"Nhịp phố" đánh dấu hành trình 10 năm sáng tác của Nguyễn Minh

Tiếp sau triển lãm cá nhân "Nguyễn Minh và phố" tổ chức năm 2018, từ ngày 25/12 - 29/12/2022, tại Nhà triển lãm 29 Hàng Bài, Hà Nội, họa sĩ Nguyễn Minh sẽ giới thiệu tới công chúng triển lãm cá nhân thứ hai mang tên "Nhịp phố".

50 tác phẩm được giới thiệu tại triển lãm được thể hiện trên nhiều chất liệu từ hội họa sơn dầu, sơn mài, acrylic, màu nước… tới điêu khắc gỗ, thép hàn, nhôm…, và đặc biệt là một sắp đặt biệt vị mang tính tiếp diễn đánh dấu bước ngoặt của nghệ sĩ.

Theo họa sĩ Nguyễn Minh (Minh Phố), triển lãm như một sự tổng kết hành trình 10 năm suy tưởng và sáng tác của anh. Trong 10 năm lao động, Nguyễn Minh làm chủ các cặp tương phản tạo hình trong sáng tác nhằm phản ánh các cặp tương phản ý niệm trong suy tưởng.

Lấy khởi nguồn là hình tượng "phố", anh liên tục mở rộng quan sát và nghiên cứu đời sống xã hội cũng như thực hành nghệ thuật. Đồng thời, anh bước trên con đường hướng dần từ cái bên ngoài vào cái bên trong, từ tập thể tới bản thể. Kết quả của hành trình ấy là triển lãm "Nhịp Phố".

10 năm từ lần đầu ra mắt những tác phẩm vẽ phố cho bài tốt nghiệp cao học năm 2012, Nguyễn Minh đã trải qua một hành trình sáng tạo không ngừng nghỉ mà anh chia làm ba giai đoạn.

Ở giai đoạn thứ nhất, Nguyễn Minh quan sát đô thị hóa, mang vác những suy tư và hoài niệm phổ biến của thời đại chứng kiến quá khứ bị mất mát và thay thế trong quá trình phát triển. Phố phát triển xóa bỏ làng, những cây cầu được xây cao trên những thân cây bị chặt xuống, những phận người co lại chật hẹp trong những hộp xi măng nơi thành thị đông đúc… tất cả được thể hiện trong tranh của Nguyễn Minh. Vào thời kỳ này, anh sử dụng chủ yếu là các khối hộp Lập thể và các hình kỷ hà có cạnh sắc nét, vuông vắn, đậm tính lý trí. Không gian mang nhiều gợi ý về chiều sâu phối cảnh truyền thống. Tuy nhiên, sự lạc quan và lãng mạn đã hiện ra đong đầy. Giai đoạn này khép lại bằng triển lãm cá nhân đầu tiên "Nguyễn Minh và Phố" năm 2018 tạo nhiều tiếng vang.

Trong giai đoạn thứ hai, Nguyễn Minh đưa thêm cảm xúc và suy tư về gìn giữ di sản vào sáng tác. Một mặt, anh mở rộng phong cách tạo hình với những nét cọ và kết cấu chất liệu hiển lộ, chiều sâu phối cảnh trở thành thứ yếu và thay vào đó, nhấn mạnh không gian hai chiều của bề mặt tranh vẽ, nét và hình dạng mờ dần - đẩy cao tính biểu cảm của màu. Mặt khác, Nguyễn Minh quan tâm hơn tới tồn tại của phố trong làng - làng trong phố, kể chuyện bảo tồn di sản giữa lòng đổi mới. Các di tích lịch sử như nhà thờ, đình, chùa, cổng làng… và cả ký ức tuổi thơ vừa như "hóa thạch" trong những dạng khối hợp giờ đã trở thành khối tâm tưởng, vừa chừng như đòi phá bỏ những cái hộp ấy để bước trở lại vào đời sống thường nhật.

