Giao thông sẽ “đột phá” trên nền bản đồ số
Trong những năm qua, ngành GTVT đã đẩy mạnh việc ứng dụng CNTT vào quản lý, điều hành. Trong đó, việc quản lý giao thông thông minh trên bản đồ số được xác định mang lại nhiều lợi ích, không chỉ đối với cơ quan quản lý mà còn cho cả doanh nghiệp và người dân.
Giám sát phương tiện kinh doanh vận tải, quản lý quy hoạch tuyến vận tải khách cố định bằng công nghệ
Giải pháp giao thông thông minh trên nền bản đồ số là một hệ thống các giải pháp tổng thể, tích hợp quản lý không giới hạn các lớp dữ liệu chuyên ngành, hình thành Trung tâm chỉ huy, giúp quản lý, điều hành và điều phối giao thông thông minh, ứng phó khẩn cấp các hoạt động cứu hộ, cứu nạn, dự báo nhu cầu đi lại, hỗ trợ ra quyết định quản lý.
Theo ông Đỗ Công Thuỷ, Phó Vụ trưởng Vụ Vận tải (Tổng cục Đường bộ Việt Nam), ngay khi thực hiện chủ trương lắp đặt thiết bị giám sát hành trình trên phương tiện kinh doanh vận tải, việc xây dựng hệ thống tích hợp dữ liệu để quản lý đã được nghiên cứu, xây dựng dựa trên nền bản đồ số. Đây là yêu cầu bắt buộc bởi chỉ có như vậy mới quản lý được hoạt động kinh doanh vận tải, mới xác định được lộ trình, định vị được phương tiện đang ở vị trí nào và hoạt động ra sao.
Cho biết rõ hơn về lợi ích của bản đồ số, ông Thuỷ giải thích, đó chính là một bản đồ dựa trên sự tập hợp các lớp dữ liệu bản đồ. Hiểu đơn giản nó chính là mô hình số của bản đồ địa hình, bản đồ chuyên đề được thể hiện dưới dạng số với những toạ độ và cao độ khác nhau. Khi các hệ thống phần mềm có ứng dụng khác nhau như: thiết bị giám sát hành trình, hệ thống quản lý hạ tầng giao thông về cầu – đường hay tới đây là việc xây dựng phần mềm quản lý tuyến vận tải hành khách cố định, quản lý hoạt động của xe hợp đồng trên nền bản đồ số thì các cơ quan chức năng có thể kiểm soát chặt chẽ hoạt động kinh doanh vận tải; doanh nghiệp vận tải, người dân có thể truy cập để xác định tuyến đường di chuyển, hiện trạng kết cấu hạ tầng và mật độ giao thông trên các tuyến đường để có thể lựa chọn hướng đi phù hợp nhất,...
Đối với lĩnh vực giao thông đường bộ, nếu chúng ta có hệ thống bản đồ số với những công nghệ và ứng dụng liên quan xử lý dữ liệu không gian, đồng thời cập nhật hệ thống biển báo, cầu đường, bến xe, nhà ga, trạm dừng nghỉ,… lên đó thì khi truy cập vào hệ thống cơ sở dữ liệu về hệ thống đường bộ sẽ được thể hiện toàn bộ trên nền bản đồ số. Chẳng hạn nếu cơ quan quản lý hay doanh nghiệp vận tải muốn biết tốc độ của một chuyến xe đang đi trên hành trình thì thông qua thiết bị giám sát hành trình được xây dựng trên nền bản đồ số thì chỉ cần vào hệ thống sẽ biết ngay được chiếc xe đó đang ở vị trí nào, đoạn đường đó có biển báo quy định tốc độ bao nhiêu và chiếc xe đó có chấp hành đúng tốc độ quy định hay không.
