Nữ sinh mang bầu (3): Điều cha mẹ nhất định cần làm để con tránh "làm mẹ" khi còn đang đi học
Trẻ dậy thì, biết yêu vốn là quy luật. Nhưng yêu rồi lãnh hậu quả khi còn non dại, không có kiến thức một phần lại từ phía người lớn. Dưới đây chuyên gia có những lời khuyên về điều cha mẹ nhất định cần làm để con tránh "làm mẹ" khi còn ở ghế nhà trường.
Giáo dục kĩ năng sống là điều rất quan trọng
Việc giới trẻ sống thử, quan hệ tình dục trước hôn nhân, có thai rồi phá thai đã trở thành một vòng tròn khép kín giống nhau ở nhiều người. Nhiều bạn trẻ nghĩ thai nhi chưa phải là người nên chưa có quyền con người. Lối suy nghĩ đó đã khiến cho hàng triệu sinh linh bé nhỏ bị tước đoạt đi quyền sống khi chưa nhìn thấy mặt trời. Thậm chí, vừa mới ra đời đã bị vứt bỏ.
Nước ta là nước có tỷ lệ nạo phá thai thuộc hàng cao, trong đó 70% là ở tuổi vị thành niên. Ước tính cứ 4 ca thì có 1 ca là phá thai không an toàn, chiếm 13% nguyên nhân tử vong cho người mẹ.
Theo thống kê của Vụ Sức khỏe bà mẹ trẻ em (Bộ Y tế), trung bình mỗi năm cả nước có khoảng 300 đến 400 ngàn ca phá thai ở độ tuổi 15-19 được báo cáo chính thức, trong đó 60-70% là học sinh, sinh viên. Đây là một con số hết sức báo động đối với lối sống của không ít các người trẻ.
Chia sẻ với PV Báo Gia đình và Xã hội, chuyên gia tâm lý TS. Vũ Việt Anh, Tổng giám đốc Học Viện Thành Công cho rằng, để xảy ra tình trạng này trước hết phải kể tới việc giáo dục trong gia đình, rất nhiều cha mẹ hiện nay chỉ chú trọng đến việc nuôi dạy con lớn, trang bị đầy đủ kiến thức cho con nhưng không trang bị cho con các kỹ năng, rèn nhân cách, đạo đức cho con. Thậm chí còn cấm đoán khi con hỏi đến những vấn đề tình yêu, tình dục.
Tiếp theo phải kể đến việc giáo dục trong nhà trường, chúng ta dạy các bạn trẻ quá nhiều kiến thức, tuy nhiên kiến thức về giới tính, về tình dục an toàn thì dạy rất sơ sài, cho có hoặc chỉ coi là tiết ngoại khóa dẫn tới các bạn trẻ không có kiến thức về sức khỏe sinh sản và tình dục an toàn.
Bên cạnh đó là do ảnh hưởng của phim ảnh, mạng xã hội, truyền thông cổ súy cho những lối sống không lành mạnh. Rất dễ dàng để các bạn trẻ có thể tiếp cận với những phim ảnh đồi trụy và nguồn thông tin không lành mạnh. Cuối cùng phải kể đến chính các em, các em không chịu tu dưỡng rèn luyện, thiếu kỹ năng, sống buông thả.
"Vì thế việc tăng cường giáo dục kỹ năng sống, trang bị kiến thức về sức khỏe sinh sản và tình dục an toàn là vô cùng cần thiết. Nên có nhiều hình thức đa dạng, hấp dẫn để các bạn trẻ quan tâm, hưởng ứng, tránh những sự vụ đáng tiếc kể trên" - TS Việt Anh cho hay.
