện tích, dân số, kinh tế, văn hóa và khả năng bổ sung, hỗ trợ cho nhau để phát triển.

Thủ tướng đánh giá cao công tác chuẩn bị của Bộ Nội vụ và các cơ quan liên quan, đề nghị các cơ quan sớm hoàn thiện Đề án báo cáo Bộ Chính trị cho ý kiến.

Trước đó, tại phiên họp Chính phủ thường kỳ sáng cùng ngày, Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ rõ nhiều nhiệm vụ lớn mang tính trọng tâm và cấp bách.

Trong đó, Thủ tướng yêu cầu trước hết tập trung hoàn thành đề án sắp xếp lại địa giới các đơn vị hành chính theo chỉ đạo của Bộ Chính trị để trình cấp có thẩm quyền.

Định hướng được lãnh đạo Chính phủ nhấn mạnh là sáp nhập một số tỉnh để mở rộng địa giới cấp tỉnh phù hợp tiêu chí, điều kiện, hoàn cảnh, truyền thống lịch sử - văn hóa; không tổ chức cấp huyện; giảm đầu mối để mở rộng quy mô của cấp xã.

Đồng thời, Thủ tướng yêu cầu đề xuất sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các văn bản pháp lý liên quan. Song song với đó, các bộ, ngành, cơ quan thuộc Chính phủ hoàn thành kiện toàn tổ chức bên trong trong tuần này.

Tại Kết luận số 126 về một số nội dung tiếp tục sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị năm 2025, Bộ Chính trị, Ban Bí thư yêu cầu Đảng ủy Chính phủ chủ trì, phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương, Đảng ủy Quốc hội, các cấp ủy, tổ chức đảng có liên quan nghiên cứu định hướng tiếp tục sắp xếp bỏ cấp hành chính trung gian (cấp huyện).

Cùng với đó, Bộ Chính trị, Ban Bí thư định hướng xây dựng phương án tiếp tục sắp xếp cấp xã phù hợp với mô hình tổ chức mới, đề xuất tổ chức bộ máy, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm của cấp xã; định hướng sáp nhập một số đơn vị hành chính cấp tỉnh.

Tiếp đó, tại Kết luận số 127 về triển khai nghiên cứu, đề xuất tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, Bộ Chính trị, Ban Bí thư yêu cầu xây dựng đề án sáp nhập một số đơn vị hành chính cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện, tiếp tục sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã.

Đối với cấp tỉnh, ngoài căn cứ về quy mô dân số, diện tích, cần nghiên cứu kỹ quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch địa phương, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, phát triển ngành.

Yếu tố cần tính đến nữa là việc mở rộng không gian phát triển, phát huy lợi thế so sánh, đáp ứng yêu cầu phát triển đối với từng địa phương và yêu cầu, định hướng phát triển của giai đoạn mới... làm cơ sở, căn cứ khoa học trong sắp xếp.

 Đối với cấp xã, cần xác định rõ các mô hình chính quyền địa phương cấp xã đối với khu vực đô thị, nông thôn, miền núi, đồng bằng, hải đảo, quy mô dân số, diện tích, lịch sử, văn hóa, các vấn đề về kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, dân tộc, tôn giáo...

Bộ Chính trị, Ban Bí thư yêu cầu xây dựng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức bộ máy, định biên của chính quyền địa phương cấp xã.

Bên cạnh đó, theo Bộ Chính trị, Ban Bí thư, cần làm rõ mối quan hệ công tác giữa các cấp chính quyền địa phương (giữa cấp tỉnh và cấp xã), mối quan hệ công tác theo ngành dọc từ Trung ương đến cấp xã (giữa bộ, ngành Trung ương, các sở chuyên ngành và đơn vị, cá nhân phụ trách theo lĩnh vực).

Bộ Chính trị, Ban Bí thư yêu cầu hoàn thiện đề án, báo cáo Bộ Chính trị, Ban Bí thư trước ngày 27/3 và trình Ban Chấp hành Trung ương Đảng trước ngày 7/4.