Tới giai đoạn thứ ba, Nguyễn Minh hướng quan sát từ bên ngoài mà vào bên trong, kiến tạo di sản cá nhân. Anh làm chủ việc vận dụng các cặp tương phản tạo nên hài hòa tổng thể: nét - mảng, hình học - hữu cơ, trong - đặc, mờ - rõ, tĩnh - động, sáng - tối, hiện thực - trừu tượng... tinh tế và mạnh mẽ. Những cặp tương phản trong tạo hình phản ánh các cặp đối lập trong suy tưởng: cũ - mới, truyền thống - đương đại, di sản - tiến bộ, tập thể - cá nhân. Rời bỏ không gian thường nhật, anh tìm tới di sản sâu xa hơn của Việt Nam được thể hiện qua hình tượng hạt gạo. Gạo biểu trưng cho văn hóa lúa nước - nguồn cội của người Việt nói chung và Nguyễn Minh nói riêng. Nhưng trong tranh của anh, hạt gạo cũng đại diện cho bản ngã nghệ sĩ, vừa là hạt nhân vừa bao trùm.

Trong giai đoạn thứ ba, Nguyễn Minh tiếp tục những thử nghiệm điêu khắc đã bắt đầu từ giai đoạn một và kết hợp với hình tượng hạt gạo - đưa nghệ thuật của mình từ thế giới hội họa hai chiều vào không gian điêu khắc ba chiều. Không dừng ở đó, anh tạo ra một sắp đặt toàn diện và biệt vị, mang tính thể nghiệm cao. Tại đây, anh đan cài tương tác của hội họa, điêu khắc, không gian triển lãm và cả chiều kích phù du của thời gian, hứa hẹn để lại nhiều suy tư nơi khán giả.

 ""Nhịp Phố" là triển lãm cá nhân thứ hai và đánh dấu hành trình 10 năm kể từ khi tôi trình làng những tác phẩm vẽ phố đầu tiên. 10 năm vừa đủ cho thử nghiệm và trải nghiệm để tôi định vị được mình trên con đường đã chọn. Hành trình không ngừng mở rộng, khám phá, tìm kiếm, khao khát làm mới tâm tưởng và nghệ thuật thông qua nghiên cứu và thực hành được chia làm ba giai đoạn. Trong mỗi giai đoạn ấy, chủ thể "phố" là điểm khởi đầu cũng như mạch trung tâm cho suy tư và sáng tác. Tôi thể hiện nghệ thuật bằng hơi thở của thời đại cũng như tiếng nói giàu cảm xúc và đầy lạc quan của thế hệ mình", họa sĩ Nguyễn Minh chia sẻ.

Nguyễn Minh (1982) sinh ra tại Hà Nội, tốt nghiệp Thạc sĩ Tạo hình tại Đại học Mỹ thuật Việt Nam năm 2013, là một nghệ sĩ thị giác với mối quan tâm chính là hội họa và điêu khắc. Anh đã đạt được nhiều giải thưởng nghệ thuật như Giải thưởng Triển lãm khu vực 1 (2020), Giải thưởng Văn học Nghệ thuật Thủ đô (2016), Giải A Triển lãm Mỹ thuật Thủ đô (2015), Giải thưởng Mỹ thuật Sông Hồng, Việt Nam - Hàn Quốc (2008)…

Một số triển lãm tiêu biểu mà anh đã tham gia bao gồm triển lãm nghệ thuật quốc tế "New Horizon" (2022 - Kuala Lumpur, Malaysia), triển lãm quốc tế "Giai điệu thiên nhiên" (2022 - Hà Nội, Việt Nam), triển lãm nghệ thuật thường niên "Peace and Unity through Art" (2021 - Philipine), triển lãm cá nhân "Nguyễn Minh và Phố" (2018 - Hà Nội, Việt Nam).

Các tác phẩm của anh được Bộ Ngoại giao Việt Nam và các nhà sưu tầm cá nhân trong nước cũng như quốc tế sưu tập. Nguyễn Minh cũng là một người hoạt động vì cộng đồng mẫn cán. Anh đồng sáng lập các nhóm nghệ thuật "Đa diện", "33Art", "Sketch+", "Chuyện Phố"; tham gia các hoạt động nghệ thuật thiện nguyện như sáng tác, triển lãm, và bán tranh ủng hộ các quỹ chống lũ, chống dịch…