HLV Park Hang Seo có thể xem là chiến lược gia người Hàn Quốc mở đường và thành công nhất ở Đông Nam Á. Nhưng chính điều đó đã trở thành động lực để hai HLV Shin Tae Yong và Kim Pan Gon vươn mình.

Thuật ngữ Hallyu (hay còn gọi là làn sóng văn hóa Hàn Quốc) xuất hiện, phổ biến trên toàn cầu kể từ năm 1980. Nó bắt đầu ở Đông Á, lan ra Đông Nam Á rồi toàn thế giới. Kể từ thế kỷ 21, kỷ nguyên của bùng nổ Internet và phương tiện truyền thông xã hội, Hàn Quốc đã nổi lên như đất nước xuất khẩu văn hóa hàng đầu thế giới.

Họ có những nhân vật, ban nhạc (BTS, Blackpink, Twice, PSY…) hay những bộ phim (Chuyến tàu sinh tử, Ký sinh trùng…) đã tạo ra tầm ảnh hưởng lên toàn thế giới. Nhưng Hàn Quốc không chỉ mạnh về văn hóa.

Nói riêng lĩnh vực thể thao, cả đất nước Hàn Quốc luôn tự hào sở hữu Son Heung Min làm mưa làm gió ở giải Ngoại hạng Anh. Ngay cả ở những thị trường ngách, Hàn Quốc cũng có những nhân vật tạo tầm ảnh hưởng. Ở đó, chúng ta đang nói về HLV Park Hang Seo.

Dù không lớn bằng Hallyu nhưng làn sóng Park Hang Seo đã và đang tạo nên tầm ảnh hưởng lớn trong làng bóng đá Đông Nam Á. Cần nói thêm rằng, HLV Park không phải là HLV Hàn Quốc đầu tiên tới dẫn dắt một đội bóng ở Đông Nam Á. Trong quá khứ, có một vài ông thầy từ xứ Kim Chi tới đây như Kwon Oh Son (làm việc ở các đội tuyển Brunei trong nhiều giai đoạn từ năm 2007-2019), Kim Shin Hwan (từng dẫn dắt các đội tuyển Timor Leste), Lee Tae Hoon (dẫn dắt tuyển Campuchia từ năm 2010-2012, 2013-2017), Park Seong Hwa (dẫn dắt tuyển Myanmar từ 2011-2013).

Nhưng rõ ràng, họ chỉ cầm quân ở những đội bóng yếu và không tạo ra nhiều tiếng vang. Việc họ đến và đi không tạo ra nhiều dấu ấn. Nhưng hãy thử xem HLV Park Hang Seo đã tạo nên tác động thế nào sau khi thông tin ông rời khỏi đội tuyển Việt Nam được công bố?

Ít nhất, chỉ tính riêng tại Hàn Quốc, giới truyền thông đã có 3 bài phỏng vấn chuyên sâu với HLV Park Hang Seo. Tất nhiên, báo giới Đông Nam Á phản ứng mạnh mẽ với thông tin này, nó còn được ví như bước ngoặt của bóng đá tại khu vực.

HLV Park Hang Seo có thể không được xem là người tiên phong nhưng là người mở đường. Nhiều tờ báo Hàn Quốc đã nhắc tới "thời kỳ Park" với cách đầy tự hào. Bởi từ trước tới nay, họ vẫn chưa tạo ra tầm ảnh hưởng tới "vùng trũng bóng đá" này dưới góc độ về thể thao hay bóng đá.

Trong bài trả lời phỏng vấn tờ Chosun, HLV Park Hang Seo hài lòng với vai trò đại sứ, cầu nối của đất nước Hàn Quốc tới đất nước Việt Nam nói riêng và khu vực Đông Nam Á nói chung thông qua lĩnh vực thể thao. Chưa bao giờ, bóng đá Việt Nam trải qua giai đoạn phát triển rực rỡ tới vậy. Vì thế, làn sóng Park Hang Seo ngày càng mạnh mẽ và phủ tầm ảnh hưởng rất lớn tới khu vực Đông Nam Á.

Có chi tiết cần phải nhắc tới, số lượng khách Việt Nam đến thăm quận Sancheong, quê hương của huấn luyện viên Park Hang Seo đã tăng gấp 10 lần trong năm 2019. Một quan chức địa phương cho biết: "Nhờ sự nổi tiếng của HLV Park Hang Seo mà số lượng khách du lịch tới Sancheong ngày càng tăng lên. Chúng tôi có kế hoạch phát triển du lịch, kết nối làng du lịch Việt Nam và nhiều địa điểm tham quan khác".

Tất nhiên, làn sóng Park Hang Seo không chỉ ảnh hưởng tới Việt Nam, mà còn cả Đông Nam Á. Minh chứng điển hình nhất là các đội tuyển quốc gia khác như Indonesia hay Malaysia đều chiêu mộ những HLV người Hàn Quốc để định hướng phát triển dài hạn theo con đường giống như đội tuyển Việt Nam.

