Tứ phủ- hoành tráng vở diễn hầu đồng

(Dân trí) - Trong những loại hình nghệ thuật dân gian Việt Nam có lẽ nghi lễ Lên Đồng trong tín ngưỡng thờ Mẫu là nét văn hóa khá đặc biệt. Qua 3 năm nghiên cứu và một năm dàn dựng, vở diễn đã được công chúng qua sự dàn dựng của đạo diễn Việt Tú.

Tứ phủ- hoành tráng nghệ thuật hầu đồng

Trong những loại hình nghệ thuật dân gian Việt Nam, có lẽ nghi lễ Lên Đồng trong tín ngưỡng thờ Mẫu là nét văn hóa khá đặc biệt. Qua 3 năm nghiên cứu và 1 năm dàn dựng, vở diễn “Tứ Phủ” nghệ thuật hóa nghi lễ này đã được ra mắt công chúng.

“Tứ Phủ” là vở diễn độc đáo của Viettheatre được lấy cảm hứng từ nghi lễ Lên Đồng trong tín ngưỡng thờ Mẫu của Việt Nam. Vở diễn mong muốn tôn vinh sự lộng lẫy, tinh tế của nghệ thuật dân tộc trong Đạo Mẫu, đồng thời kết hợp âm thanh và anh sáng nghệ thuật hiện đại mang tính giải trí cao để có thể giới thiệu tới du khách trong nước và quốc tế.

Tứ Phủ (Four Palaces) là một chuyến du hành vào cõi tâm linh ấn tượng, được ví như “một cuộc tấn công vào mọi giác quan của người xem” từ thị giác cho tới thính giác thông qua hiệu ứng của âm thanh, ánh sáng, hình ảnh trình chiếu độc đáo trong suốt 45 phút trình diễn. Vở diễn Tứ Phủ gồm 3 chương: Chầu Đệ Nhị - Ông Hoàng Mười - Cô Bé Thượng Ngàn.

Ở sảnh chính của rạp hát công diễn vở Tứ Phủ luôn là không gian trưng bày ấn tượng với một hệ thống các tác phẩm vàng mã dân gian thể hiện các nhân vật trong vở diễn với tỉ lệ 1/1. Những ngựa giấy, voi giấy được sắp xếp như một tác phẩm sắp đặt và được thực hiện bởi những nghệ nhân ba đời làm vàng mã của vùng Đồng Bằng Bắc Bộ.
Ở sảnh chính của rạp hát công diễn vở Tứ Phủ luôn là không gian trưng bày ấn tượng với một hệ thống các tác phẩm vàng mã dân gian thể hiện các nhân vật trong vở diễn với tỉ lệ 1/1. Những ngựa giấy, voi giấy được sắp xếp như một tác phẩm sắp đặt và được thực hiện bởi những nghệ nhân ba đời làm vàng mã của vùng Đồng Bằng Bắc Bộ.
Những phần trình diễn ấn tượng của diễn viên, cùng hiệu ứng của những đoạn clip đặc tả đến từng chi tiết được thực hiện với tông màu lộng lẫy vẫn mang nét văn hóa truyền thống của dân tộc nhưng lồng vào đó nhiều yếu tố hiện đại nhằm thu hút người xem. Hai người hầu dâng vốn trong nghi lễ không gây được sự chú ý nhưng trên sân khấu Tứ Phủ họ trở thành điểm nhấn chính với sự lên xuống phối hợp nhịp nhàng cho phần khăn áo của Thanh đồng.
Những phần trình diễn ấn tượng của diễn viên, cùng hiệu ứng của những đoạn clip đặc tả đến từng chi tiết được thực hiện với tông màu lộng lẫy vẫn mang nét văn hóa truyền thống của dân tộc nhưng lồng vào đó nhiều yếu tố hiện đại nhằm thu hút người xem. Hai người hầu dâng vốn trong nghi lễ không gây được sự chú ý nhưng trên sân khấu Tứ Phủ họ trở thành điểm nhấn chính với sự lên xuống phối hợp nhịp nhàng cho phần khăn áo của Thanh đồng.
Hầu đồng đang chuẩn bị xiêm y cho Thanh đồng.
Hầu đồng đang chuẩn bị xiêm y cho Thanh đồng.
Hầu hương.
Hầu hương.
Chuẩn bị vào phần chính của Chầu Đệ Nhị.
Chuẩn bị vào phần chính của Chầu Đệ Nhị.
Sân khấu trở nên hoành tráng khi Thanh đồng ra bộ với hỏa hương.
Sân khấu trở nên hoành tráng khi Thanh đồng ra bộ với hỏa hương.
Hai hầu đồng thể hiện sự tung hô cũng như bắt nhịp cho khán giả vỗ tay.
Hai hầu đồng thể hiện sự tung hô cũng như bắt nhịp cho khán giả vỗ tay.
Chương Ông Hoàng Mười.
Chương Ông Hoàng Mười.
Chương Cô Bé Đại Ngàn.
Chương Cô Bé Đại Ngàn.
Ban lộc.
Ban lộc.

Có thể nói, cách tiếp cận theo hướng “dùng tư tưởng hiện đại để làm nổi bật yếu tố truyền thống” đặc trưng của đạo diễn Việt Tú đã tạo ra một tác phẩm nghệ thuật độc đáo cho làng sân khấu Việt.

Các loại hình nghệ thuật truyền thống luôn có một vị trí quan trọng trong kho tàng văn hoá của bất kỳ quốc gia nào, là niềm tự hào và cũng là yếu tố nhận diện của mỗi dân tộc khi bước ra thế giới.

Do đó, khi những loại hình nghệ thuật truyền thống được hiện đại hóa để dễ đi vào lòng công chúng mà vẫn giữ được bản sắc như Tứ Phủ là những tác phẩm quý giá để giới thiệu đến bạn bè quốc tế.

Trong 1 năm qua, Tứ Phủ đã vinh dự được trình diễn cho nhiều đoàn khách quốc tế, trong đó có nhiều vị đại sứ, tuỳ viên văn hoá các nước như Pháp, Anh, Italia, Ba Lan, Hy Lạp, Canada, Argentina, Hungari, Bỉ, Unicef...

Phạm Nguyễn
phamnguyen.dtr@gmail.com