Chăm ba khu vườn sân thượng, 9X Hải Phòng có rau trái sạch dùng quanh năm

Xuất phát từ mong muốn có thực phẩm sạch, đảm bảo an toàn sức khỏe cho gia đình sử dụng, anh Trần Phú Lương (30 tuổi, làm việc trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, sống ở Hải Phòng) quyết định cải tạo sân thượng, làm vườn trồng rau từ năm 2015.

Sân thượng rộng khoảng 25m2, nằm trên tầng 3 và được thiết kế khoa học để tối ưu diện tích cũng như có thể trồng đa dạng các loại rau trái khác nhau. Vườn có mái che làm từ màng nilon nhập khẩu Israel với độ bền cao, lấy ánh sáng tốt và chịu được gió giật. Nhờ vậy mà việc trồng trọt trên sân thượng thuận lợi hơn, chống được côn trùng nên rau trái hiếm khi có sâu bệnh.

Trong vườn, anh Lương tận dụng các thành, gờ để cắm cọc cho cây leo giàn và bố trí nhiều thùng lớn từ 40-70 lít để trồng các loại cây lấy trái như dưa chuột, dưa lưới, cà chua,...

Ở giữa, gia chủ đặt các thùng xốp nhỏ, dài và nông như thùng xốp cá nhồi, chậu nhựa để trồng nhiều giống rau, củ khác nhau. Toàn bộ chậu, thùng đều được kê trên giá sắt chữ V chống gỉ, cao cách mặt sàn từ 20 - 30cm để đảm bảo thoát nước tốt, không làm hư hại trần nhà.

Chủ nhân khu vườn lưu ý thêm, nên làm giá cao vừa tầm, cách sàn khoảng 50cm để trồng trọt và chăm sóc rau trái hiệu quả hơn mà không cần phải cúi xuống làm đất, tránh bị đau lưng.

Anh Lương ưu tiên trồng rau theo vụ, mùa nào thức nấy để có thực phẩm sạch sử dụng liên tục và cho năng suất cao. Vào mùa hè, anh trồng chủ yếu các giống rau ăn lá, ngắn ngày, nhanh cho thu hoạch như rau muống, mồng tơi, rau đay, rau dền, rau diếp, cải bó xôi,... 

Ngoài ra còn có một số cây lấy trái cũng thích hợp trồng trong điều kiện thời tiết nắng nóng như bí các loại, mướp hương, mướp đắng, đậu đũa, dưa chuột, cà tím,...

Sang vụ thu đông, gia chủ chuyển sang trồng các giống cây ưa thời tiết mát mẻ như rau diếp giòn, diếp cuộn, củ cải, su hào, bắp cải, các loại cải và một số cây lấy quả như su su, bầu, dưa chuột, cà chua,....

Chàng trai trẻ sử dụng các khay ươm giống, kết hợp trồng trong chậu nên đảm bảo có cây giống luân phiên liên tục, nhờ thế mà vườn luôn có rau trái sạch để sử dụng dài ngày.

Trước khi trồng trọt trên sân thượng, anh Lương cũng gặp nhiều khó khăn về trộn đất, phân bón hay làm giá thể,... Ban đầu, anh mua đất đóng bao sẵn ở ngoài hàng, chi phí cao, đất bết, nghèo dinh dưỡng nên trồng trọt không hiệu quả. Sau đó, anh tìm hiểu thêm và chuyển sang xin đất ruộng, đất vườn (giàu đất thịt) về trồng. Công việc bận rộn, anh phải tranh thủ buổi tối hoặc cuối tuần để vận chuyển đất lên cao.

Vì chưa có kinh nghiệm nên gia chủ chỉ mang đất về rồi trồng luôn mà không trộn, làm tơi xốp đất hay bổ sung dinh dưỡng cho đất. Anh cũng không phân biệt được các loại phân hữu cơ, vô cơ hay tác dụng của từng loại và liều lượng hợp lý nên sử dụng lung tung khiến cây chậm lớn, thậm chí là chết. 

