"Cây cam ngọt của tôi": Khi một cậu bé khám phá nỗi đau và tình yêu thương

Cây cam ngọt của tôi là tác phẩm nổi tiếng được giảng dạy ở cấp Tiểu học tại Brazil. Nhà văn José Mauro de Vasconcelos đã kể về hành trình khám phá nỗi đau và yêu thương của cậu bé ngây thơ tên Zezé. 

Zezé, chưa đầy 6 tuổi, có một trái tim thiện lương cùng trí tưởng tượng vô cùng tuyệt vời. Tâm hồn nhạy cảm của cậu không được những người lớn khắc khổ xung quanh thấu cảm, Zezé tội nghiệp chỉ biết quanh quẩn với nỗi tự ti rằng mình là đứa trẻ xấu xa và trút bầu tâm sự với cây cam nhỏ sau nhà.

Cây cam ngọt xuất hiện khi Zezé chuyển nhà cùng gia đình. Ban đầu, cậu bỏ qua người bạn này vì còn quá nhỏ để có thể leo trèo lên cây. Nhưng sau đó, Zezé phát hiện rằng mình có thể thực sự giao tiếp với nó, kể chuyện lẫn tâm sự. Từ đó, cây cam ngọt trở thành một người bạn đặc biệt của Zezé.

Người đọc sẽ xót xa khi chứng kiến Zezé bị "ép chín" bởi chính gia đình mình bằng những trận đòn roi. Đòn roi dường như là thứ ngôn ngữ duy nhất mà người nhà dùng để giao tiếp với cậu bé.

Sâu trong tâm hồn bé bỏng, Zezé đã sớm trưởng thành và hiểu chuyện đến mức đau lòng. Có những lúc, cậu từng nghĩ đến việc tự kết thúc cuộc đời mình, chấm dứt cuộc sống khốn khổ, đầy đòn roi vô lý này, hay những ý nghĩ về việc trả thù, giết chết một ai đó.

"Không phải giết ông ấy có nghĩa là chộp lấy khẩu súng lục của Buck Jones và bắn bùm! Không cần phải thế. Ông có thể giết một người nào đó trong trái tim ông. Không yêu người đó nữa. Và thế là một ngày nào đó người đó sẽ chết", trích cuốn sách. 

Nhưng thật may mắn, khi một ngày, Zezé gặp được ông bác. Ông cho cậu biết thế nào là sự yêu thương, trìu mến và ấm áp.

Tác phẩm văn học thiếu nhi cảm động này mang đến một trải nghiệm khác về nỗi đau thể xác lẫn tinh thần mà cuộc sống có thể áp đặt lên một đứa trẻ. Nhưng trên hết, sự cảm thông và tình yêu thương sẽ chữa lành tất cả đắng cay. 

Cuốn sách mở đầu bằng những thanh âm trong sáng và kết thúc lắng lại trong những nốt trầm hoài niệm. Cây cam ngọt của tôi giúp độc giả nhận ra vẻ đẹp thực sự của cuộc sống đến từ những điều giản dị như bông hoa trắng của cái cây sau nhà. Và rằng cuộc đời thật khốn khổ nếu thiếu đi sự yêu thương và lòng trắc ẩn. 

Cây cam ngọt của tôi ra mắt lần đầu ở Brazil năm 1968, nhanh chóng trở thành tác phẩm văn học bán chạy nhất trong lịch sử văn học nước này.

Bản dịch tiếng Việt của cuốn sách cũng được độc giả Việt Nam đón nhận, trở thành cuốn sách có sức lay động lớn mỗi khi được nhắc tên. Tác phẩm đã được tái bản nhiều lần và luôn giữ được sức nóng trên các diễn đàn văn học.