“Bạn bè nhắc Việt Nam không được sơ hở trúng mưu Trung Quốc”

Bên lề cuộc họp báo Chính phủ chiều 1/6, Bộ trưởng - Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Văn Nên trao đổi thêm với báo giới về giải pháp đấu trí với Trung Quốc trên Biển Đông.

Tại cuộc họp báo chiều 1/7, Bộ trưởng có thông tin về việc Chính phủ giao cơ quan chức năng củng cố hồ sơ pháp lý để khi thấy thực sự cần thiết, ở thời điểm có lợi nhất sẽ tiến hành khởi kiện Trung Quốc. Khi nào là thời điểm cần thiết để chuyển sang biện pháp đấu tranh pháp lý tại toà án quốc tế, thưa Bộ trưởng?

Bộ trưởng Nguyễn Văn Nên: "Việt Nam phải lấy đạo lý, lấy chính nghĩa để thắng hung tàn".

Bộ trưởng đánh giá Việt Nam sẽ được gì và mất gì nếu khởi kiện Trung Quốc?

Luật pháp bảo vệ những người ở thế yếu, thường là như vậy. Khởi kiện vì thế cũng được coi là vũ khí của người yếu. Nhưng thực ra đã đến mức kiện nhau ra toà thì khó có gì gọi là “được”, chỉ là lợi về đạo lý, pháp lý, chính nghĩa. Đó là cái chúng ta chắc chắn. Nhưng việc duy trì được quan hệ hữu nghị, hoà hữu để cùng nhau bình yên phát triển thì đó mới là yếu tố cần phải cân nhắc.

Việt Nam đã rất nín nhịn nhưng nếu trường hợp Trung Quốc tiếp tục leo thang gây hấn, gia tăng vũ lực đến mức manh động, theo Bộ trưởng, chúng ta sẽ phải làm gì?

Chúng ta hiện đang cố gắng đến mức tối đa không để sơ hở bởi chỉ cần một sơ hở họ sẽ vin vào để tiến hành các việc theo ý đồ của mình. Còn quan điểm của lãnh đạo chúng ta là chỉ dùng vũ lực khi buộc phải hành động để tự vệ.

Chính phủ có dự đoán được một ngưỡng, một giới hạn chịu đựng nào, một khoảng thời gian nào cụ thể như 1 năm, 2 năm, 5 năm hay nhiều hơn nữa cho sự nín nhịn, kiên nhẫn này?

Đến giờ này, thế giới đều khen ngợi sự kiềm chế, chịu nhịn của Việt Nam vì người ta nói, ở vị thế của một nước từng qua nhiều chiến tranh, đã thấu hiểu đạo lý và rất mực tôn trọng pháp lý, danh giá của Việt Nam đang được nhìn vào.

Bạn bè cũng nhắc chúng ta là cố gắng đừng để sở hở vì với nước lớn, chỉ cần mình có một sơ hở nhỏ thôi là họ sẵn sàng bám vào và có thể làm bất cứ chuyện gì. Thậm chí, họ đâm mình, va mình mà họ vẫn dựng chuyện nói mình đâm va họ trong khi con tàu của họ lớn hơn nhiều thì có thể thấy rõ âm mưu ý đồ của họ cực kỳ nguy hiểm.

Chúng ta nhìn rõ việc đó nhưng không nói. Đến một khoảng nào đó thấy rằng có thể hành động được để tương xứng với yêu cầu, mục đích bảo vệ chủ quyền thì chúng ta sẽ làm. Còn đến lúc này chỉ có thể lấy đạo lý, lấy chính nghĩa để thắng hung tàn, tranh thủ tiếng nói ủng hộ của bạn bè quốc tế. Là nước lớn, người ta đi xâm lấn, người ta đè luôn lên lằn đỏ ranh giới còn Việt Nam là nước nhỏ, không thể làm gì “ngược đạo”, mặc dù chúng ta có đủ nghị lực, dũng khí.

Còn nếu nói về sức chịu đựng của Việt Nam với Trung Quốc thì chúng ta đã chịu đựng mấy nghìn năm nay rồi. Chúng ta từng đánh thắng rồi lại đi cầu hoà, thậm chí là đi cống nạp. Ông cha chúng ta đã từng trải qua những chuyện đó, buộc phải đánh nhưng đánh rồi thì cũng khổ. Cả dân tộc chúng ta đã phải chịu đựng lâu rồi chứ không phải giờ mới vậy.

Hiện nay âm mưu của Trung Quốc rất thâm độc, chỉ vì  họ là nước lớn. Chúng ta phải thông minh, khôn khéo, phải kiên định và cũng phải làm sao để không lọt bất cứ ý đồ nào của họ.

Yêu cầu phải thông minh, khôn khéo trong ứng xử nhưng chúng ta đã ngửa hết bài với Trung Quốc hay vẫn còn những “vũ khí” để sẵn sàng đấu tranh tới cùng?

Chúng ta còn rất nhiều thông tin, công cụ đấu tranh chưa nêu ra. Hiện Thủ tướng đang chỉ đạo phải tuyên truyền cụ thể, sâu rộng hơn nhiều vấn đề như nội dung những công hàm chúng ta đưa sang Trung Quốc, đưa lên Liên Hợp Quốc để tránh việc bị kẻ xấu lợi dụng xuyên tạc. Trong điều kiện thông tin hiện nay, nếu chúng ta không nói hoặc nói chậm thì cũng là một thiếu sót. Phải nói cho dân hiểu, dân thông để dân đồng thuận.

Còn người trượng phu khi đối diện với kẻ thù thì chớ vội vàng cầm giáo cầm gươm, phải bình tĩnh để xem kẻ thù từ đâu đến, họ muốn gì, sẽ hại ta bằng cách gì để ứng xử. Ông cha đã dạy chúng ta như thế.

Có gươm nhưng chúng ta vẫn chịu đựng, không rút gươm ra, vì một mục đích cao hơn thì đó cũng là một hành động anh hùng. Sự kiềm chế là hết sức cần thiết.

Xin cảm ơn Bộ trưởng!

P.Thảo (ghi)