Dzũng Yoko: Cầm máy ảnh rong ruổi 11 tỉnh thành suốt 4 năm để "chữa lành"
(Dân trí) - Giám đốc sáng tạo Dzũng Yoko kể lại hành trình thực hiện sách ảnh, quan niệm về nghệ thuật và cách anh cân bằng tinh thần trước những vấn đề tiêu cực của cuộc sống.
Gần đây, giám đốc sáng tạo Dzũng Yoko nhận được sự quan tâm của khán giả khi ra mắt sách ảnh Xuân hạ thu đông. Đây là cuốn sách ảnh nghệ thuật thứ 6 trong sự nghiệp sáng tạo của anh.
Trò chuyện với phóng viên Dân trí, Dzũng Yoko chia sẻ quá trình cầm máy ảnh lang thang suốt 4 năm, rong ruổi khắp 11 tỉnh thành ở Việt Nam để tạo nên bộ ảnh thiên nhiên kết hợp thời trang có nhiều dấu ấn thẩm mỹ độc đáo.
Xin chào Dzũng Yoko! Vì sao từ "giám đốc sáng tạo", anh lấn sân sang nhiếp ảnh?
- Tôi thích chụp ảnh, thích sáng tạo bằng chính góc nhìn, ngôn ngữ của mình.
Cảm hứng để Dzũng Yoko tạo nên "Xuân hạ thu đông" là gì?
- Có lẽ tôi cũng như nhiều người, sau đại dịch Covid-19, bản thân cảm thấy tù túng, ngột ngạt. Tôi muốn bước ra ngoài, tìm đến phong cảnh thiên nhiên để giải tỏa những vấn đề căng thẳng về tâm lý.
Hành trình đó diễn ra như thế nào?
- Tôi đi và dừng chân ở 11 tỉnh, thành. Trước đây, vì bận rộn mưu sinh, vì bị cuốn vào vòng xoáy cơm áo gạo tiền, tôi không có thời gian đi đây đi đó, khám phá du lịch trong nước. Nhưng khi gác lại mọi thứ để đến nhiều vùng miền ở Việt Nam, tôi bất ngờ khi thiên nhiên nước ta rất đẹp.
Không chỉ là vẻ đẹp bên ngoài, mà còn là vẻ đẹp về sự giao thoa các nền văn hóa, vẻ đẹp của thời gian và những thăng trầm xã hội, lịch sử. Tất cả tạo nên sự sống động trong cảnh sắc, kiến trúc, tinh thần và cảm xúc con người.
Đó cũng là cách anh mượn thiên nhiên để "chữa lành"?
- Thực ra khái niệm đó ngày nay được sử dụng quá nhiều khiến tôi không thích lắm. Nhưng khi cầm máy ảnh rong ruổi nhiều vùng miền để sáng tạo nghệ thuật, tôi thực sự cảm thấy những tổn thương của mình được xoa dịu rất nhiều.
Dụng ý "4 mùa" được Dzũng Yoko thể hiện trong tác phẩm ra sao?
- Việt Nam là đất nước hiếm hoi có 4 mùa, với 4 loại thời tiết khác biệt. Tôi muốn kết hợp vẻ đẹp đa dạng của các phong cách: Xuân, hạ, thu, đông. Mỗi một vùng đất lại có sự thú vị, có màu sắc và cái hay riêng.
Ví dụ, tôi đến Huế để chụp bộ ảnh mùa đông. Tôi thích thời tiết lạnh, bầu trời phủ làn sương mỏng hoặc cơn mưa phùn nhẹ, mọi thứ tạo nên vẻ đẹp độc đáo tại Huế.
Tôi chọn Hà Nội làm địa điểm khai thác vẻ đẹp mùa thu, nơi các người mẫu mặc trang phục gợi nhớ thập niên 90. Miền Tây như Sa Đéc, Trà Vinh cũng thể hiện không khí mùa xuân rất tuyệt vời.
TPHCM là mùa hạ, là miền đất tứ xứ đổ về. Trong đó, có một bức ảnh Hoa hậu Tiểu Vy và diễn viên Lâm Thanh Nhã tôi rất thích. Bức ảnh chụp trong buổi chiều hoàng hôn, thể hiện được vẻ đẹp tự do, phóng khoáng của mảnh đất TPHCM.
Làm thế nào để anh biết rằng một bức ảnh được chụp đúng thời điểm?
- Thời tiết thay đổi liên tục, cần kiên nhẫn để chọn đúng bầu không khí mình muốn đưa vào tác phẩm. Nhưng lần thực hiện sách ảnh này, trời thương tôi lắm. Mọi thứ luôn diễn ra đúng lúc, vừa vặn.
