"Ni cô Huyền Trang" được đề nghị xét danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân

Hội đồng cấp cơ sở Cục Truyền thông CAND thống nhất đề nghị xét tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân (NSND), Nghệ sĩ Ưu tú (NSƯT) lần thứ 10 lên Hội đồng cấp Bộ. Đại tá, NSƯT Nguyễn Thanh Loan là một trong số các nghệ sĩ được đề nghị xét tặng NSND đợt này. Bà từng giữ chức Phó Giám đốc Điện ảnh Công an nhân dân, hiện là Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật Hà Nội.

Dù nổi tiếng từ lâu với vai Ni cô Huyền Trang trong "Biệt động Sài Gòn", nhưng tới nay NSƯT Thanh Loan mới được đề nghị xét danh hiệu NSND. Sự chậm trễ này xuất phát từ quy định về số huy chương, giải thưởng trong sự nghiệp cần có để xét danh hiệu.

Được biết, trường hợp đề nghị xét tặng của "Ni cô Huyền Trang" lần này nằm trong diện trường hợp đặc biệt. Năm 2021 là kỳ xét tặng đầu tiên vận dụng Nghị định 40/2021/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 89/2014/NĐ-CP quy định về xét tặng danh hiệu NSND, NSƯT.

Theo đó, NĐ 40 bổ sung một số trường hợp đặc biệt dành cho các nghệ sĩ có cống hiến nổi trội, tài năng nghệ thuật xuất sắc nhưng thiếu giải thưởng. Sửa đổi quy định về tiêu chí xét tặng tại NĐ 40 nhằm tháo gỡ vướng mắc, bởi một số gương mặt nghệ sĩ tài năng, được công chúng yêu mến nhưng chưa đáp ứng tiêu chí giải thưởng nên gặp khó khăn trong việc đề nghị xét tặng. Tiêu chí để đưa vào trường hợp đặc biệt này là các nghệ sĩ có cống hiến nổi trội, tài năng nghệ thuật xuất sắc, thiếu giải thưởng theo quy định nhưng được Hội đồng các cấp thảo luận, đánh giá là trường hợp đặc biệt.

Xác nhận với phóng viên Dân trí, NSƯT Thanh Loan cho biết bất cứ sự ghi nhận nào cũng khiến bà hạnh phúc. Và bà cảm ơn Hội đồng nghệ thuật, cảm ơn khán giả đã ghi nhận và yêu mến những vai diễn của mình suốt những năm qua…

NSƯT Thanh Loan sinh năm 1951 tại Hà Nội trong gia đình đông con, không ai làm nghệ thuật. Con đường đến với điện ảnh với bà là một cơ duyên sau khi bà tốt nghiệp Trường Nghệ thuật Quân đội và trở thành diễn viên Đoàn văn công Tổng cục Chính trị.

Thanh Loan chạm ngõ điện ảnh năm 1973 trong bộ phim "Người về đồng cói" của đạo diễn Bạch Diệp. Sau vai cô xã viên đội trưởng sản xuất tên Riêng, với vẻ đẹp mặn mà cùng lối diễn xuất tự nhiên, hồn hậu, bà đã lọt tầm ngắm của nhiều đạo diễn điện ảnh và tham gia nhiều bộ phim như: "Phương án ba bông hồng", "Nơi tình yêu đã chết", "Bí mật thành phố cấm", "Bản đề án bị bỏ quên", "Biệt động Sài Gòn"…

Trong tất cả những vai diễn của NSƯT Thanh Loan, khán giả ấn tượng nhất là vai ni cô Huyền Trang trong phim "Biệt động Sài Gòn" của đạo diễn Long Vân, phát hành năm 1986. Đây là bộ phim màu 4 tập đầu tiên của điện ảnh Việt Nam, đã lập nhiều kỷ lục về số lượng người xem và trở thành bộ phim kinh điển của điện ảnh cách mạng Việt Nam.

Vai diễn ni cô Huyền Trang của bà đã in dấu trong lòng công chúng như biểu tượng cho cái đẹp thánh thiện, kiên cường của thời chiến.

NSƯT Thanh Loan từng chia sẻ, để hiểu được cuộc sống của một ni cô, bà phải vào chùa sống độ khoảng 10 ngày để học cách tụng kinh, cách gõ chuông và cách đi khất thực của nhà sư. Cũng vì vai diễn này, bà phải hy sinh mái tóc dài của mình để hóa thân trọn vẹn vào nhân vật. Thuyết phục khán giả đến ngỡ ngàng qua những nét diễn chuyên nghiệp trên sân khấu, bà nhắc lại phân đoạn bị tra tấn khốc liệt bằng điện dù chưa một lần nào bị điện giật. Chính vai diễn đó, cũng tạo nên một nét riêng biệt của Thanh Loan trong suốt bộ phim…

Sau "Biệt động Sài Gòn", bà chọn cách vắng bóng dần trên màn ảnh, từng chuyển sang học đạo diễn. Hiện tại, NSƯT Thanh Loan vẫn giữ nguyên nét đẹp cổ điển trên gương mặt và sự tươi trẻ trong tinh thần. Bà vẫn tích cực tham gia các hội, đoàn nghề nghiệp và dành nhiều thời gian cho hoạt động thiện nguyện…