Tái hiện lễ cấp sắc của người Sán Dìu tại ngày hội vùng cao ở Hà Nội

Tham gia sự kiện này sẽ có các nghệ nhân, nhân dân của các tỉnh đến trực tiếp từ các bản làng tham gia biểu diễn những làn điệu dân ca, dân nhạc và dân vũ gắn bó với cuộc sống hằng ngày của họ như: Sơn La là nghệ nhân và nhân dân đến từ bản Tông, bản Cóng; Lào Cai là người dân tộc Hà Nhì từ xã Y Tý; Lai Châu mang đến sắc màu văn hóa của dân tộc Lự; Tuyên Quang và Thái Nguyên giới thiệu làn điệu hát Then cổ của người Tày. Đặc biệt tại Thái Nguyên đã có một họ tộc người Tày 4 đời lưu truyền làn điệu Then cổ, họ đã lưu truyền đến được thế hệ nhỏ tuổi nhất hiện nay (chỉ 3, 4 tuổi đã có thể hát Then); Vĩnh Phúc có sự tham dự của người Dao và Cao Lan; người Mông từ bản làng của Hà Giang, Nghệ An... Ngoài ra, tại ngày hội các nghệ nhân và nhân dân vùng cao còn giới thiệu trò chơi dân gian đặc sắc: tó má lẹ, tung còn, xòe, sạp...

Trong khuôn khổ của sự kiện có triển lãm “Sắc màu văn hóa các dân tộc vùng cao phía Bắc”. Đây sẽ là không gian tái hiện một cách khái quát về dân tộc vùng cao phía Bắc với các tổ hợp trưng bày: khu trung tâm là văn hóa phiên chợ vùng cao với sắp đặt như phiên chợ thu nhỏ: hòa sắc của 20 trang phục dân tộc, cảnh xuống chợ, bán vải, gùi hàng, bán hàng nông sản, ẩm thực thắng cố đặc trưng... Bên cạnh đó là tổ hợp tái hiện Lễ cấp sắc và lễ cưới của người Dao đỏ; Giới thiệu nghề dệt thủ công của dân tộc Thái với hệ thống khung dệt và các quy trình dệt vải; Xung quanh khu trưng bày tái hiện cảnh quan làng, bản, chân dung người dân tộc, bản trích địa chí, dân số dân tộc vùng cao phía Bắc...Tại khu trưng bày còn trực tiếp biểu diễn các nhạc cụ truyền thống của đồng bào dân tộc vùng cao phía Bắc.

Ngoài ra, các tỉnh Sơn La, Lai Châu, Hà Giang, Lào Cai, Bắc Kạn, Thái Nguyên, Tuyên Quang, Bắc Giang, Vĩnh Phúc sẽ có các khu trưng bày với chủ đề: “Ấn tượng di sản văn hóa, du lịch các dân tộc vùng cao phía bắc” để giới thiệu về văn hóa, lịch sử, danh lam, thắng cảnh, các di sản, di tích có giá trị đặc biệt của địa phương mình.

Đặc biệt Lễ rước dâu trong đám cưới của người Dao đỏ sẽ được tái hiện sống động với sự tham gia của các nghệ nhân và nhân dân, thầy cúng người Dao đỏ đến từ Tuyên Quang, Lào Cai. Khách thăm quan sẽ được tận mắt thấy và tham gia vào các thủ tục lễ cũng tổ tiên trước khi nhà trai sang nhà gái rước dâu và thủ tục lễ tại nhà gái trước khi rước dâu về nhà trai, sau đó là lễ rước dâu của người Dao đỏ...

Lễ cấp sắc của người Sán Dìu do các nghệ nhân dân tộc Sán Dìu xã Đạo Trù, huyện Tam Đảo, Vĩnh Phúc biểu diễn cũng là điểm thu hút tại ngày hội. Theo phong tục của dân tộc Sán Dìu, người con trai khi đến tuổi thành niên thường được gia đình làm lễ Cấp sắc để đánh dấu sự trưởng thành và cũng bắt đầu đảm nhiệm được việc thờ cúng tổ tiên… Cấp sắc của người Sán Dìu gồm có 3 bậc: Bậc thứ nhất i là lọc sắc phong pháp sư; Cấp sắc lần thứ hai là sắc phong chức sư; Bậc thứ ba là sắc phong chức thứ gia tổng xuyến đây là bậc cao nhất trong hệ thống cấp sắc của người Sán Dìu…

Cũng tại không gian này, sinh viên của 9 trường Đại học sẽ trực tiếp tham gia giao lưu, biểu diễn nghệ thuật, trình diễn trang phục dân tộc cùng các nghệ nhân, nhân dân các tỉnh vùng cao về tham gia ngày hội. Trả lời các câu hỏi và sự hiểu biết về văn hóa, di sản văn hóa của các tỉnh vùng cao phía Bắc, tham gia vào “Vòng xòe Tây Bắc” thể hiện sự đoàn kết của các dân tộc Việt Nam...

Ngày hội “Hương sắc vùng cao tại Hà Nội 2016” là hoạt động chào mừng Ngày Di sản văn hóa Việt Nam 23/11, hưởng ứng, tôn vinh những di sản văn hóa vật chất và tinh thần của cộng đồng các dân tộc vùng núi cao phía Bắc với nhân dân và bạn bè quốc tế. Đồng thời, thông qua các hoạt động triển lãm, giao lưu văn hóa nghệ thuật nhằm nâng cao nhận thức về di sản văn hóa cho các thế hệ thanh niên, học sinh, sinh viên; Ý thức trách nhiệm và vai trò của từng cá nhân trong việc giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc...

Hà Tùng Long