Vườn trồng rau, nuôi cá tươi sống trên sân thượng ở TPHCM

Giữa mùa dịch Covid-19, giám đốc trồng rau, nuôi cá "trên nóc nhà" ở TPHCM

Giữa tháng 5, khi dịch bệnh bùng phát trở lại, anh Phạm Dũng (47 tuổi, giám đốc một doanh nghiệp sản xuất túi xách ở quận 8, TPHCM) tận dụng thời gian rảnh rỗi ở nhà để làm vườn sân thượng, nuôi cá và trồng rau.

Trên sân thượng rộng hơn 70m2, trừ khu vực bồn nước nóng và ô cầu thang, anh dành diện tích 55m2 còn lại để thiết kế thành khu vườn "trên cao". Đây cũng là mong ước mà người đàn ông quê Đông Anh, Hà Nội ấp ủ từ lâu nhưng chưa thể thực hiện vì bận rộn.

Hiện, trong vườn có khoảng 70 chậu bố trí ở giữa và hai bên lối đi, dùng để trồng rau theo phương pháp thổ canh như rau muống, rau mồng tơi, rau dền, rau đay, đậu bắp, bầu, mướp. 

Ban đầu chưa có kinh nghiệm, anh trồng cây trong chậu nhựa màu đen. Màu này dễ hấp nhiệt còn chậu nhựa chỉ chứa được ít đất nên cây bị nóng rễ. Sau đó, anh chuyển sang dùng thùng xốp trắng khoảng 4-50 lít để có đủ đất và làm mát gốc rau. Khi chưa có cây leo giàn như mướp hay bầu, bí, anh lấy tấm lưới che hoa phong lan, cắt thành từng mảnh rộng, treo cách nhau theo tỷ lệ 1-1 để rau bớt nắng.

Về phân bón, anh sử dụng phân gà, trùn quế, bò hoặc phân hữu cơ tự ủ từ rau củ quả thừa. Thỉnh thoảng có bã đậu, anh đem ủ với men vi sinh EM. Sau khoảng 3-4 tuần, dùng phân này đem bón cho cây là tốt nhất. Với rau muống, bầu và mướp thường xuất hiện muội, anh xử lý bằng cách pha loãng nước rửa bát với một chút dầu ăn theo tỉ lệ 10:3 (áp dụng với 1 lít nước). Cho dung dịch vào bình xịt, lắc đều là có thể rửa trôi hết muội trên cây.

Không chỉ làm vườn sân thượng theo cách truyền thống, người đàn ông 47 tuổi còn kết hợp trồng rau, nuôi cá theo phương pháp Aquaponics. Đây là mô hình tích hợp đồng thời cả hai hệ thống: nuôi thủy sản và trồng thủy canh, dựa trên nguyên tắc sản xuất trong tự nhiên.

Hiện, anh Dũng thiết kế hơn 10 chậu rau thủy canh và dùng bồn 750 lít để làm 2 bể cá trên sân thượng. Mỗi bể được thả 2 kg cá diêu hồng (khoảng 160 con cá giống).

Theo anh, rau trồng theo mô hình Aquaponics không chỉ sạch mà còn rất ngọt, mọng nước, lại nhanh cho thu hoạch mà không tốn nhiều công chăm sóc. Với cách làm này, anh chỉ cần dành 2 phút cho cá ăn, 8 phút hái rau thủy canh là xong.

Dù trên sân thượng thời tiết khắc nghiệt nhưng rau trái và cả đàn cá trong vườn đều khỏe mạnh, phát triển tốt nhờ được gia chủ chăm sóc khoa học, kỹ lưỡng. Thời gian đầu, anh Dũng dành 5-6 tiếng ở vườn mỗi ngày. Khi mọi thứ hoàn thiện, vợ chồng anh chỉ tốn khoảng một giờ chăm sóc.

Sau hơn 2 tháng làm vườn sân thượng, đúng thời điểm thành phố thực hiện giãn cách cũng là lúc gia đình anh bắt đầu được thu hoạch mùa rau đầu tiên. Không chỉ cung cấp đủ lượng rau sạch cho gia đình sử dụng mỗi ngày mà anh còn mang biếu cả bạn bè, người thân. 

Ông bố đảm tự nuôi cá, trồng rau trĩu trịt trên sân thượng ở TPHCM

Anh Lê Vinh (36 tuổi, đến từ TP. HCM) có niềm đam mê trồng cây từ nhỏ và luôn ấp ủ có một khu vườn riêng cho mình. Năm 2019, khi bắt đầu xây nhà mới, anh quyết định thiết kế sân thượng thành "trang trại" nuôi cá, trồng rau, vừa cung cấp nguồn thực phẩm sạch, vừa thỏa mãn thú vui điền viên.

Ban đầu anh tính làm vườn theo cách truyền thống và xây ao để nuôi cá cho vui. Tuy nhiên khi biết đến và tìm hiểu về Aquaponics, ông bố 3 con quyết định triển khai mô hình này.

"Aquaponics là mô hình tích hợp đồng thời cả hai hệ thống: nuôi thủy sản và trồng thủy canh, dựa trên nguyên tắc sản xuất trong tự nhiên. Phương pháp này có nhiều ưu điểm giúp tiết kiệm thời gian và công sức chăm sóc. Ví dụ như phân cá thải ra chuyển hóa bằng vi sinh vật, tạo thành nguồn dinh dưỡng giúp rau phát triển. Nước trong hồ cá khi bơm lên khay rau sẽ được lọc sạch, giúp cá sống khỏe hơn,...", anh Vinh nói.