Ví dụ, tôi đến Huế vào một ngày trời nóng oi bức, lên tới 30 độ. Nhưng đến hôm chụp hình, thời tiết se lạnh, mưa nhỏ, giúp tấm hình có hồn hơn và màu sắc cũng rất độc đáo.
"Xuân hạ thu đông" thể hiện tuyên ngôn về nghệ thuật của anh như thế nào?
- Sáng tạo phải dựa trên gốc rễ văn hóa, không thể xa rời những giá trị về văn hóa. Bên cạnh đó, tôi cũng muốn nhắn nhủ đến các bạn trẻ rằng hãy bước ra khám phá đất nước, con người Việt Nam, hãy quan tâm nhiều hơn đến du lịch trong nước.
4 năm thực hiện cuốn sách ảnh này, con người anh thay đổi như thế nào?
- Tôi thấy bình yên hơn, lắng đọng lại. Nhiếp ảnh là công việc giúp tôi hoàn thiện bản thân. Thiên nhiên, văn hóa giúp tôi hiểu rõ hơn về sự trôi chảy của vạn vật. Tôi để sự sáng tạo dẫn dắt mình đi đến những nơi mình phải đi.
Sau hơn 20 năm hoạt động trong lĩnh vực sáng tạo, Dzũng Yoko nhận thấy bản thân mình thay đổi thế nào?
- Một người vui vẻ hơn. Ngày xưa, tôi chỉ biết vùi mình vào studio sáng đèn, chỉ biết tập trung vào những tiêu chuẩn mình đặt ra. Tôi nhận ra làm nghệ thuật không nên tạo ra những giới hạn, không nên từ chối những thứ xảy đến với mình. Bây giờ, tôi thả lỏng, giải phóng được suy nghĩ, không thấy bị gò bó.
Tôi nghĩ ai cũng sẽ có những vấn đề mình không thể giải quyết được. Vậy thì hãy cứ... thuận tự nhiên và duyên số.
Mất bao lâu để anh nhận ra điều này?
- Một thời gian khá dài. Nghệ thuật không ép tôi phải sống thế nào là đúng, thế nào là tốt, mà giúp tôi sống với những gì tôi tin tưởng và về đúng con đường mình muốn đi, rời xa những điều tiêu cực.
Thực ra tôi nghĩ, những vấn đề stress, mệt mỏi ở mức độ vừa phải sẽ giúp ích được cho con người điều gì đó. Đôi khi gồng mình lên tỏ ra lạc quan, tích cực quá cũng không tốt. Cuộc sống phải có lúc lên, lúc chạm đáy để cảm xúc được trọn vẹn.
Có nhiều bạn bè trong giới nghệ sĩ, vì sao anh không mời họ tham gia sách ảnh lần này?
- Tôi chọn người mẫu hợp với chủ đề bộ ảnh, hợp với cảnh sắc thiên nhiên của buổi chụp. Ngoài ra, tôi cũng không muốn mời các sao nổi tiếng tham gia vì cần giảm thiểu chi phí sản xuất.
Khi tôi ra mắt sách, Tăng Thanh Hà, Tóc Tiên, Hoàng Touliver, Lương Thùy Linh... đều dành sự ủng hộ nhiệt tình. Trước đây, Tăng Thanh Hà từng nhiều lần khuyên tôi nên tìm về thiên nhiên để cân bằng lại những căng thẳng, xáo trộn.
Bộ ảnh này cũng giúp các nghệ sĩ hiểu tôi hơn, nhìn về tôi khác hơn. Trước đây, mọi người chỉ tiếp xúc với tôi qua công việc. Lần này, tôi nghĩ rằng những tác phẩm qua góc nhìn của mình giúp nghệ sĩ, bạn bè kết nối với tôi được nhiều hơn.
Cảm ơn anh vì những chia sẻ!
Dzũng Yoko sinh năm 1975 tại Hà Nội, tốt nghiệp Đại học Kiến trúc TPHCM năm 1998. Anh là giám đốc sáng tạo nổi tiếng, có vị thế trong lĩnh vực sáng tạo hình ảnh tại Việt Nam.
10 năm trở lại đây, Dzũng Yoko phát triển mảng nhiếp ảnh. Anh đã ra mắt các sách ảnh: Daydreams (Những kẻ mộng mơ), Going East (Tìm về phương Đông), LOVE (Sự yêu thương), Mindfulness (Ở đây, bây giờ), Dualism (Nhị nguyên) và gần nhất là Spring Summer Autum Winter (Xuân hạ thu đông).