Bộ trưởng Tư pháp giải đáp thắc mắc về thủ tục giấy tờ

Chủ đề thiết thực với cuộc sống, sinh hoạt thường ngày của người dân là nội dung Bộ trưởng Tư pháp Hà Hùng Cường trao đổi trong chương trình Dân hỏi – Bộ trưởng trả lời trên truyền hình quốc gia tối 13/7.

Bộ trưởng Tư pháp nhận thắc mắc, đa số các thông báo tuyển sinh, tuyển dụng đều yêu cầu các giấy tờ có trong thành phần hồ sơ phải là bản sao có chứng thực, thậm chí một số trường hợp mặc dù người dân đã nộp bản sao có chứng thực như thành phần hồ sơ yêu cầu nhưng cán bộ, công chức tiếp nhận hồ sơ vẫn yêu cầu xuất trình kèm bản chính để đổi chiếu. Bộ trưởng Hà Hùng Cường được đề nghị xác nhận đúng - sai trong việc này.

Người đứng đầu ngành Tư pháp trả lời, việc thông báo tuyển sinh, tuyển dụng chỉ yêu cầu bản sao có chứng thực là chưa đầy đủ, phù hợp với quy định của pháp luật, cụ thể là chưa phù hợp với Nghị định số 79 của Chính phủ về cấp bản sao từ sổ gốc, chứng thực bản sao từ bản chính.

Bộ trưởng Tư pháp Hà Hùng Cường (trái) (ảnh: Việt Hưng).

Bộ trưởng Tư pháp cho biết, theo quy định của Nghị định 79 thì khi thực hiện thủ tục hành chính, người dân có quyền lựa chọn, hoặc nộp bản sao được cấp từ sổ gốc và bản sao được chứng thực từ bản chính; hoặc nộp bản photocopy xuất trình kèm bản chính để công chứng. Người tiếp nhận hồ sơ có trách nhiệm tự kiểm tra, đối chiếu bản chụp photocopy với bản chính.

“Chính vì thông báo chưa đầy đủ dẫn đến hiện tượng lạm dụng bản sao chứng thực. Từ đó, tình trạng sử dụng bản sao có chứng thực đã vượt quá sự cần thiết, trở thành hiện tượng lạm giấy tờ chứng thực. Điều này vừa gây phiền hà, tốn kém cho người dân, lãng phí cho xã hội; vừa tạo áp lực quá tải cho UBND cấp xã, Phòng tư pháp cấp huyện, nhất là vào mùa thi cử, tuyển sinh các cấp học” – ông Hà Hùng Cường xác nhận thực tế.

Để kịp thời chấn chỉnh tình trạng này, Bộ trưởng Tư pháp cho biết, ngày 20/6/2014 Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã ban hành Chỉ thị số 17 về một số biện pháp chấn chỉnh tình trạng lạm dụng yêu cầu nộp bản sao có chứng thực đối với giấy tờ, văn bản khi thực hiện thủ tục hành chính. Thủ tướng giao cho Bộ Tư pháp, các Bộ, ngành, địa phương tập trung thực hiện các nhóm nhiệm vụ chủ yếu và đều phải hoàn thành trước ngày 31/3/2015.

Ông Hà Hùng Cường cũng chia sẻ bức xúc của nhiều người dân về việc, tại một số UBND cấp xã, khi thực hiện bản sao từ bản chính giấy tờ/văn bản cho dân thì người tiếp nhận hồ sơ không chấp nhận bản photocopy từ bản chính do người dân tự mang đến mà thường yêu cầu phải photocopy tại trụ sở UBND và thu tiền photocopy.

Bộ trưởng Tư pháp khẳng định, nếu người dân đã photocopy bản chính rồi để mang đến chứng thực, người dân có trách nhiệm xuất trình bản chính ra, người tiếp nhận hồ sơ phải tự kiểm tra đối chiếu với bản chính và có trách nhiệm phải ký xác thực chứng thực bản chụp đó phù hợp với bản chính.

Bộ trưởng Hà Hùng Cường nhấn mạnh, đó là trách nhiệm của nhà nước, trách nhiệm của công chức, viên chức cán bộ. Việc yêu cầu photocopy tại cơ quan mà không chấp nhận bản photocopy do người dân mang đến, theo đó, ông Cường nhắc lại, là sai so với quy định.

Một khúc mắc khác được Bộ trưởng Tư pháp giải đáp là trường hợp một cử nhân đến UBND xã yêu cầu chứng thực bản sao từ bản chính bằng tốt nghiệp đại học cùng với giấy khai sinh nhưng chỉ được chứng thực bản sao giấy khai sinh. Về bằng tốt nghiệp, cử nhân này lại được hướng dẫn đến phòng tư pháp để chứng thực bản sao bằng tốt nghiệp đại học với lý do đây là văn bản song ngữ, không thuộc thẩm quyền của UBND xã.

Bộ trưởng Hà Hùng Cường phân tích, rắc rối ở đây chính là bằng tốt nghiệp đại học này do trường đại học của Việt Nam cấp, nhưng bên cạnh đó lại ghi thêm 1 ngoại ngữ. oD pháp luật hiện hành về chứng thực chưa quy định rõ thế nào là văn bản song ngữ nên các UBND cấp xã rất ngại chứng thực việc đó.

Để khắc phục tình trạng này, ngày 13/6/2014 vừa qua, Bộ Tư pháp đã có công văn hướng dẫn thực hiện đối với “Giấy tờ, văn bản song ngữ”. Theo đó, giấy tờ văn bản song ngữ được quy định phải được thể hiện đầy đủ bằng hai ngôn ngữ, trong đó có một ngôn ngữ là tiếng Việt, do cơ quan tổ chức nước ngoài cấp hoặc liên kết với tổ chức ở Việt Nam cấp. Khi đó, thẩm quyền chứng thực thuộc Phòng Tư pháp cấp huyện.

Còn văn bằng, chứng chỉ do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp có xen thêm tiếng nước ngoài giống như trường hợp của cử nhân này thì không được coi là “giấy tờ, văn bản song ngữ”, UBND cấp xã có thẩm quyền chứng thực.

Từ khi có hướng dẫn đến nay, Bộ trưởng Tư pháp thông tin, các địa phương đã thực hiện cơ bản là không còn vướng mắc. Để căn cơ hơn, Bộ Tư pháp đã phối hợp với các Bộ, ngành liên quan xây dựng, đưa nội dung hướng dẫn này vào dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 79 dự kiến sẽ trình Chính phủ trong tháng 9 tới đây để xem xét ban hành.

P.Thảo