Sách về giới và bản dạng giới: Hành trình tìm ra chính mình trên cuộc đời

Seeing gender (tạm dịch: Thấy giới), minh họa bản dạng giới và thể hiện giới, của tác giả Iris Gottlieb, do Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam phát hành cuối tháng 4. 

Cuốn sách cho thấy cách con người hiểu và thể hiện sự phức tạp, đa chiều, đa góc cạnh của giới. 

Nội dung được chia làm 3 phần:

Phần 1: Một nơi tốt để bắt đầu

Phần này khám phá giới là một cấu trúc mang tính xã hội. Nhân loại đã tạo ra giới, do đó con người hoàn toàn có thể thay đổi khung nhận thức cứng nhắc để tự do thể hiện con người thật của mình.

Tác giả giới thiệu một số thuật ngữ về giới và tính dục phổ biến hiện nay, tầm quan trọng của danh xưng đối với người chuyển giới, cùng những kiến thức khoa học thú vị.

Phần 2: Đào sâu hơn

Trong phần này, tác giả đi sâu hơn vào các chủ đề xã hội như: sự giao thoa, chủ nghĩa thuộc địa, nam tính độc hại, thể thao, bạo lực giới, định kiến văn hóa về lao động tình dục, lịch sử về các phong trào...

Iris Gottlieb nêu một vài ví dụ liên quan giới mà nhiều độc giả có thể không biết, như trước đây màu hồng dành cho con trai và màu xanh cho con gái.

"Bởi lẽ màu hồng mạnh mẽ và quyết đoán hơn nên phù hợp với con trai. Trong khi màu xanh, tinh tế và điệu đà thì xinh hơn cho con gái".

Nhưng sau Thế Chiến thứ nhất, đàn ông trở về, lấy lại các công việc và biến màu xanh thành đại diện của quyền lực. Còn phụ nữ bị đẩy về nhà, mang theo màu hồng. 

Nhiều ví dụ cho thấy sự bất bình đẳng giữa nam và nữ, giữa người hợp giới (cisgender) với cộng đồng LGBTQA+... đã ảnh hưởng đến cuộc đời của mỗi cá nhân cũng như sự phát triển của xã hội.  

Phần 3: Câu chuyện của tôi

Đây là phần đặc biệt thú vị. Bạn đọc sẽ đồng hành với Iris Gottlieb trên hành trình khám phá giới, chứng rối loạn ăn uống và nhật ký phẫu thuật cắt bỏ vú của tác giả.

Từ Seeing gender, độc giả sẽ thấu hiểu hơn sự đa dạng của cuộc sống và khoan dung với mọi người. 

Iris Gottlieb đã chọn cách truyền tải bằng ngôn ngữ phổ quát, tranh minh họa, giúp những vấn đề về giới trở nên dễ đọc, dễ hiểu và hấp dẫn hơn.

Có thể nói, Seeing gender là điểm khởi đầu dễ tiếp cận để hiểu về lịch sử và sự phức tạp, rộng lớn của việc thể hiện giới. 

Là công cụ tự học để khám phá giới của chính bạn mà không mang thành kiến, tăng sự cảm thông, thấu hiểu trải nghiệm của người khác và xem xét sự tinh tế của tính giao thoa liên yếu tố. 

Cuốn sách giúp bạn thấy được các căn tính đang tồn tại song song (chủng tộc, giai cấp, giới, tính dục, sức khỏe tâm thần) quan hệ thế nào đến giới trong xã hội. Là một nguồn hỗ trợ và trấn an tinh thần cho quá trình tìm ra chính mình trên đời, vốn là một vực xoáy to lớn, tối tăm và đáng sợ.

"Con trai được dạy phải tránh xa màu hồng nhưng không hề có ác cảm tự nhiên với nó. Con gái được dạy để tự đánh giá mình bằng các tiêu chuẩn sắc đẹp, song trong bộ gen không hề có ác cảm về sự dơ bẩn.

Bằng cách để cho trẻ con quyết định chúng tự nhiên thích cái gì thay vì gợi ý chúng nên thích gì, chúng ta sẽ tạo nên một thế hệ trẻ em có khả năng sống trong thế giới về giới phức tạp với nhiều tự tin, kỹ năng và ý thức công bằng hơn", trích nội dung sách.