DNews

Italy trở thành cựu vô địch Euro và sự lập dị vô duyên của HLV Spalletti

Ngọc Trung

(Dân trí) - Italy đại bại một cách toàn diện trước Thụy Sĩ và trở thành cựu vô địch châu Âu. HLV Luciano Spalletti đã viện ra hàng đống lý do để bao biện cho thất bại của ông và các học trò.

Italy trở thành cựu vô địch Euro và sự lập dị vô duyên của HLV Spalletti

Thụy Sĩ không chỉ có đồng hồ và Italy không còn là nhà vô địch

Tỷ số 2-0 không phản ánh hết chênh lệch giữa Thụy Sĩ và Italy ở trận đấu vòng 1/8 Euro 2024 tối 29/6 trên sân Olympic (Berlin, Đức). Nhiều thời điểm, bóng gần như chỉ lăn bên phần sân Azzurri.

Thụy Sĩ áp đảo, làm chủ thế trận, đến mức cầu thủ Ý cứ đưa bóng tới gần giữa sân là bị lấy mất. Thống kê chỉ ra, Italy chỉ có một pha dứt điểm trúng đích còn các cầu thủ Thụy Sĩ đạt tỉ lệ chuyền bóng chính xác lên tới 91,8%.

Thụy Sĩ không chỉ có ngân hàng, đồng hồ và chocolate. Tính cả Euro 2024, Thụy Sĩ đang giữ thành tích lọt vào vòng đấu loại trực tiếp liên tiếp 6 lần tại các giải đấu lớn (World Cup và Euro).

Đội tuyển quốc gia (ĐTQG) châu Âu duy nhất đạt thành tích tốt hơn Thụy Sĩ là gã khổng lồ Pháp, với 7 lần liên tiếp. Ngoài ra, đánh bại Ý giúp Thụy Sĩ có lần thứ hai liên tiếp lọt vào tứ kết Euro.

Thụy Sĩ không dễ bắt nạt nhưng nhà đương kim vô địch Italy lại quá tệ. Thực tế không nhiều chuyên gia đánh giá cao Azzurri trước khi Euro 2024 khởi tranh, thậm chí có số ít suy đoán đoàn quân Thiên thanh kém cỏi như những gì Azzurri thể hiện tại nước Đức.

Thất bại của Italy có thể được lý giải vì một thế hệ cầu thủ không được đánh giá cao, bao gồm những hậu vệ phong độ kém nơi hàng phòng ngự, tuyến giữa bệ rạc với những tiền vệ uể oải, và hàng công là sự hiện diện của các tiền đạo quá tầm thường.

Italy trở thành cựu vô địch Euro và sự lập dị vô duyên của HLV Spalletti - 1

Italy thua kém hoàn toàn Thụy Sĩ trong cuộc so tài ở Berlin (Ảnh: Getty).

Tuy nhiên, không thể không quy trách nhiệm cho thất bại của tuyển Ý cho HLV trưởng Luciano Spalletti, cho dù nhà cầm quân này viện ra cả đống lý do để bao biện cho thất bại.

"Nhận bàn thua thứ hai ngay đầu hiệp hai là đòn giáng mạnh vào tinh thần toàn đội", Spalletti nói điều vị tướng cầm quân ra trận không thể nói.

"Chúng tôi thi đấu với tốc độ chậm hơn đối phương", vị chiến lược gia này đánh giá, nhưng trong trách nhiệm bản thân, ông ta không thể tăng tốc lên sao?!

"Các cầu thủ trải qua mùa giải quá dài ở CLB và thời tiết hôm nay thật nóng bức", Spalletti đưa ra lý do. Chắc có lẽ người Thụy Sĩ đã nghỉ ngơi tại quê nhà suốt một năm qua và mang theo không khí mát mẻ của dãy Alpine đến sân.

"Chúng tôi thiếu những cầu thủ có tốc độ", ông nói, nhưng bóng đá đâu phải môn chạy tiếp sức 4x100m.

Đáng nói nhất, Spalletti bao biện rằng: "Tôi không có nhiều thời gian để làm việc với các tuyển thủ và thành viên ban huấn luyện". Đó là câu nói khó chấp nhận nổi. Bởi lẽ, bản chất của bóng đá cấp ĐTQG là ngắt quãng, hạn chế về thời gian và eo hẹp nguồn nhân lực.

Khi Spalletti loay hoay trong bản chất bóng đá cấp đội tuyển quốc gia

Cho dù eo hẹp, Serie A vẫn là một trong năm giải vô địch quốc gia (VĐQG) hàng đầu châu Âu. Đội tuyển Italy vẫn có vài cầu thủ đạt đẳng cấp thế giới, một vài từng đạt đẳng cấp thế giới, một vài gương mặt có thể vươn đến đẳng cấp thế giới, và phần còn lại chủ yếu lấp chỗ trống.

Italy trở thành cựu vô địch Euro và sự lập dị vô duyên của HLV Spalletti - 2

Hàng thủ Italy trở nên quá mong manh trước Thụy Sỹ không phải quá mạnh trong tấn công (Ảnh: Getty).

Spalletti hưởng mức lương cao bậc nhất trong các chiến lược gia tham dự Euro để tìm ra giải pháp cho tuyển Ý. Vị chiến lược gia 65 tuổi dày dạn kinh nghiệm này rõ ràng có lý lịch thích hợp.

Ông đã 3 lần được vinh danh là HLV xuất sắc nhất mùa giải tại Serie A. Kiến thức và khả năng vận dụng chiến thuật của Spalletti nhận được sự tôn trọng. Từ nhiều năm về trước, khi dẫn dắt AS Roma, Spalletti đã phát minh ra sơ đồ chiến thuật không tiền đạo, với Francesco Totti chơi cao nhất trên hàng công.

