Sớm tu sửa di tích lịch sử quốc gia Nhà tù số 9 giữa lòng TP Quy Nhơn

Ở Bình Định có các nhà tù như Trung tâm cải huấn Bình Định, Nhà lao Quy Nhơn, nhà tù Phú Tài… trong đó nổi bật là Nhà tù số 9, Đào Duy Từ, TP Quy Nhơn.

Nhà tù này ra đời từ năm 1955- 1962 và được sử dụng làm khu vực giam tù nhân chính trị. Tuy chỉ hoạt động trong thời gian ngắn nhưng nơi này là nỗi ám ảnh trong ký ức của nhiều cựu tù, vì số lượng tù nhân bị giam rất đông trong không gian vô cùng hẹp.

Đến năm 1998, Nhà tù số 9 Đào Duy Từ được công nhận di tích lịch sử cấp quốc gia. Sau đó, di tích này được tu sửa, phục chế, thế nhưng kể từ đó, nơi này dần bị xuống cấp nghiêm trọng.

Theo ghi nhận, từ ngoài vào trong, các vách tường bị bong rộp, thấm ướt, hệ thống đà gỗ gần như bị mục nát toàn bộ, mái ngói muốn sập xuống…

Theo ông Phan Thành Lang, Chủ tịch Hội Cựu tù chính trị cách mạng tỉnh Bình Định, Di tích Nhà tù số 9 Đào Duy Từ là minh chứng hùng hồn tinh thần đấu tranh bất khuất của tập thể tù nhân. Đây còn là nơi để cho các thế hệ hôm nay và mai sau đến tưởng nhớ vong linh các anh hùng liệt sĩ - những người đã xả thân trong nhà tù này cho Tổ quốc hồi sinh và đổi mới. Do đó, việc sửa chữa, nâng cấp nhằm bảo tồn, phát huy các giá trị lịch sử, văn hóa của di tích này là việc rất cần thiết.

Ông Bùi Tĩnh, Giám đốc Bảo tàng Bình Định chia sẻ, theo hồ sơ di tích, trong hồi ức của tù chính trị từng bị giam giữ tại đây cùng nhiều nơi khác trong cả nước như: Chuồng Cọp, Hầm đá Côn Đảo,… thì xà lim số 1 ở Nhà tù số 9 Đào Duy Từ là một trong những nơi nhốt người khủng khiếp nhất của chính quyền Ngụy ở Bình Định nói riêng và ở miền Nam nói chung.

Theo ông Tĩnh, để di tích Nhà tù số 9 Đào Duy Từ "sống lại" giữa lòng TP Quy Nhơn thì cần phải quan tâm tu bổ, tôn tạo và có những hình thức trưng bày trực quan sinh động. Nếu việc tu bổ, sửa chữa và nâng cấp di tích nhanh chóng được triển khai thì di tích Nhà tù số 9 Đào Duy Từ sẽ phát huy giá trị về mặt lịch sử, văn hóa cũng như thu hút khách du lịch.

"Vừa qua, Bảo tàng tỉnh phối hợp với Hội Cựu tù chính trị cách mạng họp và có văn bản tham mưu cho lãnh đạo Sở VH-TT có đề xuất lên UBND tỉnh để xin chủ trương và kinh phí thực hiện việc tu bổ, chống xuống cấp di tích", ông Tĩnh cho hay.

Ông Tạ Xuân Chánh, Giám đốc Sở VH-TT tỉnh Bình Định cũng cho biết, mới đây các ngành chức năng của tỉnh đã họp và cho ý kiến sẽ khảo sát, kiểm tra và đánh giá lại thực trạng, nhằm sớm tham mưu, đề xuất UBND tỉnh cho chủ trương sửa chữa, nâng cấp lại di tích Nhà tù số 9 Đào Duy Từ.

"Việc sửa chữa, nâng cấp lại di tích Nhà tù số 9 Đào Duy Từ là cần thiết, bởi di tích đang bị xuống cấp khá nghiêm trọng", ông Chánh cho hay.