Dạy trẻ 10 kĩ năng mềm khi còn ngồi ghế nhà trường
TS. Vũ Việt Anh cho biết, dù trẻ đi học ở xa hay ở nhà, bất cứ nơi đâu thì bố mẹ cần dạy con phát triển toàn diện về đạo đức, nghị lực, kiến thức, kỹ năng ngay từ sớm thì không có gì đáng phải lo lắng cả. Chúng ta không thể theo dõi con 24/24, cũng không thể bao bọc con suốt cuộc đời, vậy thì cần trang bị cho con những thói quen, nhân cách tốt, dậy cho con những kỹ năng để có thể ứng phó với cuộc sống.
Nhiều người vẫn quan niệm rằng cung cấp kiến thức phòng tránh thai cho học sinh, sinh viên là vẽ đường cho hươu chạy. Nhưng điều đó hết sức cần thiết. Tại Singapore, các bạn trẻ bắt buộc phải trang bị cho mình 10 kỹ năng mềm thiết yếu khi ngồi trên ghế nhà trường. Vì thế, Singapore mặc dù là một đất nước mở, nhưng rất ít các tệ nạn xã hội và các vấn đề phức tạp của thanh thiếu niên.
Các vị phụ huynh có thể tham khảo để trang bị những kỹ năng này cho con của mình:
1. Kỹ năng lý luận và tính toán (Workplace literacy & numeracy)
2. Kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông (Information & communications technology)
3. Kỹ năng giải quyết vấn đề và ra quyết định (Problem solving & decision making)
4. Kỹ năng sáng tạo và mạo hiểm (Initiative & enterprise)
5. Kỹ năng giao tiếp và quản lý quan hệ (Communication & relationship management)
6. Kỹ năng học tập suốt đời (Lifelong learning)
7. Kỹ năng tư duy mở toàn cầu (Global mindset)
8. Kỹ năng tự quản lý bản thân (Self-management)
9. Các kỹ năng tổ chức công việc (Workplace-related life skills)
10. Kỹ năng an toàn lao động và vệ sinh sức khỏe (Health & workplace safety).
Các chuyên gia tâm lý cho rằng, ngoài vấn đề tư vấn các phương pháp tránh thai cần tư vấn cho trẻ cách phát hiện sớm khi mang thai như trễ kinh, những thay đổi trong cơ thể... Bản thân bố mẹ cũng cần hiểu biết để có thể tư vấn cho con mình, trao đổi với con thế nào là quan hệ tình dục an toàn, không thì sẽ xảy ra hệ quả gì.
Trẻ bây giờ dậy thì sớm hơn, nhiều em gái 10 tuổi đã dậy thì. Phải trang bị đầy đủ kiến thức cho các con khi đến tuổi dậy thì chứ không phải chờ tới khi con 18 tuổi, đi học xa nhà. Khó mở lời với trẻ về vấn đề này, cha mẹ có thể mua sách để con đọc.
Chuyên gia tâm lý Nguyễn Thị Thanh Vân (Trung tâm tư vấn Phúc Ngân) cho biết, ở trong rất nhiều vụ, trẻ không dám nói với bố mẹ. Nguyên nhân của việc trẻ không chia sẻ là gì? Là sợ bố mẹ biết sẽ la mắng, tức giận, sợ bố mẹ buồn hay bố mẹ sẽ làm ầm ĩ mọi chuyện… Vậy để con chia sẻ, hãy làm cho con tin tưởng rằng "Sẽ là rất an toàn nếu con chia sẻ với bố mẹ". Bố mẹ chắc chắn sẽ cùng con tìm giải pháp tốt và phù hợp nhất cho con và đứa trẻ.
Con yêu sớm, cha mẹ không nên cấm đoán tức thì hay ầm ĩ, chì chiết, xúc phạm con. Hãy lựa lời phân tích về tình cảm bồng bột của con, nghiêm khắc nhưng cần tôn trọng trẻ. Nếu có "sự cố", cha mẹ cần bình tĩnh để xử lý, tránh gây tổn thương tâm lý cho các trẻ. Nếu cha mẹ không đủ bĩnh tĩnh có thể xin tư vấn của chuyên gia tâm lý rồi nói chuyện với con.
Theo Phương Thuận
Gia đình và Xã hội