Cách đây chưa đầy một năm, Spalletti dẫn dắt Napoli giành Scudetto (vô địch Serie A) đầu tiên sau 33 năm chờ đợi và lọt vào tứ kết UEFA Champions League bằng thứ bóng đá tấn công rực rỡ.

Vấn đề là bóng đá cấp CLB rất khác bóng đá cấp ĐTQG. Spalletti không bao giờ thể hiện tài năng chiến thuật với Azzuri vì đơn giản ông không có thời gian để lặp đi, lặp lại vô tận các đấu pháp trên sân tập. Vị chiến lược gia 65 tuổi này cần duy trì mọi thứ thật đơn giản, đọc tình huống, đọc con người và điều chỉnh thật nhanh.

Và kết quả Spalletti thất bại thảm hại. Khi bước vào giải đấu, vị thuyền trưởng khả kính của đội tuyển Italy nói về "bản sắc" và duy trì tư duy kiểm soát bóng, tấn công áp đảo được người tiền nhiệm Roberto Mancini xây dựng và đã gặt hái thành công bằng chức vô địch châu Âu. HLV Spalletti muốn toàn đội phát triển dựa trên nền tảng ấy.

Tuy nhiên, khi chiến lược định sẵn thất bại thảm hại trước đội tuyển Tây Ban Nha, Spalletti quay ngoắt 180 độ cả về hệ thống lẫn nhân sự. Vị chiến lược gia này loại bỏ các tiền đạo Federico Chiesa và Gianluca Scamacca và chuyển từ sơ đồ 4-3-3 sang 3-5-2 trong trận đấu quyết định với Croatia.

Italy trở thành cựu vô địch Euro và sự lập dị vô duyên của HLV Spalletti - 3

Cá tính và sự kỳ quặc của HLV Spaletti không phù hợp dẫn dắt đội tuyển quốc gia (Ảnh: Getty).

Sự điều chỉnh hay đúng hơn là xới tung mọi thứ lên này không mang lại hiệu quả. Phải đến phút bù giờ thứ 8 của trận đấu, Azzurri mới tránh được thất bại cũng như bị loại. Đến cuộc chạm trán Thụy Sĩ, Spalletti lại xáo trộn thêm lần nữa.

Stephan El Shaarawy được đưa vào đội hình chính, cặp Scamacca-Chiesa trở lại, thêm một tiền vệ phòng ngự (Cristante) và thay vì thay thế Federico Dimarco bị chấn thương bằng cầu thủ có khả năng công phá bên cánh trái, vị chiến lược gia này lại chọn Darmian đã 34 tuổi và vốn quen chơi ở vị trí trung vệ đảm nhận vai trò hậu vệ biên.

Bài học cho những HLV đội tuyển quốc gia

Không thể hôm trước là Pep Guardiola, hôm sau lại trở thành Jose Mourinho. Trong bóng đá, HLV càng điều chỉnh nhiều càng thiếu hiệu quả. Thông điệp rất quan trọng, không chỉ những quyết định chuyên môn của Spalletti thiếu nhất quán, thái độ của vị chiến lược gia 65 tuổi này trước dư luận cũng có vấn đề.

Ông bị ám ảnh với suy nghĩ có kẻ nội gián tại ĐTQG đã rò rỉ thông tin cho truyền thông. Spalletti lập dị, kỳ quặc và thô lỗ tới mức từng nói trong cuộc họp báo rằng "nếu cậu đam mê tình dục hằng ngày trong 14 năm, cậu sẽ hiểu biết nhiều như tôi".

Spalletti quá sắc sảo, chua ngoa và mẫn cảm với chỉ trích, dù thật hay giả. Nhà cầm quân này rời Napoli vì không nhận được lời ca tụng và thông báo tăng lương sau chức vô địch, CLB đơn giản chỉ gửi cho ông một email thông báo về việc gia hạn hợp đồng thêm một năm.

Italy trở thành cựu vô địch Euro và sự lập dị vô duyên của HLV Spalletti - 4

Bóng đá Italy cần cuộc cách mạng sau khi Euro 2024 (Ảnh: Getty).

Không thể phủ nhận cách ứng xử của Napoli khá vụng về, nhưng cái cách Spalletti nổi giận và bỏ đi phác họa con người nhà cầm quân này. Ông nói rằng ông đang "nghỉ phép," và kỳ nghỉ chỉ kéo dài hơn một tháng, cho đến khi chính Mancini rời bỏ công việc tại đội tuyển Italy để nhận một công việc béo bở ở Saudi Arabia và Liên đoàn bóng đá Ý nhanh chóng mời Spalletti nhậm chức HLV trưởng đội tuyển quốc gia.

Miệng lưỡi nanh nọc, tính cách lập dị, sự thông minh trong đối đáp, Spalletti sẽ trông thật hấp dẫn khi mọi chuyện diễn ra tốt đẹp. Tuy nhiên, khi xảy ra vấn đề, tất cả nhanh chóng mệt mỏi đến ức chế.

Spalletti không có chiếc Ferrari hay thậm chí BMW nào cho cuộc đua tại kỳ Euro này. Ông chỉ có một chiếc Toyota bản tiêu chuẩn và phải mày mò sửa chữa sao cho có thể chạy nhanh nhất và xa nhất.

Đáng tiếc, việc mày mò dưới mui xe chỉ khiến cỗ máy càng trở nên trục trắc, trước khi Spalletti lái chiếc xe lao vào hết chướng ngại này đến chướng ngại khác cho đến khi bánh xe rơi ra.