Có chuyến đi dài hơn đất trời

Bước chân ham vui rong ruổi từ danh lam thắng cảnh huyên náo khách du lịch tới những góc giản dị mà đẹp đến ngỡ ngàng. Nhiều khi một con hẻm nhỏ í ới tiếng người ra vào, thơm phức mùi thức ăn dân dã từ mấy gánh hàng rong, chỏng chơ vài chiếc xe đạp nằm nghe nắng mưa rơi đều lại sống động gấp bội khu di tích quốc gia ở bên cạnh. Nhiều khi đôi mắt sâu thẳm như nỗi ngơ ngác vào đời của em bé bán báo dạo lại cuốn hút hơn nhiều chuỗi cửa hàng đồ hiệu nằm san sát trên hè phố em lang thang bước qua.

Đi để khám phá nhiều khung trời lạ lẫm, để biết thân ta bé nhỏ và để sống sâu hơn. Tôi thấy mình được sống cuộc đời khác mỗi lần ghé qua một chốn lạ. Những mùa tuyết lạnh giá ngồi đón giao thừa một mình, những đêm uống rượu ngô cay nồng giữa trời sao Tây Bắc, những sáng lênh đênh trên chiếc ghe nhỏ, vén sương mù để bồng bềnh trôi cùng dòng Hương Giang. Cảnh vật thiên nhiên vẽ nên cung đường bất tận còn con người tạc nên nỗi nhớ khôn nguôi.

Có những người chỉ gặp một lần trong đời, đến rồi đi nhưng họ mãi ở lại trong lòng tôi. Một thầy mo người H’mông đếm tuổi mình bằng tuổi cây pơ mu đại thụ, tay run run cầm tấm ảnh chụp chung với Võ đại tướng, giọng trầm mặc kể chuyện chiến trường xưa. Một cô bé ăn xin dưới chân tượng Phật đứng, người đàn bà tự xưng là mẹ lén lút véo em đến bầm tím lưng, lạnh lùng cướp trên tay em mấy đồng tiền bố thí. Nước mắt chỉ một thoáng rơm rớm rồi lại ráo hoảnh, chẳng biết vui hay buồn em cất giọng trong veo “em sẽ là mùa xuân của mẹ, em sẽ là màu nắng của cha...”. Tôi nhiều đêm thao thức nhớ nụ cười ngượng nghịu của cô gái Thái đến lớp học chữ vẫn địu con theo, nhớ ánh mắt dại khờ của các em nhỏ ở trung tâm trẻ down, nhớ mái đầu cháy nắng thằng bé du mục chạy thoăn thoắt giữa mênh mông đồi cỏ, nhớ màu áo lam yên bình dưới mái chùa cổ, các sư cô đang cặm cụi quét lá hoặc râm ran đọc kinh chiều. Lòng cồn cào thế nên sớm mai thức dậy lại sờ túi tiền, lo tính toán dè sẻn rồi hăm hở những chuyến đi.

Không gì choáng ngợp bằng nỗi sợ sông rộng đèo cao. Nhưng cũng không gì ám ảnh bằng khát vọng chinh phục núi sâu, biển thẳm. Giới hạn thiên nhiên nhiều khi chính là giới hạn của lòng người nên có những chuyến đi còn dài hơn đất trời. Lên đỉnh đèo mới biết “lòng như nắng qua đèo”, ta bỏ lại sau lưng những yêu thương xưa cũ, đứng trên đèo nhìn lui thấy kỉ niệm sâu hút, nhìn trước thấy tháng ngày chơi vơi. Lênh đênh giữa biển khơi mới tự hỏi đang say sóng hay say tình, đời người cũng như sóng biển, người đời có bao giờ tỉnh táo bước đi? Thôi thì cứ đi trong men say, để biết yêu những miền rong ruổi, yêu thêm cả người dưng.

Bình Tâm