“Con đường đau khổ” nhất TPHCM vì lún, ngập gần... 2 thập kỷ

Có máy bơm “siêu khủng” vẫn ngập

Cơn mưa kéo dài vào tối 1/6 khiến đường Nguyễn Hữu Cảnh (quận Bình Thạnh) lại biến thành sông. Sau cơn mưa, đoạn đường nằm trong phạm vi chống ngập của máy bơm “siêu khủng” vẫn ngập đến nửa xe máy.

Trong khi đó, chân cầu vượt Nguyễn Hữu Cảnh, nước ngập đến yên xe máy. Đường ngập khiến hàng loạt phương tiện lưu thông qua đây bị chết máy, người dân phải hì hục đẩy bộ xe về nhà trong đêm.

Đây là lần thứ 2 đường Nguyễn Hữu Cảnh “thất thủ” dù có máy bơm “siêu khủng”. Công ty cổ phần tập đoàn Quang Trung (chủ đầu tư máy bơm) lần thứ hai hoài nghi có người phá hoại. Rác lớn nằm chắn ngang gây tắc cống làm nước không về trạm bơm dẫn đến ngập.

Ngày 2/6, đại diện Trung tâm chống ngập TPHCM đã xuống hiện trường kiểm tra. Nhân viên công ty thoát nước đô thị vớt lên nhiều loại rác thải, đặc biệt có nhiều khối gạch đá kích thước lớn, bao bì. Trước đó 1 tuần, hệ thống cống Nguyễn Hữu Cảnh đã được nạo vét, vớt lên gần 200m3 bùn đất, rác thải các loại.

Theo chủ đầu tư, toàn bộ hệ thống miệng cống thu nước đã được đơn vị lắp lưới chắn rác, các loại rác thải có chiều dài hơn 15cm rất khó lọt xuống cống. Do đó, chủ đầu tư đặt vấn đề liệu có bàn tay con người bỏ những vật này xuống hay không? Sự việc cũng được chủ đầu tư báo cáo lãnh đạo UBND TPHCM.

Sau 13 lần vận hành thử nghiệm khi đường Nguyễn Hữu Cảnh bị ngập, 12 lần thành công, ngày 19/4 vừa qua, Trung tâm Chống ngập thành phố cùng công ty Quang Trung đã chính thức ký hợp đồng “Đặt hàng cung cấp dịch vụ chống ngập đường Nguyễn Hữu Cảnh áp dụng công nghệ chống ngập kiểu mới” (máy bơm “siêu khủng” - PV) với thời gian 7 năm. Tuy nhiên, giá thuê máy bơm vẫn chưa được chốt.

Theo hợp đồng, phạm vi chống ngập cho đường Nguyễn Hữu Cảnh là từ chân cầu vượt Thủ Thiêm đến số nhà 125A đường Nguyễn Hữu Cảnh (thuộc phường 22, quận Bình Thạnh), với lưu vực khoảng 75ha. Tiêu chí không ngập là nước tụ dưới 0,1m và tiêu thoát hết trong 30 phút sau khi mưa dứt (điều kiện là mưa dưới 130mm và không quá 70 phút).

Trước đó, dù có máy bơm “siêu khủng” nhưng đường Nguyễn Hữu Cảnh vẫn bị ngập trong cơn mưa có vũ lượng 45mm kéo dài khoảng 1 tiếng đồng hồ vào ngày 17/10/2017 (giai đoạn vận hành thử nghiệm).

Ông Đỗ Tấn Long – Trưởng phòng Quản lý hệ thống thoát nước (Trung tâm chống ngập TP) cho biết, cơn mưa kéo dài khoảng 1 tiếng đồng hồ, vũ lượng mưa là 45mm. Do đó, đường Nguyễn Hữu Cảnh bị ngập là điều khá bất ngờ. Trong 4 cơn mưa trước đó (trong đó có cơn mưa lớn hơn 120mm), hệ thống máy bơm vẫn vận hành hiệu quả.

Thời điểm đó, công ty Quang Trung cũng nghi ngờ có hành vi phá hoại, gây nghẽn cống khiến máy bơm không hoạt động hiệu quả.

“Khi kiểm tra, chúng tôi phát hiện 2 tuyến cống bị tắc nghẽn hoàn toàn dẫn đến ngập kéo dài”, ông Cường trả lời Dân trí sau khi đường Nguyễn Hữu Cảnh cùng máy bơm siêu khủng lần đầu “thất thủ”.

