Nam shipper "bắn" tiếng Pháp ở TPHCM đoạt giải thưởng về dịch sách

Chàng shipper đoạt giải thưởng về dịch sách

Ngày 15/12, Ban chấp hành Hội Nhà văn TPHCM công bố Giải thưởng Văn học dịch được trao cho dịch giả J.B (tên thật Huỳnh Hữu Phước) với tác phẩm Con gái (tên tiếng Pháp: Fille, tiểu thuyết của Camilie Laurens, Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam).

"Cảm xúc của tôi như vỡ òa, cái niềm vui mà lúc đó ngôn từ không thể diễn tả được", chàng trai 26 tuổi nói với phóng viên Dân trí. 

Phước chia sẻ niềm vui với thầy cô, bạn bè và đặc biệt là người chị làm dịch giả đã dẫn dắt anh vào nghề. 

Hữu Phước cho biết giải thưởng Văn học dịch là động lực vô cùng to lớn thúc đẩy bản thân trong tương lai, song cũng là áp lực buộc anh phải cố gắng nhiều hơn để xứng đáng với giải thưởng và kỳ vọng của mọi người. Chàng trai tiết lộ đang ấp ủ hai dự án dịch lớn trong tương lai. 

Phước từng làm công việc giao hàng, gây bão trên mạng xã hội khi đặt câu hỏi bằng tiếng Pháp cho nhà văn Marc Levy tại buổi giao lưu hồi tháng 11 năm ngoái. 

Sự kiện "chàng shipper nói tiếng Pháp" đã thay đổi cuộc đời anh. Sự giúp đỡ của cộng đồng đã giúp anh cải thiện cuộc sống, quay trở lại giảng đường Đại học Sư phạm TPHCM.

Bản lĩnh vượt lên nghịch cảnh

Hữu Phước học tiếng Pháp từ nhỏ, là cựu học sinh THPT Lê Quý Đôn. 18 tuổi, anh thi đậu vào ngành tiếng Pháp của trường Đại học Sư phạm TPHCM. Do biến cố gia đình, anh phải tự lập bằng việc dọn ra ở trọ, tự đi làm để kiếm tiền sinh hoạt. 

Để có tiền trang trải, Phước làm thêm nhiều công việc, từ bảo vệ, giữ xe, phục vụ nhà hàng đến shipper để chủ động thời gian cho việc học. Mỗi ngày, anh làm việc từ 8-10 tiếng, thường về nhà sau 21h.

Đến năm thứ 3, áp lực kinh tế khiến anh không kham nổi tiền học phí. Vốn có nhiều bệnh về đường hô hấp, mỗi khi Sài Gòn trở lạnh, anh phải nhập viện, uống thuốc rất tốn kém.

Nợ tiền học phí, chàng sinh viên được các thầy cô trong khoa tiếng Pháp hỗ trợ. Tuy nhiên, sau học kỳ 1, kết quả học tập của anh không tốt vì không có thời gian dành cho việc học.

Thấy bản thân phụ lòng thầy cô, Phước quyết định bảo lưu kết quả học tập để đi làm kiếm tiền, nuôi giấc mơ trở lại giảng đường khi đủ khả năng. 

Không buông xuôi, sau khi nghỉ học, anh vẫn tự trau dồi kiến thức bằng việc tự học mỗi khi có thời gian rảnh. Chàng trai có thói quen đọc sách và xem đó là thú vui giải trí. Không có nhiều tiền, Phước làm đầy kệ sách hàng trăm cuốn ở phòng trọ bằng việc mua sách cũ.

Cuốn sách gắn bó với anh nhất là Hoàng Tử Bé của tác giả Antoine de Saint-Exupéry. Anh nói, mỗi lần đọc sẽ có những trải nghiệm văn học khác nhau và có những bài học không phải đọc một vài lần mà "ngộ" ra được.

Để có thể "giữ phong độ" về khả năng giao tiếp tiếng Pháp, Phước thường mua sách tiếng Pháp và bản tiếng Việt về đọc, rồi xem cách các dịch giả chuyển ngữ để trau dồi kiến thức.

Cơ duyên trở thành dịch giả đến với Hữu Phước vào cuối năm 2021. Xuất viện sau khi khỏi Covid-19, một người chị là dịch giả, thường trò chuyện với Phước về văn chương, đã ngỏ ý muốn anh thử sức ở mảng này. 

"Ban đầu, chàng trai e dè vì bản thân chưa có nhiều kinh nghiệm dịch thuật. Anh nhận thấy sách của một văn sĩ đương đại như Camille Laurens là "quá sức" với mình. Tuy nhiên, sau khi được bạn bè khích lệ, Phước đã nhận lời".

Hàng ngày, anh vừa dịch sách vừa giao hàng mưu sinh. Khó khăn về vật chất lẫn tinh thần, phải điều trị chứng rối loạn lo âu và lưỡng cực, đôi khi khiến anh rơi vào những áp lực.

Nhờ sự giúp đỡ của người chị dịch giả cùng ban biên tập nhà xuất bản, đam mê đã biến thành nguồn động lực vô hình giúp Phước hoàn thành tác phẩm đầu tay. Sau hơn nửa năm, anh nộp bản thảo đầu tiên. 

Đầu tháng 7, Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam phát hành cuốn sách Con gái trên toàn quốc. Hữu Phước chọn tên dịch giả là J.B. 

Bản dịch tiếng Việt của Hữu Phước được Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam gửi cho GS.TS Văn học Pháp Nguyễn Vinh Đào (Viện Đại học Paris- Sorbonne, hiện sinh sống ở Pháp) đọc thẩm định. 

"Giáo sư nhận xét bản dịch khá thông suốt và trôi chảy. Nhìn chung bản dịch của Phước thể hiện thông điệp của tác giả", đại diện Nhà xuất bản cho biết. 

Biên tập viên của nhà xuất bản cũng cho rằng bản dịch của nam shipper "có nhiều pha chơi chữ, ẩn dụ được chuyển ngữ khá tài tình". 

"Với những bạn trẻ đang gồng mình với cuộc sống khắc nghiệt ngoài kia, tôi muốn nói với họ rằng, mỗi chúng ta đều có thời điểm của riêng mình, đừng đem bản thân so sánh với ai khác. Hãy nỗ lực mỗi ngày để tốt hơn chính mình ngày hôm qua", Phước nói.