Indonesia thậm chí không giấu giếm tham vọng. Họ chấp nhận trả mức lương "siêu khủng", lên tới 1 triệu USD/năm để mời HLV đẳng cấp thế giới là Shin Tae Yong về huấn luyện các đội tuyển Indonesia. Trước khi sang Indonesia, HLV Shin Tae Yong đã trực tiếp hỏi ý kiến HLV Park Hang Seo.

Cần nói thêm rằng, xuất phát điểm của Shin Tae Yong khi tới Indonesia cao hơn rất nhiều so với người đồng nghiệp Park Hang Seo. Ông từng dẫn dắt đội tuyển Hàn Quốc tham dự World Cup 2018 (thắng đội tuyển Đức) và nhiều lần đánh bại ông Park khi hai người còn dẫn dắt các CLB ở giải quốc nội.

Cũng như HLV Park Hang Seo, Shin Tae Yong được giao nhiệm vụ dẫn dắt cả đội tuyển quốc gia lẫn các lứa trẻ như U20, U22, U23. Có nghĩa rằng Liên đoàn bóng đá Indonesia muốn định hướng, để tạo ra lực lượng kế cận và lối chơi xuyên suốt cho đội tuyển Indonesia.

Trước khi thôi dẫn dắt đội U23 (nhường chỗ cho HLV Gong Oh Kyun), HLV Park Hang Seo cũng kiêm nhiệm dẫn dắt đội U23 và đội tuyển quốc gia. Thật tình cờ khi Liên đoàn bóng đá Indonesia cũng đang tính "giảm tải" cho HLV Shin Tae Yong sau khi sắp xếp ổn định các lứa trẻ.

Dù chưa tạo được tiếng vang lớn như HLV Park Hang Seo nhưng Shin Tae Yong cũng bắt đầu "lấy lòng" người hâm mộ Indonesia với dấu ấn trong thời gian cầm quân. Ông giúp đội tuyển Indonesia giành ngôi á quân ở AFF Cup 2020 và giành vé dự Asian Cup 2023, đưa đội U20 Indonesia giành vé tham dự giải U20 châu Á.

Điều quan trọng, HLV Shin Tae Yong đã xây xong bộ khung hoàn thiện ở đội tuyển Indonesia sau 3 năm làm việc tại đây (hơn 1 năm nghỉ hoàn toàn vì Covid-19). Họ chưa thể vượt qua đội tuyển Việt Nam nhưng cho thấy triển vọng phát triển. Minh chứng điển hình nhất là việc mới đây Indonesia không còn thua thiệt quá nhiều về thể lực và tốc độ trong cả hai chiến thắng trước đội xếp thứ 84 thế giới là Curacao.

Malaysia cũng không thể ngồi yên trước "làn sóng Park Hang Seo". Sau khi HLV Tan Cheng Hoe từ chức, Liên đoàn bóng đá nước này đã mạnh dạn bổ sung một HLV người Hàn Quốc là Kim Pan Gon.

So với Shin Tae Yong, quỹ thời gian của Kim Pan Gon ở Malaysia không có nhiều. Thế nhưng, với tư duy phát triển của HLV Hàn Quốc, tân HLV đội tuyển Malaysia cũng để lại dấu ấn chỉ trong thời gian ngắn.

Cũng như Indonesia, Malaysia đã giành vé tham dự Asian Cup 2023. Tại giải giao hữu King's Cup, "Bày hổ" cũng vượt qua Thái Lan và chỉ thua trước Tajikistan ở loạt sút luân lưu trong trận chung kết.

Nên nhớ, ở giai đoạn cuối HLV Ten Cheng Hoe dẫn dắt, đội tuyển Malaysia trải qua cơn khủng hoảng khi bị loại ngay từ vòng bảng AFF Cup 2020. Thế nhưng, Kim Pan Gon không mất quá nhiều thời gian để sắp xếp mọi thứ đi đúng quỹ đạo.

Theo lý giải của tờ Sportbiz, ưu điểm của những HLV người Hàn Quốc là biết cách thích ứng rất nhanh với môi trường mới. Trong đó, họ xác định rõ việc tìm hiểu văn hóa và con người địa phương là yếu tố then chốt dẫn tới thành công.

Điều này từng được HLV Park Hang Seo chia sẻ: "Lúc mới sang, tôi không hiểu được văn hóa ngủ trưa ở Việt Nam. Tuy nhiên, giờ tôi thấy rằng nên có quãng nghỉ ngắn buổi trưa mới hiệu quả. Cá nhân tôi cũng chợp mắt một lúc. Việc thích nghi với văn hóa địa phương là sự lựa chọn hợp lý.

