Nữ nhà văn người Pháp gốc Việt Linda Lê qua đời ở tuổi 58

Trong sự nghiệp văn chương của mình, nữ nhà văn Linda Lê đã nhận được nhiều giải thưởng văn học tại Pháp và cả ở một số quốc gia khác. Hiện tại, các đơn vị vốn thường cộng tác với nữ nhà văn đã có những phát ngôn bày tỏ niềm thương tiếc sau sự ra đi của Linda Lê trong ngày 9/5 vừa qua.

Trên tài khoản của ông Pierre Benetti - người đồng sáng lập chuyên trang phê bình văn học En attendant Nadeau (Pháp), ông Pierre viết: "Nỗi buồn và cú sốc sau sự ra đi của nhà văn - nhà phê bình văn học Linda Lê là rất lớn. Những bài phân tích của bà cho thấy bà không chỉ là một nhà văn tài năng mà còn là một người đọc sách tuyệt vời, bà có thể tương tác với những con chữ như thể đó là những sinh vật sống".

Ông Sylvain Bourmeau, giám đốc của công ty truyền thông AOC cũng có một đăng tải trên tài khoản cá nhân: "Nữ nhà văn Linda Lê đã đưa lại những tác phẩm văn học đương đại có giá trị quan trọng, bà cũng là một người đọc sách rất nồng nhiệt trong suốt cuộc đời mình. Nỗi buồn lớn xuất hiện trong tôi lúc này khi được biết về sự ra đi của bà".

Nữ nhà văn Linda Lê sinh năm 1963 tại Đà Lạt. Năm 14 tuổi, bà theo mẹ sang Pháp sinh sống. Ngay từ khi còn học trung học ở Pháp, bà đã bộc lộ tình yêu dành cho văn chương.

Bà đã bắt đầu sáng tác và có tác phẩm đầu tiên được xuất bản từ khi mới ngoài 20 tuổi. Linda Lê đã nhận được nhiều giải thưởng văn chương tại Pháp.

Đáng chú ý, vào năm 2019, bà nhận được giải thưởng văn chương Prince Pierre de Monaco với phần thưởng là 15.000 euro (tương đương hơn 360 triệu đồng). Giải thưởng văn học này ghi nhận sự nghiệp sáng tác của những nhà văn viết bằng tiếng Pháp.

Linda Lê cũng từng lọt vào tới vòng chung kết của giải thưởng văn học uy tín hàng đầu của Pháp - giải Goncourt hồi năm 2012 với cuốn tiểu thuyết "Lame de fond" (Sóng ngầm).

Các nhân vật trong "Sóng ngầm" thể hiện một số nét tính cách, nội tâm và sự tương đồng trong cuộc sống với tác giả. Tác phẩm thể hiện mong muốn kết nối với quê hương của Linda Lê.

Các tác phẩm của Linda Lê đã được dịch ra một số thứ tiếng. Tại Việt Nam, những cuốn đã được xuất bản có thể kể tới "Vu khống" (2009), "Sóng ngầm" (2012), "Thư chết" (2014), "Vượt sóng" (2020).

Một điều khá đặc biệt ở Linda Lê là bà luôn lẩn tránh báo giới, trong khi nhiều nhà văn coi đây là bệ phóng để giới thiệu, quảng bá cho những tác phẩm của mình, Linda Lê lại luôn sống khép kín, bà từng tự nhận mình là "con gấu núp trong hang".

Những nhà văn đã đi cùng bà trong suốt những năm tháng tuổi thơ và sau này để lại nhiều dấu ấn trong phong cách sáng tác của Linda Lê chính là hai nhà văn nổi tiếng người Pháp - Victor Hugo và Honoré de Balzac.

Phong cách của bà trong văn đàn không ồn ào mà âm thầm tự khẳng định mình. Ngòi bút của Linda Lê được đánh giá là tinh tế, khắt khe, cổ điển với khả năng phân tích sắc sảo, kế thừa tinh hoa của dòng văn học cổ điển, kết hợp với khả năng "chơi đùa bằng ngôn từ" như Moliere.

Đôi nét về đời tư

Năm 1969, gia đình Linda Lê chuyển từ Đà Lạt tới Sài Gòn, trong thời kỳ này, bà có những bất ổn tâm lý vì chứng kiến mối quan hệ giữa cha và mẹ bắt đầu xuất hiện những rạn nứt. Cũng bắt đầu từ đây bà học tiếng Pháp và tiếp xúc với nền văn học Pháp qua tủ sách của mẹ và thư viện của nhà trường.

Bà đọc những tác phẩm của Honoré de Balzac và Victor Hugo bằng tiếng Pháp và sớm xác định rằng mình sẽ theo đuổi sự nghiệp văn chương trong tương lai. Một điểm đặc trưng ở Linda Lê là ngay từ nhỏ, bà đã bị thu hút bởi những đề tài gai góc, khắc nghiệt. Câu chuyện mà bà thích nhất khi còn nhỏ là "Cô bé bán diêm" của nhà văn Hans Christian Andersen.

Dù thường xây dựng các nhân vật của mình trên cái nền buồn thương, nhưng Linda Lê cũng đưa lại những góc nhìn tươi sáng, mong muốn độc giả có thể tự "cứu rỗi linh hồn", tự giúp mình thoát ra khỏi những áp lực mệt nhoài của xã hội hiện đại.

Cái chết của cha bà ở quê nhà Việt Nam hồi năm 1995 là một nỗi đau trong tâm khảm của nữ nhà văn. Mỗi khi có dịp, bà luôn nói về cha bằng những ký ức đẹp nhất, cha không chỉ là người bạn trong ký ức tuổi thơ của bà, mà còn là người thầy tuyệt vời. Trong suốt những năm tháng bà sống ở Pháp còn cha bà sống ở Việt Nam, hai cha con vẫn thường xuyên chuyện trò bằng thư tín.

Khi cha bà chuẩn bị sang Pháp để gặp lại các con, thì ông đột ngột lâm bệnh rồi qua đời. Đây là một cú sốc không ngờ đối với Linda Lê. Sự việc này đã từng khiến bà bị khủng hoảng tâm lý một thời gian.

Khi cha bà qua đời cũng chính là khi Linda Lê đang bắt đầu khởi động sự nghiệp viết văn của mình, chính trong nỗi đau và sự mất mát, Linda Lê càng tha thiết với văn chương, bà mong vượt qua được cơn khủng hoảng bằng cách viết văn.