Bệnh viện tư đầu tiên thực hiện thành công ca ghép tế bào gốc chữa tan máu bẩm sinh
Những ngày đầu năm mới 2017, gia đình bé Phạm Quốc Bảo (3 tuổi, ở An Lão, Hải Phòng) vừa tổ chức lễ sinh nhật trọn vẹn nhất từ trước tới nay, khi bé vừa trải qua lần ghép tế bào gốc máu cuống rốn chữa bệnh tan máu bẩm sinh với kết quả bất ngờ tại bệnh viện Vinmec Times City. Hiện Vinmec là bệnh viện tư nhân đầu tiên và là một trong số ít bệnh viện ở Việt Nam ghép tế bào gốc từ máu cuống rốn điều trị căn bệnh bẩm sinh hiểm nghèo này thành công.
Cơ may “hồi sinh”
Nhìn con chơi ngoan, ăn uống tốt và nhất là kết quả xét nghiệm máu sau 3 tháng ghép đã có các chỉ số xét nghiệm tủy gần như bình thường, da bé hồng hào và tóc đang mọc trở lại sau thời gian điều trị, anh Phạm Quốc Việt (bố bé Bảo) rất vui mừng. Đây là những ngày đầu tiên, hai vợ chồng anh yên tâm được về sức khỏe của con sau 3 năm thường xuyên cho con đi chữa bệnh.
Anh Việt chia sẻ: “Chúng tôi đã có những lúc nghĩ rằng cứ duy trì cho bé được đến đâu hay đến đó, dù biết là ngắn ngủi. Nhưng giờ thì cuộc sống của con như mở rộng trước mắt, khi cháu đã có thể phát triển bình thường như bao em bé khác”.
Kể từ khi bé phát hiện bệnh lúc 3 tháng, hàng tháng gia đình đều phải về đưa con về Hà Nội truyền máu và thải sắt với hy vọng kéo dài sự sống dù mong manh. Phương pháp truyền máu định kỳ có những nguy cơ nhiễm các vi rút CMV, viêm gan B, viêm gan C, hoặc thậm chí bé có thể bị suy tim và nhiều biến chứng nguy hiểm khác nếu không kịp truyền máu. Ngoài ra, chất lượng sống và tuổi thọ người bệnh cũng bị ảnh hưởng trầm trọng. Vì thế, hai vợ chồng anh vẫn hy vọng và không ngừng tìm kiếm một phương pháp chữa trị mới có thể chữa khỏi bệnh cho con.
Cơ may đã đến vào đầu năm 2016, khi tình cờ vợ anh khám thai tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City. Tìm hiểu về tiền sử gia đình anh Việt, các bác sĩ Vinmec đã tư vấn về phương pháp điều trị còn rất mới ở Việt Nam là sử dụng tế bào gốc máu cuống rốn của em Bảo ghép nếu hai anh em đạt chỉ số hòa hợp tốt. Ngay lập tức, kế hoạch tiến hành cho ca ghép được Hội đồng khoa học với nhiều chuyên khoa: Sản, nhi, tế bào gốc – công nghệ gen Vinmec chuẩn bị lên phương án tỉ mỉ.
ThS Nguyễn Trọng Phúc, Trung tâm Tế bào gốc Vinmec, người trực tiếp thu thập và chuẩn bị sản phẩm tế bào gốc ghép cho bệnh nhân cho biết: “Do đã được chuẩn bị kỹ lưỡng, kiểm tra mức độ phù hợp về gen của bệnh nhân với người cho là em ruột, nên các bác sỹ đã tách chiết được lượng tế bào gốc dồi dào, giúp cho quá trình mọc mảnh ghép của bệnh nhân thuận lợi”.
Triển vọng mới từ ghép tế bào gốc
Một trong những điều kiện tiên quyết để ca ghép thành công là các điều kiện chăm sóc sau ghép, đòi hỏi trang thiết bị tối tân và hiện đại. Để tránh các nguy cơ nhiễm trùng ngay sau ghép, các điều kiện chăm sóc bé tại khu vực cách ly của Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City cũng đều được thực hiện nghiệm ngặt: Các chế phẩm máu đều được chiếu tia xạ và lọc bạch cầu, thậm chí thức ăn của bé cũng phải chiếu tia cực tím để diệt mọi vi khuẩn. Trong thời gian sau ghép, bệnh nhi được điều trị dự phòng nấm, vi khuẩn và vi rút, kết hợp duy trì thuốc ức chế miễn dịch.
Sau 3 tuần ghép, kết quả xét nghiệm cho thấy, tủy ghép đã bắt đầu mọc và sinh máu. Trong đợt khám gần nhất, TS Dương Bá Trực – chuyên gia giàu kinh nghiệm về huyết học & truyền máu của Vinmec – người đã theo sát quá trình điều trị của bé Bảo kết luận: “Sau 6 tuần, các xét nghiệm tế bào máu của bé Bảo đã có kết quả như người bình thường. Bé không có các dấu hiệu thải ghép và biến chứng sau ghép, không có dấu hiệu tan máu, tủy hồi phục tốt. Đây là những dấu hiệu khẳng định ca ghép đã thành công hoàn toàn”.
GS - TS Nguyễn Thanh Liêm, Viện trưởng Viện nghiên cứu Tế bào gốc – công nghệ gen Vinmec cho biết: “Hiện ở Việt Nam có khoảng 10 triệu người mắc Thalassemia và mang gen căn bệnh này. Bên cạnh những nỗ lực của các cơ quan quản lý, các nhà chuyên môn trong tư vấn, sàng lọc, phát hiện bệnh, quản lý người bệnh thì sự thành công của phương pháp ghép tế bào gốc chữa trị Thalassemia tại Vinmec hoàn toàn có thể mở ra triển vọng chữa trị triệt để căn bệnh này”.
Hiện nay ở Việt Nam, một số ngân hàng máu cuống rốn đã bắt đầu phát triển. Còn tại Vinmec, hiện đã có hơn 1.300 mẫu máu cuống rốn được lưu trữ và bảo quản theo chuẩn quốc tế; đồng thời Khu ghép tế bào gốc được trang bị hệ thống phòng vô trùng hiện đại tạo điều kiện tối ưu giúp cho các ca ghép thành công.
Bé Phạm Quốc Bảo là một trong 90 ca bệnh đã được Vinmec điều trị thành công, đã ra viện từ chương trình phẫu thuật từ thiện 300 tỷ đồng của Quỹ Thiện Tâm (thuộc Tập đoàn Vingroup) dành cho các bệnh nhân có hoàn cảnh gia đình khó khăn, gia đình có công với cách mạng. Được triển khai từ ngày 17/10/2016, đến nay đã có 215 trường hợp trong số 420 hồ sơ gửi đến được Quỹ Thiện Tâm hỗ trợ 70% chi phí hoặc miễn phí điều trị, phẫu thuật.