Điều ít biết về tài năng của chị gái thiên tài Mozart

Maria Anna Mozart (thường gọi là Marianne và có biệt danh là Nannerl) là chị gái của Wolfgang Amadeus Mozart, một trong những nhà soạn nhạc nổi tiếng, quan trọng, và có nhiều ảnh hưởng nhất trong thể loại nhạc cổ điển châu Âu. Nannerl là người cũng có tài năng phi thường về âm nhạc như em trai, cô mất năm 1829 tại Salzburg ở độ tuổi 78.

Bức tranh họa gia đình thiên tài Mozart gồm chị gái Nannerl, em trai Wolfgang Amadeus Mozart và người cha.

Trong lịch sử âm nhạc thế giới, người ta biết nhiều đến thiên tài Mozart, ít người biết đến sự tồn tại của người chị gái của ông. “Tôi chưa bao giờ nghe nói về Nannerl Mozart cho đến khi tôi thấy bức ảnh chân dung gia đình của Mozart”, nhà viết kịch Sylvia Milo viết.

Khi tìm hiểu thêm, có thể thấy Nannerl Mozart cũng có tài năng thần đồng âm nhạc như em trai mình, nhưng đáng tiếc tài năng của cô lại nhanh chóng bị lụi và không thể nổi lên thành “độc nhất” như Mozart.

Nannerl cùng em trai và cha thường có các chuyến đi lưu diễn hầu hết châu Âu khi còn nhỏ. Có ý kiến đương thời ca ngợi Nannerl, và cô thậm chí còn nổi tiếng hơn cả Mozart vào những năm tháng thiếu niên, cho đến khi cô đến tuổi 18.

Theo định kiến đương thời, một cô bé có thể biểu diễn và đi lưu diễn nhiều nước, nhưng đến tuổi của một thiếu nữ (18 tuổi) và chuẩn bị thành một phụ nữ, những chuyến đi lưu diễn được cho là gây ảnh hưởng danh tiếng của cô. Do đó, cha cô đã để cô ở lại thành phố Salzburg, Áo và chỉ mang theo Mozart trên hành trình lưu diễn quanh khắp châu Âu. Nannerl không bao giờ có thể đi lưu diễn một lần nữa khi cô đã trưởng thành.

Nhưng điều đó chưa thể khiến cho Nannerl bỏ cuộc. Cô bắt đầu soạn nhạc và gửi các bản nhạc cho Mozart và cha. Thiên tài Mozart đã ca ngợi bản nhạc với các mỹ từ "đẹp", “tuyệt vời” và khuyến khích cô viết thêm. Nhưng cha cô đã không đả động gì đến những bản nhạc mà cô viết.

Cho đến nay các nhà nghiên cứu vẫn chưa biết rõ có phải Nannerl đã từ bỏ âm nhạc sau đó hay không. Không có một bản nhạc nào của cô được lưu lại hay tìm thấy, có dự đoán rằng có lẽ cô không bao giờ đưa những bản nhạc mình viết cho bất cứ ai một lần nữa, hoặc có lẽ cô đã đốt bỏ nó, hay có lẽ chúng ta sẽ tìm thấy nó trong tương lai.

Sylvia Milo diễn vai Nannerl Mozart trong vở kịch “The Other Mozart” nói về người chị gái tài năng của Mozart.

Vào thời Nannerl sống, nữ giới soạn nhạc và biểu diễn âm nhạc không được đồng tình, dù khi đó thiên tài Mozart có lên tiếng rằng không ai có thể chơi nhạc của ông tốt hơn Nannerl, và nhiều ý kiến cho rằng cô là một nhà chơi nhạc khéo léo nhất châu Âu, với cái nhìn sâu sắc và rằng sẽ rất thành công nếu có thể phát triển.

Nannerl đã không được trao cơ hội để phát triển, những tác phẩm cô đã sáng tác được cho là không có giá trị hay bảo quản. Cô bị lãng quên, tác phẩm âm nhạc của cô bị thất lạc hoặc chôn vùi trong các lớp bụi của thư viện. Đó là một tổn thất lớn cho lịch sử âm nhạc.

Theo Minh Khánh

Báo Dân Việt/ Guardian