Trên sân thượng diện tích 50m2, anh Vinh thiết kế hồ cá bằng bê tông kiên cố, có chống thấm. Thành hồ được mở rộng để đặt các khay trồng rau và làm chỗ ngồi chơi. Đến nay, đàn cá trong hồ đã lên đến vài trăm con cá rô, 6 con hồng vĩ mỏ vịt size từ 1-10kg làm cảnh, 6 con cá tra trắng và 3 con kim phát tài size từ 1-2kg.

Để tận dụng nguồn nước từ hồ cá, anh thử nghiệm trồng 20 khay rau theo phương pháp thủy sinh. Xung quanh được trồng lá dứa (lá nếp) xen kẽ, vừa làm tầng che chắn cho rau xanh mát, vừa giúp thoát hơi nước, giảm nhiệt cho cây cối xung quanh, làm mát ao và tạo mùi thơm dễ chịu.

Ngoài ra anh còn tận dụng hai bệ bê tông bên hông sân thượng để đổ đất, trồng rau. Nước tưới lấy từ hồ cá. Thỉnh thoảng gia chủ xả bồn lọc, rau hấp thu nguồn nước có phân cá nên bổ sung được dinh dưỡng, phát triển tốt hơn.

Hiện tại trong vườn có nhiều loại rau trái như bầu đất, bầu hồ lô, rau ngót Nhật, cải bẹ, cải chân vịt và một số rau thơm như ngò gai, húng lủi, diếp cá, rau răm. Đặc biệt anh Vinh còn trồng hương thảo - giống cây thích nghi và phát triển mạnh trong mô hình Aquaponics.

Đến nay, anh Vinh đã tự tin hơn với kinh nghiệm trồng rau, nuôi cá trên sân thượng. Không chỉ cung cấp nguồn thực phẩm sạch, khu vườn, ao cá còn góp phần làm đẹp cảnh quan, điều hòa không khí, đồng thời trở thành nơi thư giãn thú vị để các thành viên giải tỏa căng thẳng mỗi ngày.

Khu vườn kết hợp nuôi cá giữa Sài thành của người đàn ông đam mê trồng cây

Anh Lê Đăng Phước Lâm (38 tuổi, ở quận Tân Bình) lớn lên ở tỉnh Long An nhưng sống tại TPHCM đã 20 năm. Vốn đam mê trồng cây từ nhỏ nên khi cuộc sống ổn định và có nhà riêng, anh Lâm quyết định làm vườn trên cao để tạo không gian sống xanh giữa phố thị.

Cách đây 4 năm, tình cờ được một người bạn chia sẻ về Aquaponics - mô hình tích hợp đồng thời cả hai hệ thống: nuôi thủy sản và trồng thủy canh, dựa trên nguyên tắc sản xuất trong tự nhiên, anh thấy thích thú nên lên mạng tìm hiểu và thử nghiệm.

Những ngày đầu làm vườn, anh Lâm hào hứng bê từng bao sỏi, vác từng bồn cá, chậu rau lên sân thượng tầng 3. Có hôm, anh làm đến tận 12 giờ đêm để hoàn thiện. Vì chỉ một mình nên anh tự làm hết, thiết kế từ từ. Nếu chưa ưng ý, anh đổ ra làm lại cho đến khi hài lòng.

Nhờ thiết kế tỉ mỉ, khoa học mà người đàn ông quê Long An áp dụng thành công mô hình aquaponics vào không gian trên nóc nhà, nuôi được vài loại cá khác nhau như cá rô phi, diêu hồng, tai tượng,...

Dần dần càng làm càng ham, anh mở rộng thêm diện tích, tận dụng mọi không gian có thể như sân thượng, mái tôn... để trồng nhiều loại rau, dây thân leo và các giống cây ăn trái. Tầng dưới có mái hiên được gia chủ bố trí treo thêm các giàn hoa lan.

Hiện khu vườn trên cao của gia đình anh Lâm có đủ các loại rau. Anh ưu tiên trồng những giống ngắn ngày, cho thu hoạch liên tục như rau cải, dền, mồng tơi, xà lách, cải kale, su hào, bắp cải, đậu bắp, cà chua, cà tím,...

Ngoài ra còn có một số cây thân leo như đậu rồng, mướp, bí xanh, bí đỏ, bầu. Gia chủ cũng trồng thành công nhiều loại cây ăn trái trên sân thượng như táo, ổi, sung Mỹ, nho, chanh, mận.

Cách đây một năm, anh tìm hiểu và thử sức trồng thêm dưa lưới. Đây là giống cây ưa nắng và khó trồng. Chủ nhân khu vườn phải lên mạng nghiên cứu, học hỏi kinh nghiệm từ những người đi trước.

Tuy mới trồng dưa, chưa dày dặn kinh nghiệm nhưng anh Lâm vẫn "về đích" thành công với nhiều giống như dưa lưới Thái Lan, dưa Kim Long, Honey red, Honey green, Hami 04,…

Nhờ tận dụng mọi diện tích để trồng đủ loại rau trái mà gia đình anh Lâm luôn có thực phẩm sạch sử dụng thường xuyên, cải thiện bữa ăn hàng ngày. Khu vườn còn là sân chơi cho cả gia đình, giúp người đàn ông 38 tuổi thư giãn đầu óc, giải tỏa tinh thần. Các con anh cũng rất vui và hào hứng khi được lên vườn chăm sóc cây cối cùng bố mẹ, thoải mái khám phá thế giới tự nhiên.