Cũng là dạy con

Dạy con bằng vật chất

Lấy chồng hơn mười năm bà Huyền mới có diễm phúc được làm mẹ. Vui mừng và sung sướng bà chăm sóc chiều chuộng cậu quý tử từng ly từng tý. Ngay từ lúc còn ở trong nôi Hưng đã đeo trên người không biết bao nhiêu vàng bạc, lễ tết cầm không biết bao nhiêu là tiền mừng tuổi. Lớn lên chút nữa bà Huyên cho Hưng đi học, kèm theo đó là các khoản hậu đãi cô giáo "để mắt" đến con bà, cùng với khoản tiền quà sáng cho cậu con cứ lớn dần theo thời gian.

Chẳng chóng thì chày Hưng đã biết thế nào là tiêu tiền triệu, kèm theo việc bạn bè rủ rê, dù mới học lớp mười nhưng Hưng đã biết thế nào là dạt nhà và cắm xe, cắm điện thoại - những thứ đắt tiền mẹ mua cho để lên sàn cùng những cuộc vui thâu đêm. Cậu quý tử cũng chẳng sợ bị lưu ban vì biết chắc các cô sẽ bỏ qua cho mình với số tiền không nhỏ mẹ cậu đã "ngoại giao".

Sau mỗi lần như thế, bà Huyên không mắng cũng chẳng chửi con vì "sợ nó lại đi tiếp". Vì thế bà thường ngọt ngào nhẹ nhàng và có khi còn… chiều Hưng hơn, cho tiền nhiều hơn. Khiến càng ngày Hưng càng quậy.

Với kiểu chiều chuộng, dùng tiền để dỗ ngọt con cái của một số phụ huynh, ngay cả chuyện học hành của con cái họ cũng dùng "tiền" để giải quyết mà không nhắc nhở dạy dỗ con phải tự cố gắng bằng chính bản thân. Cũng từ đó con cái sinh ra tính y lại, "cậy" đã có bố mẹ, họ mất dần sự cố gắng và tính độc lập, buông xuôi chuyện rèn luyện học hành.

Không những thế, một bộ phận không nhỏ những thanh thiếu niên đi xe đẹp, tiêu tiền triệu, mặc đồ hiệu ngày nay là sản phẩm của những ông bố bà mẹ yêu thương con bằng vật chất, họ cung cấp đầy đủ những gì con cái yêu cầu mà không nghĩ đến việc liệu yêu cầu đó có hợp lý và phù hợp với độ tuổi của con họ hay không. Cũng có những phụ huynh phản đối nhưng chỉ với vài chiêu – nhẹ là nhịn ăn, bỏ học, nặng là bỏ nhà đi của con cái – họ lại phải xiêu lòng chiều theo. Đó cũng là hậu quả của việc nhiều năm liền chiều chuộng, cung cấp vật chất dư thừa, quá mức cần thiết và không dạy dỗ con cái cẩn thận.

"Thương cho roi cho vọt"

Thế những cũng chẳng thiếu phụ huynh áp dụng bạo lực trong gia đình. Thẳng tay đánh đập chửi rủa mỗi khi có người phản ánh "con ông thế nọ, thế kia", hay khi nhận bảng điểm của con thấy không được như ý mình,… có muôn vàn lý do khiến họ sử dụng bạo lực để "dạy cho nó một bài học".

Ví như bà Thanh – nổi tiếng là ghê gớm trong khoản dạy ở xóm Th. Bà Thanh là phụ nữ khéo ăn nói, ngoại giao với ai bà cũng niềm nở mềm mỏng và cũng chẳng ai ghét bà. Nhưng chẳng ai không le lưỡi lắc đầu khi bà chửi rủa đứa con gái chỉ vì nhìn thấy bài kiểm tra được bốn điểm của cô bé.

Cũng không thiếu những lần bà đánh con đến lằn hết cả lưng lên, thậm chí còn xát muối vào chỗ đau để cho con "nhớ đời". Hàng xóm nghe thấy tiếng con bé kêu ghê quá phải chạy sang can mãi mới được. Chính vì thế dù là con gái nhưng ít khi các con tâm sự với bà, mà chỉ to nhỏ với bố chuyện tình cảm tế nhị cũng như chuyện học hành, cuộc sống của mình.