Việc làm quan trọng hơn lời nói. Nếu như bạn không thể hòa nhập văn hóa với các cầu thủ thì chẳng ai nghe bạn cả. Lúc đầu, các đầu bếp thường chuẩn bị cho tôi món ăn Hàn Quốc. Đối với một người xa quê hương, việc được ăn đồ Hàn Quốc là điều tuyệt vời. Tuy nhiên, tôi yêu cầu đầu bếp cho tôi ăn đồ Việt Nam. Nếu các cầu thủ thấy HLV ăn đồ Hàn Quốc, còn họ ăn đồ Việt Nam thì sẽ vô tình xây dựng rào cản, tạo nên tâm lý tiêu cực. Giờ đây, tôi thấy món ăn Việt Nam rất ngon".

Tương tự là trường hợp của Shin Tae Yong. Ông từng suýt nữa bị sa thải vì những phát ngôn ở thời điểm dịch Covid-19 hoành hành vào năm 2020. Thế nhưng, sau khi trở lại, HLV người Hàn Quốc đã "lấy lòng" tất cả bằng việc thích nghi rất nhanh với môi trường tại đây. Sau thảm kịch ở sân Kanjuruhan, HLV Shin còn được lòng chóp bu của bóng đá Indonesia hơn, khi công khai bênh vực Chủ tịch Liên đoàn bóng đá Indonesia, Mochamad Iriawan.

Tất nhiên, khi đặt ra câu hỏi này, người viết không hề đánh giá thấp Thái Lan. "Voi chiến" vẫn là đương kim vô địch của giải đấu. Nhưng rõ ràng, đây không phải là giai đoạn đội tuyển xứ Chùa vàng có "sức khỏe" tốt nhất dưới thời HLV Mano Polking.

Thất bại ở giải King's Cup đã suýt khiến cho HLV mang trong mình hai dòng máu Đức và Brazil bị sa thải. Rất may, chiến thắng trước Trinidad & Tobago ở trận tranh hạng Ba đã tạm thời níu chân ông ở "ghế nóng".

Tới AFF Cup 2022, đội tuyển Thái Lan không có sự phục vụ của ba cầu thủ thi đấu ở Nhật Bản là Chanathip Songkrasin, Supachok Sarachat và Chaowat Veerachat. Trong đó, nhạc trưởng Chanathip xin rút lui vì muốn có thời gian nghỉ ngơi, còn tiền đạo Supachok và tiền vệ Chaowat đều xác nhận không lên tuyển dự AFF Cup 2022 vì CLB chủ quản không đồng ý nhả người.

Rõ ràng, đó là đòn giáng mạnh vào tham vọng của Thái Lan bởi Chanathip và Supachok là những nhân tố nổi bật, giúp "Voi chiến" lên ngôi vô địch AFF Cup 2020. Ở góc độ nào đó, những ngôi sao hàng đầu của Thái Lan (điển hình như Chanathip) không còn quá coi trọng giải AFF Cup.

Vì lẽ đó, thế tam mã của ba HLV người Hàn Quốc có thể được thiết lập. Họ mang trong mình khát khao nhất định để hướng tới thành công. HLV Park Hang Seo rất muốn "tặng quà" cho người hâm mộ Việt Nam trước khi chia tay. Trong năm qua, ông đã có rất nhiều lần đề cập tới mục tiêu giành chức vô địch AFF Cup 2022.

HLV Shin Tae Yong đã trải qua thời gian dài khẳng định cùng đội tuyển Indonesia. Giờ đây, giới mộ điệu xứ Vạn đảo tin rằng đội bóng do HLV Shin nhào nặn đủ sức để chinh phục đỉnh cao ở Đông Nam Á, nhất là khi hai đội tuyển Việt Nam và Thái Lan đều mất các cầu thủ chủ chốt.

Người còn lại, Kim Pan Gon vẫn còn bí ẩn nhưng không thể đánh giá thấp. Đây mới là giải AFF Cup đầu tiên trong sự nghiệp của ông. Trong thời gian qua, ông cũng không có nhiều lần đụng độ với các đội tuyển ở Đông Nam Á để thử sức. Chính vì thế, "kẻ bí ẩn" Kim Pan Gon có thể mang tới nhiều điều đáng để kỳ vọng.

Có thể, sau sự ra đi của HLV Park Hang Seo, làn sóng Hàn Quốc chưa thể ngừng lại ở Đông Nam Á. Càng ngày, họ càng nhận được sự tin tưởng và là đối tượng được săn đón đầu tiên trong danh sách ứng cử viên. Biết đâu, tân HLV trưởng tiếp theo của đội tuyển Việt Nam sẽ lại là người con của xứ Kim Chi.

Nội dung: H.Long

Thiết kế: Đỗ Diệp