Báo chí đóng vai trò nòng cốt trong sự nghiệp khuyến học

Hầu hết các báo đều ủng hộ khuyến học

Trước hết, xin ông cho biết đánh giá của Hội Khuyến học Việt Nam về công tác truyền thông báo chí đối với sự nghiệp khuyến học - khuyến tài những năm qua?

Theo tôi, trong thời đại thông tin hiện nay, bất cứ tổ chức xã hội nào muốn trở thành một phong trào nhân dân đều phải có sự đóng góp rất lớn của truyền thông báo chí. Đối với Hội Khuyến học Việt Nam, điều này càng cần thiết bởi đây là một hội hoàn toàn tự nguyện và đặc biệt là chỉ có sự hỗ trợ phần nào về tài chính của nhà nước.

Ông nói là “đóng góp rất to lớn”. Cụ thể, báo chí đã làm được những gì, thưa ông?

Nhiều, rất nhiều. Tôi không thể kể hết được. Báo chí không chỉ phản ánh những phong trào khuyến học, khuyến tài mà còn nêu gương của các gia đình hiếu học, dòng họ khuyến học trên cả nước, làm rõ khái niệm khuyến học là gì?, thế nào là Xã hội học tập, là Học tập suốt đời?...

Trên thực tế, nhiều tờ báo tuy không liên lạc với Hội nhưng vẫn có nhiều bài phản ánh rất tốt về công tác khuyến học. Nhiều hoạt động xã hội của báo chí cũng dành cho công tác khuyến học - khuyến tài.

Bằng cách này hay cách khác, có lẽ không tờ báo nào không có ít nhiều ủng hộ cho công tác khuyến học - khuyến tài. Có những tờ như Ngày nay, Thế giới trong ta, Giáo dục và Thời đại... đăng nhiều số liên tục về khuyến học.

Tuy nhiên, theo chúng tôi, một trong những tờ báo đáng lẽ phải hết sức quan tâm đến việc này là tờ Nhân dân thì lại có vẻ như chưa có nhiều bài then chốt về xã hội học tập như một tư tưởng chiến lược giáo dục mà Đại Hội IX và X của Đảng đã nêu lên. Một số cấp ủy cũng chưa thấy hết được sự bức thiết của công tác khuyến học, khuyến tài.

Bản chất của khuyến học là nâng cao dân trí

Theo ông thì vì sao vậy và làm thế nào để các cấp ủy đó quan tâm hơn nữa đến vấn đề bức xúc này?

Về cơ quan báo chí, tôi chưa hiểu suy nghĩ của họ, còn với một số nơi, chính quyền và các cấp ủy chưa thật quan tâm đến vấn đề này một phần có lẽ do công tác tuyên truyền của chúng tôi chưa đạt hiệu quả như mong muốn.

Nói thế tức là ông cho rằng các tờ báo của Hội như Khuyến học & Dân trí, điện tử Dân trí chưa hoàn thành nhiệm vụ của mình?

Tôi mong rằng không chỉ các báo trong hệ thống của Hội Khuyến học Việt Nam mà tất cả các cơ quan truyền thông nên tạo dư luận để các cấp ủy, cấp chính quyền quan tâm hơn nữa đến sự nghiệp khuyến học khuyến tài cho đất nước.

Có ý kiến cho rằng các tờ báo của Hội còn ít quan tâm đến mảng khuyến học mà nặng về dân trí. Chúng tôi rất muốn biết quan điểm của Hội về việc này?

Tôi cũng có nghe ý kiến này và theo tôi, là chưa thỏa đáng.

Vì sao vậy, thưa ông?

Về bản chất, nâng cao dân trí cũng chính là khuyến học vì khuyến học chính là để nâng cao dân trí. Mặt khác hiện nay, Trung ương Hội còn có một trang tin điện tử, các hội cơ sở đều có bản tin hàng tháng phản ánh khá đầy đủ về mảng này.

Nếu báo của Hội cũng đi vào đề tài đó sẽ tạo sự trùng lặp, chồng chéo. Độc giả hiện nay rất cần những kiến thức mới chứ không chỉ phản ánh về việc này, việc nọ.

Do đó, Trung ương Hội đánh giá cách đi hiện nay của báo là phù hợp với tình hình chung. Cái thiếu của báo Hội, theo tôi là những bài viết sâu sắc, có tính lý luận để làm rõ các khái niệm như Xã hội học tập là gì? Vì sao phải học tập suốt đời?...

Dòng họ khuyến học phải có báo Khuyến học

Vậy theo ông, Xã hội học tập là gì và vì sao phải học tập suốt đời?

Khái niệm Xã hội học tập gắn chặt với nền kinh tế phát triển. Đặc biệt là đối với nền kinh tế tri thức. Sống trong môi trường đó, tất cả mọi người đều phải có một định lượng kiến thức nhất định và phải học tập suốt đời, không ngừng nghỉ. Chỉ cần dừng lại, anh sẽ bị "lệch nhịp" với guồng quay của tri thức xã hội.

Trở lại đề tài báo chí với công tác khuyến học, khuyến tài. Hội Khuyến học Việt Nam cần phải làm gì để sát cánh cùng với báo chí trong thời gian tới?

Chúng tôi sẽ tổ chức tiếp cận, cung cấp cập nhật và đầy đủ thông tin cho báo chí. Coi việc thông tin cho báo chí không chỉ là của Ban tuyên truyền mà của tất cả các ban khác như Tài chính, Đối ngoại...

Đã 4 năm nay chúng tôi ôm ấp ý tưởng xây dựng Hội khuyến học ở nước ngoài mà chưa thực hiện được. Các đơn vị như Quỹ Khuyến học Việt Nam cũng cần tiếp cận thường xuyên với báo chí để một mặt là thông tin kế hoạch hoạt động, mặt khác, tạo sự ủng hộ của truyền thông và các mạnh thường quân.

Đối với hệ thống truyền thông trong hệ thống, cần tạo sự liên kết giữa các tạp chí, bản tin của các địa phương với hệ thống báo chí của Trung ương Hội. Đặc biệt là tập trung tuyên truyền cho Đại hội Khuyến học Việt Nam lần thứ IV.

Là người được giao nhiệm vụ chính trong việc biên soạn Dự thảo Văn kiện cho Đại hội 4 Hội Khuyến học Việt Nam, ông đặt vai trò của truyền thông báo chí như thế nào?

Thời gian qua, báo chí đã góp phần không nhỏ trong sự nghiệp khuyến học, khuyến tài. Vì vậy trong nhiệm kỳ tới, truyền thông báo chí phải được coi như một trong những lực lượng nòng cốt của công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập.

Để làm được điều này, chúng tôi sẽ tạo mọi điều kiện thông thoáng để báo chí Hội phát huy hết sức mạnh của mình trên cơ sở pháp luật, phục vụ tốt hơn nữa cho sự nghiệp khuyến học, khuyến tài. Đặt công tác truyền thông là nhiệm vụ chung của tất cả các ban ngành.

Nâng cao hơn nữa chất lượng báo chí trong hệ thống truyền thông của Hội nhằm đáp ứng yểu cầu của độc giả. Trong bốn tiêu chí cơ bản để công nhận Dòng họ khuyến học có hẳn một tiêu chí cho việc này.

Đó là: 1 - Có ít nhất 50% gia đình được công nhận là Gia đình hiếu học. 2 -  Có Quỹ khuyến học. 3 - Có Chi hội khuyến học. 4 - Có 01 tờ báo KH&DT. Dòng họ khuyến học là dòng họ mua và thường xuyên đọc báo khuyến học.

Xin cám ơn ông!

Bùi Hoàng Tám