Bộ trưởng Lê Minh Hoan: Nông nghiệp đóng góp GDP ít nhưng đừng xem nhẹ

Sáng 17/2, tại buổi họp báo công bố chiến lược, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan nhấn mạnh: Ngành nông nghiệp sẽ phải đổi mới tư duy sản xuất. Đó là chuyển từ tư duy sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp, tập trung vào nâng cao giá trị, hiệu quả, đa dạng theo chuỗi giá trị phù hợp với yêu cầu của thị trường. Chuyển từ phát triển đơn ngành sang tích hợp đa ngành, từ "đơn giá trị" sang "tích hợp đa giá trị"…

Chiến lược phát triển nông nghiệp bền vững giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 vừa được Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành ký ban hành, Việt Nam phấn đấu sánh vai các nước có nền nông nghiệp hàng đầu thế giới.

Chiến lược thể hiện rõ tính toàn diện, bao trùm, liên ngành trong định hướng và giải pháp phát triển nông nghiệp và nông thôn để xây dựng nền nông nghiệp bền vững theo hướng sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân tri thức văn minh. Chiến lược lần này tập trung nhiều vào phát triển nông dân, nông thôn bên cạnh phát triển nông nghiệp.

Mục tiêu cụ thể của ngành NN&PTNT đến năm 2030, tốc độ tăng trưởng GDP nông nghiệp đạt bình quân từ 2,5 - 3%/năm, tốc độ tăng năng suất lao động nông nghiệp đạt bình quân từ 5,5 - 6%/năm; mở rộng và phát triển thị trường, nhất là thị trường xuất khẩu. Tốc độ tăng giá trị xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt bình quân từ 5 - 6%/năm…

Đến năm 2050, Việt Nam sẽ trở thành một trong những nước có nền nông nghiệp hàng đầu thế giới với ngành công nghiệp chế biến nông sản hiện đại, hiệu quả, thân thiện với môi trường. Nông thôn Việt Nam không còn hộ nghèo và trở thành "nơi đáng sống" văn minh, xanh, đẹp...

Ngành NN&PTNT cũng phải hướng tới nền nông nghiệp xanh, nông nghiệp sinh thái bằng việc áp dụng đồng bộ các quy trình, công nghệ; sử dụng hợp lý, tiết kiệm vật tư đầu vào cho sản xuất nông nghiệp, sử dụng hiệu quả các nguồn tài nguyên thiên nhiên, không gây ảnh hưởng tới môi trường, sức khỏe con người. Hoàn chỉnh cơ cấu sản xuất nông nghiệp gắn với lợi thế cạnh tranh và yêu cầu thị trường.

Để đạt được những mục tiêu này, ngành nông nghiệp tiếp tục cơ cấu lại theo 3 trục sản phẩm: Quốc gia, cấp tỉnh và địa phương, theo lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản, lâm nghiệp; cùng với đó là tăng cường chế biến, ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới tổ chức thể chế của hợp tác xã, tổ hợp tác, doanh nghiệp, hội, hiệp hội, ngành hàng... Theo ông Trần Công Thắng - Viện trưởng Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn, để đạt được các mục tiêu trên, có rất nhiều việc phải làm. Trong đó, các chính sách về sử dụng đất đai sẽ cần được sửa đổi linh hoạt, phát triển thị trường giao dịch, thúc đẩy tập trung đất đai. Hạ tầng sẽ được đầu tư cơ bản cho vùng sâu vùng xa.

Cụ thể, trong Chiến lược cũng đã đề cập đến 10 nhóm giải pháp chính. Điển hình như việc phát triển hạ tầng thủy lợi phải đảm bảo đa mục tiêu, cho thủy sản, lâm nghiệp. Hạ tầng thương mại như: Xây dựng hệ thống chợ, trung tâm đầu mối; hạ tầng logistics: Cầu cảng, trung tâm kết nối vùng, giao thông kết nối vùng chuyên canh... để phát triển nông nghiệp hiện đại, năng suất, bền vững, có trách nhiệm...

Nói về kỳ vọng của Chiến lược trên, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan mong nội dung bản chiến lược được lan tỏa rộng rãi ra toàn xã hội. Từ đó, trong tâm thức của lãnh đạo, người dân và xã hội sẽ định vị đúng vai trò, vị trí, sứ mệnh của nông nghiệp, nông thôn.

Ông Hoan thừa nhận, trong lĩnh vực nông nghiệp có lúc, có nơi còn tăng trưởng chậm, gặp nhiều rủi ro. Cũng mảnh đất ở địa phương đó, chỉ cần kêu gọi một tập đoàn vào xây dựng tổ hợp nhà máy, khoảng 6 tháng sau GDP địa phương này sẽ tăng vọt. Do đó, không thể so sánh GDP của nông nghiệp với các ngành công nghiệp, dịch vụ khác.

"Nhiều khi chúng ta nhìn vào con số tăng trưởng mà xem nhẹ vai trò của nông nghiệp. Bản chiến lược này là để khẳng định, dù nông nghiệp đóng góp nhỏ nhưng nông nghiệp có vị trí, vai trò trong việc bình ổn xã hội. Bởi hơn 60% dân số Việt Nam đang sống ở nông thôn", ông Hoan nói và nhấn mạnh thêm: "Có ý kiến cho rằng, ngành chiếm giữ đất đai và lao động nhiều nhất là nông nghiệp, nhưng lại đóng góp cho GDP không đáng bao nhiêu, thì chuyển sang làm cái khác cho rồi (xong - pv). Bản chiến lược để chúng ta cùng nhau định vị lại vai trò của nông nghiệp. Nếu chúng ta nhận thức đúng thì sẽ quan tâm hơn đến nông nghiệp, đầu tư cho hạ tầng nông nghiệp nhiều hơn. Nếu chúng ta không nhận thức đúng, thì nguồn vốn sẽ đầu tư sang lĩnh vực khác".