Đối với các hãng taxi hiện nay, với xu hướng ứng dụng công nghệ, nếu việc điều hành hệ thống hiện nay đều được thực hiện thông qua nền bản đồ số thống nhất sẽ mang lại lợi ích lớn cho doanh nghiệp trong việc điều vận, tối ưu lộ trình và dịch vụ, nâng cao hiệu quả kinh tế. Đồng thời, điều này cũng giúp cho khách hàng đón taxi với những lợi ích tiện dụng và trực quan và an toàn giao thông hơn.
Hay đối với lái xe tải nếu khi hoàn thành xây dựng bản đồ số ngành GTVT thì khi sử dụng có thể biết trên quãng đường mình sắp đi qua dài bao nhiêu cây số, đoạn nào là đường tốt - đường xấu và trên đoạn đó có bao nhiêu cây cầu và có những cây cầu nào là cầu yếu, tải trọng cho phép của cầu – đường trên tuyến đó là bao nhiêu…
“Trong thời gian tới, Tổng cục Đường bộ VN cũng sẽ tích hợp việc quản lý xe khách, quản lý luồng tuyến trên nền bản đồ số. Khi đó cơ quan quản lý nhà nước có thể kiểm soát được các tuyến vận tải đang hoạt động như thế nào, các phương tiện có hoạt động đúng lộ trình đăng ký hay không, có dừng đỗ đón khách sai quy định hay không. Đặc biệt trong thời gian tới sẽ nghiên cứu, xây dựng phần mềm quản lý xe hợp đồng nhằm phát hiện các xe hợp đồng hoạt động trá hình bởi toàn bộ hoạt động, lộ trình thực tế của các phương tiện đều được thể hiện trên bản đồ số và các dữ liệu này sẽ được đối chiếu với các thông tin do đơn vị kinh doanh vận tải đã báo cáo trước khi thực hiện hợp đồng ”, ông Thuỷ cho biết.
Sẽ có bản đồ số giao thông ngay năm nay
Theo đại diện của Liên danh Hanel - Việt bản đồ, việc ứng dụng bản đồ số sẽ rất có ý nghĩa đối với nhiều lĩnh vực, đặc biệt là đường bộ. Theo ông Nguyễn Quốc Bình, Chủ tịch HĐTV Công ty Hanel, để thực hiện bản đồ số ngành GTVT sẽ phải mất rất nhiều công sức để đo đạc, cập nhật hệ thống biển báo, cầu đường, cảng biển…Trong thời gian qua, Liên danh Hanel - Việt bản đồ đã thực hiện thí điểm việc cập nhật và xây dựng các ứng dụng trên nền bản đồ số trong lĩnh vực giao thông rất hiệu quả như: hệ thống thiết bị giám sát hành trình đã kiểm soát rất tốt tốc độ phương tiện trên từng cung đường có tốc độ khác nhau.
Trong cuộc họp gần đây, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường cho biết, Bộ GTVT mong muốn xây dựng bản đồ số càng nhanh càng tốt để phục vụ nhu cầu quản lý của nhà nước và nâng cao chất lượng cho hoạt động giao thông vận tải, đáp ứng nhu cầu của người dân tham gia giao thông. Mục tiêu là phải xây dựng bản đồ số của Việt Nam để không phụ thuộc vào các công nghệ khác.
Thứ trưởng Trường cũng yêu cầu thời gian trước mắt cần tập trung các ứng dụng cho lĩnh vực đường bộ, bởi đây là lĩnh vực đang rất cần những ứng dụng để quản lý như: Thiết bị giám sát hành trình, hệ thống biển báo, vận tải, quản lý tốc độ, chỉ dẫn giao thông… Vì vậy, Thứ trưởng yêu cầu Tổng cục Đường bộ VN tham mưu cho Bộ GTVT về “đầu ra” của dự án. Bên cạnh đó chủ trì việc soạn thảo hợp đồng nguyên tắc để triển khai sớm dự án. Đối với đơn vị triển khai, Bộ vẫn giao cho Hanel chủ trì. Tất các các khâu cần phải được thực hiện nhanh chóng để đến 30/11/2016 hoàn thành bản đồ số của lĩnh vực đường bộ và đưa vào hoạt động trong năm nay…