Các đài Việt Nam khó thắng đấu thầu bàn quyền truyền hình Ngoại hạng Anh

Tháng 10/2015, Ban tổ chức Ngoại hạng Anh bắt đầu gửi hồ sơ mời thầu bản quyền truyền hình ba mùa 2016-2019 tới các nước thuộc khu vực châu Á và châu Đại dương, trong đó có Việt Nam. BQTH được chia thành 8 vùng phát sóng riêng biệt. Cụ thể, vùng phát sóng 1, 2, 4, 5, 6, 7 tương ứng với từng quốc gia ở châu Á, trong đó Việt Nam là vùng 7. Vùng 3 gồm quần đảo Thái Bình Dương và vùng 8 gồm toàn bộ 7 vùng trên.

Mỗi vùng chỉ có 1 gói phát sóng trực tiếp, gồm quyền truyền hình trực tiếp tất cả 380 trận đấu tại Ngoại hạng Anh trên một kênh nhất định; quyền phát sóng riêng biệt các trận đấu; quyền phát chậm, phát lại một trận đấu; quyền phát sóng theo yêu cầu; quyền phát sóng chương trình tổng hợp hay nhận định vòng đấu do BTC Ngoại hạng Anh sản xuất.

Các gói đấu thầu luôn công khai và điều đặc biệt là BTC giải Ngoại hạng Anh cho phép tất cả các nhà thầu tham gia. Điều này đã giúp các đài Việt Nam có những lựa chọn riêng cho mình ở từng gói sản phẩm, bởi mỗi đài có một chiến lược kinh doanh khác nhau.

Do vấn đề đấu thầu rất “nhạy cảm”, nên cũng có những nguyên tắc đặc biệt. Cụ thể, BTC chỉ nhận đấu thầu qua e-mail. Thời gian nhận đề nghị chào thầu từ 8h sáng (giờ Anh) ngày 3/11/2015 tới 10h sáng ngày 3/11 là đã kết thúc. Sau khi nhận được đề nghị chào thầu tại vòng mở màn do các nhà thầu gửi tới, bên mở thầu sẽ xem xét từng đề nghị. Thường thì BTC chọn được người thắng cuộc ngay từ vòng này.

Trong quá khứ, chưa có bất cứ đài Việt Nam nào thắng đấu thầu từ các gói giá gốc mà BTC đưa ra. VTV mua bản quyền giải Ngoại hạng Anh 2 mùa 2002/2003 và 2003/2004 từ ESPN STAR SPORTS với giá 900.000 USD. Giá được tăng lên đến 2 triệu USD trong 3 mùa từ 2004 đến 2007, rồi tiếp tục tăng lên mức 4 triệu USD từ mùa 2007 đến 2010 (VTC độc quyền).

Giá BQTH EPL tại lãnh thổ Việt Nam tăng lên tới 13 triệu USD từ mùa 2010 đến 2013 và đỉnh điểm là hơn 35 triệu USD cho 3 mùa từ 2013 đến 2016. Theo một số dự đoán thì mức giá cho 3 mùa tiếp theo tới đây rất có thể sẽ là một con số kỷ lục, cao “khủng khiếp”.

Như đã nói ở trên, do không có đài Việt Nam nào thắng đấu thầu, nên chúng ta phải mua lại từ các đối tác nước ngoài. Các đối tác này có sự tính toán rất kỹ khi chia nhỏ thành các gói để bán cho các đài Việt Nam. Gần nhất, IMG Media mua được bản quyền giải Ngoại hạng Anh trong 3 mùa giải (2013-2016) với giá khoảng gần 35 triệu USD đã bán lại cho K+ với giá 33,5 triệu USD (độc quyền ngày Chủ nhật), VTVcab với giá gần 2 triệu USD, SCTV với giá khoảng 2,1 triệu USD, HTV Hà Nội và HTV TP.HCM khoảng 3 triệu USD, VTC với giá 200.000 USD cho 2 mùa (từ 2014 tới 2016)…

Đâu là lý do khiến các đài Việt Nam không thể thắng thầu. Theo người trong cuộc, đó chính là việc các đài Việt Nam vẫn muốn có độc quyền, nên mạnh ai nấy chạy, dẫn đến việc không thể đưa ra một mức giá đấu thầu chung và đã bị đối tác ép giá. Thứ hai, Việt Nam chưa có nhiều kinh nghiệm và cả quan hệ trong việc mua BQTH những giải đấu lớn như EPL, đồng nghĩa với việc chúng ta không có “tay trong”.

Điều này sẽ khiến các nhà đài thường đưa ra mức giá đấu thầu không sát với mong muốn của BTC. Như vậy, các đài Việt Nam khi tham gia đấu thầu, chỉ như những “quân xanh”.

Ngô Linh