"Khó khăn từ phía gia đình cũng nhiều. Khi mình quyết tâm làm vườn sân thượng thì bố mẹ không ủng hộ vì mình thường lôi đất về nhà, rất bẩn và bừa bộn. Sân thượng có mái che, ít ánh sáng nên cây chậm lớn, mình xin phép bố mẹ bung mái che bằng tôn màu ra nhưng không nhận được sự đồng ý. Đánh liều chờ hôm cả nhà đi vắng, mình gọi thợ đến dỡ hết mái tôn ra. Lúc bố mẹ về thấy vậy rồi phải chịu, mắng mình cả một tuần trời", chàng trai trẻ nhớ lại kỷ niệm.

Thậm chí, ngoài sân thượng, gia chủ còn bố trí làm hai khu vườn khác để thỏa mãn đam mê trồng trọt cũng như có nguồn rau trái phong phú hơn. Một vườn rau ngay trước cửa phòng anh trên tầng 2. Vườn này do anh tự thiết kế từ năm ngoái, diện tích khoảng 20m2.

Khu vườn còn lại ở dưới nhà ông bà ngoại, được tận dụng từ khoảng sân thượng bỏ trống rộng 70m2 và trồng nhiều loại rau trái khác nhau. 

Hàng ngày, ngoài giờ làm việc, anh Lương phải tranh thủ thời gian để chăm sóc vườn, vừa ươm hạt, vừa trồng, vừa bón phân, thu hoạch,... khá vất vả. Sáng sớm tầm 5 giờ, anh đã phải dậy để tưới nước, bón phân cho cây. Có những hôm anh chăm cả ba khu vườn đến 11 giờ tối mới xong. 

Sau này, khi truyền được niềm đam mê làm vườn, trồng rau cho bố mẹ, anh giảm tải được gánh nặng hơn, dành tâm huyết chăm sóc hai khu vườn tại nhà. Còn vườn rau dưới nhà bà ngoại do bố mẹ anh vun vén, trông nom.

Không chỉ cung cấp nguồn rau trái sạch, đảm bảo an toàn sức khỏe cho cả gia đình, những khu vườn xanh tốt còn trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của anh Lương nhiều năm nay. Anh xem việc làm vườn, trồng rau như thú vui giải tỏa căng thẳng hiệu quả và thư giãn đầu óc.

Chàng trai trẻ cũng rút ra được nhiều kinh nghiệm sau hơn nửa thập kỷ gắn bó với đam mê làm vườn trên cao. Anh cho hay, khâu chuẩn bị đất rất quan trọng, nên chọn đất vườn, đất ruộng phơi khô nỏ với vôi bột rồi trộn với phân hữu cơ (phân gà, bò đã qua xử lý và phân trùn quế) và các giá thể như trấu hun dở, mùn dừa theo tỷ lệ 6 đất : 3 phân : 2 giá thể để tăng độ tơi xốp cho đất.

Bên cạnh đó, cần ủ đất với các loại nấm đối kháng, bổ sung hệ vi sinh giúp đất sạch mầm bệnh và giàu dinh dưỡng hơn. Không nên đưa các loại phân chưa qua xử lý vào trồng cây vì như thế dễ sinh bệnh.

Với đất đã trồng nhiều vụ, sau khi thu hoạch thì nên để đất nghỉ 3-5 ngày, phơi đất rồi bổ sung các loại phân hữu cơ đã xử lý, sẵn sàng cho mùa tiếp theo. Anh Lương thường dùng phân gà viên nén, phân gà bột đóng bao sẵn (đã sạch bệnh) hoặc trộn bã đậu với đất ủ nóng trong 5 hôm. Khi thùng đất hạ nhiệt, bã tan vào đất rất tơi thì đem trồng cây.

"Mình thường phun định kỳ 7-10 ngày/lần bằng các chế phẩm sinh học để phòng, trừ sâu bệnh cho cây. Tùy từng giai đoạn phát triển của cây mà bổ sung các chất dinh dưỡng khác nhau, có thể tự ủ rác nhà bếp, phân cá, dịch chuối bằng chế phẩm vi sinh,...", chủ nhân khu vườn chia sẻ kinh nghiệm.