Kết quả kiểm tra hiện trường xác định có gần 25m3 rác dưới cống. Lượng rác tập trung chủ yếu ở 6/40 miệng cống được kiểm tra, riêng 2 miệng cống trước số nhà 45 và 59A, công nhân vớt được gần 14m3 rác.

Lún, ngập gần... 2 thập kỷ

Thi công từ năm 1997 và khi đưa vào khai thác năm 2002, đường Nguyễn Hữu Cảnh được kỳ vọng giải quyết bài toán giao thông cho thành phố và góp phần chỉnh trang đô thị nhưng thực tế khiến người dân thất vọng. Con đường này bị lún, ngập nước trong suốt 16 năm qua.

Dự án đường Nguyễn Hữu Cảnh ban đầu được gọi tên là đường Lê Thánh Tôn nối dài, do công ty Thanh niên xung phong (thuộc Lực lượng TNXP TPHCM) làm chủ đầu tư.

Tuyến đường dài khoảng 3,7km, tổng vốn đầu tư là gần 420 tỷ đồng. Đây là tuyến đường huyết mạch, kết nối cửa ngõ phía Đông với khu vực trung tâm thành phố. Sau khi đưa vào khai thác, tuyến đường này bị lún và ngập nặng, trong đó hư hỏng nặng nhất là hạng mục cầu Văn Thánh 2.

Theo kết quả thanh tra của Thanh tra TPHCM, cầu Văn Thánh 2 được đưa vào sử dụng năm 2002 thì đến tháng 8/2004 đã phát hiện hư hỏng một số đầu dầm, thân mố, tường cánh. Các mố cầu bị chuyển vị ngang hướng về lòng sông Sài Gòn.

Đến tháng 4/2006, kết quả quan trắc chuyển dịch ngang do Phân viện khoa học công nghệ xây dựng thực hiện cho thấy trục dầm ở một số mố cầu có sự chuyển dịch. Đường đắp dẫn lên cầu lún ở mức 7-14 mm/tháng. Đoạn đắp cao hai đầu cầu đều thấp hơn cao độ thiết kế từ 40-70mm. Toàn bộ kết cấu tường chân đã bị nứt và xô nghiêng.

Để đảm bảo an toàn giao thông, tháng 10/2007, UBND TP phải chi hơn 141 tỷ đồng để sửa chữa cây cầu Văn Thánh 2.

Không những vậy, trong quá trình thi công dự án hầm chui, đường Nguyễn Hữu Cảnh còn gây ra lún, nứt hàng loạt nhà dân ven đường, ngân sách nhà nước phải bồi thường cho 57 hộ dân bị nứt nhà khoảng 4 tỷ đồng.

Còn phần đường thì ngay sau khi đưa vào sử dụng đã nhanh chóng lọt vào danh sách các điểm ngập nặng trên địa bàn thành phố. Nguyên nhân ngập được xác định là do đường bị lún.

Theo chuyên gia giao thông Phạm Sanh, đường Nguyễn Hữu Cảnh “lún” từ khâu thiết kế. Đường Nguyễn Hữu Cảnh có nền đất yếu, rất phức tạp nhưng số liệu khảo sát thí nghiệm trong phòng và hiện trường không phản ánh được đầy đủ điều kiện thực tế nền đất. Giải pháp xử lý nền đất yếu chưa triệt để nên xảy ra hiện tượng lún về sau.

Ngoài nền đường bị lún, hệ thống thoát nước trên tuyến cũng bị lún theo. Nhiều đoạn cống bị hở mối nối, đất cát tràn vào cống làm thu hẹp lòng cống nên mỗi khi mưa lớn, triều cường, nước không thoát kịp gây ngập nặng ở một số đoạn. TS Phạm Sanh cho rằng, những dự án bất động sản mọc lên 2 bên đường Nguyễn Hữu Cảnh góp phần làm đường ngập nặng hơn.

Riêng cầu vượt Nguyễn Hữu Cảnh, sau hơn 13 năm đưa vào hoạt động đã xuống cấp, hư hỏng trầm trọng. Từ chỗ được khai thác với tải trọng 30 tấn, đến tháng 9/2016, xe ô tô tải có tổng tải trọng từ 1,5 tấn trở xuống mới được phép qua cầu. Sau đó, TPHCM phải bỏ ra gần 13 tỷ đồng để sửa chữa cầu trong vòng 1 tháng.

Quốc Anh