Con chim gãy cánh

J. T không hay nói, không chịu mở miệng khi được hỏi và thường xuyên đánh lộn. Từ lúc vào trường trung học, ở lớp nào cậu cũng thi trượt nhưng rồi năm nào cũng lại được vớt lên lớp trên. Chẳng giáo viên nào muốn tái ngộ với T. J trong năm học sau đó.

T. J vẫn tiếp tục học nhưng hẳn nhiên là chẳng tiến bộ chút nào. Lần đầu tiên tôi gặp cậu trong một đợt tổng kết các nhà lãnh đạo sinh viên dịp cuối tuần. Mọi học sinh trong trường đều được mời tới để đăng ký kế hoạch đào tạo ACE, một chương trình nhằm hướng sinh viên gắn kết nhiều hơn với các hoạt động cộng đồng. T. J là một trong số 405 sinh viên đã tới ghi danh.

Khi tôi tới để điều hành buổi tổng kết đầu tiên của họ, các nhà lãnh đạo cộng đồng đã nói với tôi nhận xét tổng quan về những học sinh tham dự: “Hôm nay, chúng tôi có tất cả các thành phần đối tượng tham gia chương trình, từ em chủ tịch hội sinh viên cho tới T. J. Ware, cậu sinh viên có tiền án bị giam giữ lâu nhất trong lịch sử thị trấn này”.

Vì lẽ gì đó tôi hiểu rằng, tôi không phải là người đầu tiên được nghe nói về những “thành tích bất hủ” của T. J khi lần đầu người ta giới thiệu về cậu.

Khi bắt đầu đợt tổng kết, T. J đứng tách khỏi nhóm các sinh viên, tựa lưng vào tường với vẻ mặt bất cần. Cậu không sẵn sàng tham gia vào các nhóm thảo luận. T. J dường như không có nhiều điều để nói nhưng rồi dần dần, các trò chơi tương tác đã lôi kéo cậu vào cuộc.

Khối băng khoảng cách dường như thực sự tan ra khi các nhóm bắt đầu lập danh sách những điều tích cực và tiêu cực đã diễn ra trong trường năm đó. T. J đã có những suy nghĩ rất rõ ràng ở các tình huống này. Các sinh viên khác trong nhóm của T. J rất hoan nghênh ý kiến của cậu. Thốt nhiên, T. J cảm thấy mình là một thành viên của nhóm và rồi rất mau chóng, cậu được coi như người lãnh đạo của cả nhóm vậy. Cậu đang nói những điều rất có ý nghĩa và mọi người đều lắng nghe cậu. T. J là một cậu bé thông minh và cậu đã có những ý tưởng thật tuyệt.

Ngày hôm sau, T. J thực sự chủ động trong mọi hoạt động khác. Cho tới cuối đợt tổng kết, cậu đã tham gia vào nhóm Dự án cho những người vô gia cư. T. J hiểu về cảnh nghèo khó, đói khát và sự vô vọng. Các sinh viên khác trong nhóm rất ấn tượng với những ý tưởng và sự quan tâm nhiệt thành của cậu, họ bầu T. J là đồng chủ tịch của nhóm. Chủ tịch hội sinh viên sẽ được T. J. Ware hướng dẫn thêm.

Sáng thứ hai, khi T. J đến trường, cậu phải đối diện với một cuộc tranh cãi. Một nhóm giáo viên đang tỏ thái độ phản ứng với hiệu trưởng nhà trường vì việc T. J được bầu làm đồng chủ tịch nhóm. Một dự án mang tính cộng đồng lớn đầu tiên là chiến dịch quyên góp thực phẩm khổng lồ do nhóm Dự án cho người vô gia cư tổ chức. Các giáo viên không thể tin được hiệu trưởng sẽ đồng ý đặt một kế hoạch hành động khởi đầu kéo dài trong 3 năm quan trọng như vậy vào tay một người thiếu năng lực như T. J. Ware.

Họ nhắc nhở hiệu trưởng: “Hồ sơ lý lịch của cậu ta quá tệ, cậu ta có thể đánh cắp tới nửa chỗ thực phẩm thu được”.

Thầy Coggshall lưu ý mọi người rằng, mục đích của chương trình ACE là nhằm khơi mở những đam mê tích cực ở các sinh viên và hỗ trợ để đưa đam mê đó vào thực tiễn cho tới khi có những thay đổi thật sự.

Các giáo viên rời cuộc họp lắc đầu thất vọng, họ tin chắc về một thất bại đã sờ sờ trước mắt. 

Hai tuần sau, T. J và các bạn cậu đã điều hành một nhóm gồm 70 sinh viên trong cuộc vận động thu thập thực phẩm. Họ đã đạt được một kỷ lục ở trường với 2.854 hộp đồ ăn chỉ trong vòng 2 giờ đồng hồ. Số thực phẩm đó đủ để lấp đầy các bậc thềm nhà ở hai khu trung tâm lân cận và đủ để cung cấp cho những gia đình khó khăn trong vùng khoảng 75 ngày.

Các báo chí địa phương đã đăng tải sự kiện này bằng bài báo chiếm nguyên một trang lớn trong ngày hôm sau. Chưa hết, bài báo đó còn được đăng tải trên bản tin chính ở trường để ai cũng có thể nhìn thấy.

Ảnh của T. J cũng được dán ở đó vì cậu đã làm được một điều thật tuyệt và vì đã điều hành tốt một cuộc vận động thực phẩm mang tính kỷ lục. Hàng ngày, người ta nhắc tới T. J vì những điều cậu đã làm được và cậu được ghi nhận như một nhân tố lãnh đạo thực sự.

Rồi hàng ngày, T. J đã bắt đầu tới trường và trả lời câu hỏi của các thầy cô giáo. Cậu lại tiếp tục một dự án thứ hai, thu thập được 300 tấm chăn và 1000 đôi giày cho những người vô gia cư. Một sự kiện T. J vừa bắt đầu hiện nay cũng đã thu thập được 9.000 hộp đồ ăn một ngày, cung cấp đủ cho 70% nhu cầu thực phẩm trong một năm.

Câu chuyện của T. J đã nhắc chúng ta nhớ tới một điều, một con chim gãy cánh chỉ cần được chữa lành. Nhưng một khi vết gãy đó đã liền lại, nó có thể bay cao hơn những con chim còn lại. T. J đã có một công việc, cậu trở nên tích cực và bây giờ thì cậu đã có thể bay rất cao.

Đỗ Dương

Lược dịch theo Jim Hullihan