Còn rất nhiều rất nhiều những trường hợp đánh đập con cái, đối với họ "hư là phải đánh", và đã đánh thì phải đánh cho nhớ. Tuy nhiên cũng có nhiều người đánh con liên tục đến nỗi con cái trở lên nhờn, lỳ hoặc trầm cảm, xa lánh bố mẹ bạn bè. Nhiều người sinh ra tâm lý không làm điều nọ điều kia vì "sợ bị đánh" chứ không phải vì ý thức được rằng làm thế là sai. Chỉ đến khi khuất mắt bố mẹ, họ bắt đầu tự tung tự tác làm những điều mình muốn mà không sợ bị đánh đập nữa. Chính vì thế kiểu giáo dục này chỉ có tác dụng khi con cái còn trong vòng nuôi nấng của cha mẹ, đến lúc họ tự nuôi được bản thân thì hậu quả khó lường.

Hay bằng tình yêu và sự nghiêm khắc

Tuy nhiên, bên cạnh đó cũng không ít người biết quý trọng những gì mình đang có do nhận được sự quan tâm, nghiêm khắc dạy dỗ của bố mẹ từ bé. Những bậc phụ huynh này thường chiều chuộng con cái nhưng đồng thời họ cũng dạy các con rằng ngoan ngoãn, giỏi giang thì sẽ có tất cả, còn ngược lại sẽ chẳng có gì.

Đây là cách vợ chồng ông Khanh bà Quy áp dụng để nuôi dạy bốn người con của mình. Ông Khanh là thương binh, vợ làm ruộng, cả hai rời quê hương đến đất khách xây dựng cuộc sống từ hai bàn tay trắng. Cũng vì thế họ muốn con cái hiểu rằng không tự nhiên mà chúng được sống đầy đủ, muốn gì có nấy như thế mà tất cả đều có giá của nó hết. Thương thì thương thật, yêu thì yêu thật nhưng như thế không có nghĩa là con cái muốn làm gì thì làm.

Dù bận bịu làm ăn nhưng ông bà không quên nhắc nhở con cái học hành, ngày ngày kể cho các con nghe về tuổi thơ thiệt thòi không được học hành cẩn thận, về chuyện ngày xưa họ phải đi bộ đi học xa mười cây, phải thắp đèn dầu để đọc sách… họ rèn các con từ lời ăn tiếng nói đến cách đối nhân xử thế, ông Khanh luôn dạy các con "đừng sợ thiệt thòi" để luôn luôn dang tay giúp đỡ những người khốn khó. Và còn nhiều điều nữa trong cuộc sống, ông bà đều dùng tình thương và sự nghiêm khắc của mình để răn dạy các con.

Không lạm dụng vật chất và không để cho con có ý định dựa lại, ỷ lại vào cha mẹ mặc dù vẫn cung cấp đầy đủ những gì con cái cần là một sự thành công của các bậc phụ huynh. Băng tình yêu và sự quan tâm đến con, mong con cái thành người, họ nghiêm khắc uốn nắn con cái ngay từ khi con còn nhỏ để có một nền tảng vững chắc hình thành nhân cách cho con. Đối với họ, con cái ngoan ngoãn là phần thưởng lớn nhất cho mọi sự hy sinh trong cuộc đời

Mỗi cây mỗi hoa, mỗi nhà mỗi cảnh, mỗi người có cách dạy con riêng của mình, ai cũng muốn con cái được hưởng những thứ tốt đẹp nhất mình có thể mang lại. Chỉ có điều đó là vật chất hay kiến thức mà thôi. Trên đây là ba trong số vô vàn kiểu dạy con của các bậc phụ huynh, dù tốt hay xấu các con cũng cần được sự quan tâm chăm sóc và bảo ban của cha mẹ - không phải bằng vật chất, bằng bạo lực mà bằng tình yêu và sự nghiêm khắc các con mới có thể nên người.

Tùng Nhi