Bóng đá VN thu hoạch được gì?

Một chuyên gia kỳ cựu trong làng bóng đá Việt Nam (BĐVN) cho rằng chúng ta chuẩn bị cho giải chuyên nghiệp từ con số... 0! Có nghĩa là nền tảng, từ tài chính, nhân sự, các quy chế không được chuẩn bị tốt; đặc biệt là công tác đào tạo xuất phát từ số 0. Nhận định đó rất đáng chú ý, có thể hiểu rằng: BĐVN chuẩn bị tập chơi chuyên nghiệp với thái độ thiếu chuyên nghiệp.

Mùa giải đầu tiên: Chức vô địch mua bằng tiền

Đó là một scandal mới nổ ra sau vụ án một số tuyển thủ U23 bán độ ở SEA Games 23. Lẽ ra vụ việc này đã bùng nổ từ năm 2004, khi Sông Lam Nghệ An (SLNA) tiến hành “đại phẫu” treo giò Văn Sỹ Sơn 2 năm sau sự cố cúp quốc gia năm đó.

“Quá oan”, Văn Sỹ Sơn dọa cho “nổ bom tấn” sẽ làm nhiều đại gia của làng bóng đá méo mặt. Rất may, “ngòi nổ” Sỹ Sơn được tháo kịp, bằng thủ đoạn nào đó, hiện CQĐT đang làm rõ. Nhưng hành động chơi bóng đá trên bàn theo cách chơi cũ rích cuối cùng cũng bị vạch trần. Giờ người ta mới biết mục đích SLNA vung tiền ra mua chức vô địch là để kiếm cái... huân chương lao động – cũng là một cách chạy theo thành tích, giữ ghế, đầu tư ghế ngồi!

Và liên tiếp các mùa giải thử nghiệm sau, không mùa nào V-League chơi sạch. Mô hình bóng đá tự hạch toán kiểu Hoàng Anh Gia Lai mà cũng để hoen ố ngay trên sân Hải Phòng ở mùa giải 2004. Gần như CLB nào cũng “nợ nần” nhau và chuyện vay trả phải xảy ra. May ra chỉ có Gạch Đồng Tâm Long An là còn sạch. Có lẽ đó là điểm sáng duy nhất trên bản đồ bóng đá VN cho đến nay.

Thiếu mô hình chuyên nghiệp

Đó là cái thiếu lớn nhất khi chuyển từ bóng đá bao cấp sang bán chuyên nghiệp. Trong 10 đội tham gia V-League 2005, chỉ có 2 CLB là HA.GL, GĐT.LA là xây dựng được mô hình chuyên nghiệp bước đầu. Các CLB khác dù thay tên đổi họ, ghép tên như Hoa Lâm Bình Định, Hòa Phát Hà Nội, LG Hà Nội ACB, P.SLNA, cả Đà Nẵng... cũng phải chơi theo kiểu nửa chuyên nghiệp, nửa bao cấp.

Cuộc khủng hoảng chưa từng có ở P.SLNA là điển hình nhất cho con đường đi tìm mô hình chuyên nghiệp. Do bất đồng nhau về quan điểm làm bóng đá, trong “cung đình” của P.SLNA đã chia làm 2 phái rõ rệt. Một phái do ông Nguyễn Hoàng Thụ (nguyên giám đốc Sở TDTT) – HLV Nguyễn Thành Vinh đứng đầu, muốn dựa một phần vào ngân sách; một phái do ông Nguyễn Hồng Thanh (giám đốc điều hành CLB) và HLV Nguyễn Hữu Thắng muốn xây dựng một CLB độc lập. Sự đối đầu này cực kỳ quyết liệt dẫn đến hậu quả là SLNA tan tác như hôm nay, khi 1 HLV, 2 cầu thủ xộ khám và 3 quan chức khác đều trong “tầm ngắm” của CQĐT.

Cuộc tìm kiếm mô hình cho CLB chuyên nghiệp đến nay vẫn chưa có ai đúc kết. Có điều thấy rất rõ, các CLB tiêu tiền đến kinh khủng. Những năm đầu mỗi CLB 4 – 5 tỉ đồng còn chơi được, sau đó phải cần 8 – 10 tỉ cho một mùa bóng và hiện nay con số đó chắc chắn sẽ trên 10 tỉ đồng. Tính đơn giản, 5 mùa bóng qua, cuộc thử nghiệm chuyên nghiệp của BĐVN ngốn mấy trăm tỉ đồng, để đến hôm nay phải cắn răng làm lại từ đầu!

Cuộc chiến giành giật cầu thủ

Đó là cuộc chiến thực sự, đẩy giá cầu thủ nội lên cao chưa từng có, bắt đầu từ hiện tượng Trường Giang. Và liên tục, những “ngôi sao” làm mình làm mẩy để ra đi như Xuân Thành (Hải Phòng), Quang Trãi (Đồng Tháp)... Có CLB như Bình Dương được mệnh danh là “Chelsea VN”, không có nguồn đào tạo, chỉ đi mua cầu thủ về xài. Vài lò đào tạo có chất lượng như SLNA, Đồng Tháp không đủ cung ứng cho thị trường cầu nhiều hơn cung. Từ đó dẫn đến hệ quả xấu, cầu thủ bị kỷ luật nơi này dễ dàng được CLB khác dang tay chào đón với mức lương cao hơn. Cầu thủ chưa hết án kỷ luật, các CLB cũng sẵn sàng nhận rồi xin xỏ hạ án kỷ luật.

Cầu thủ ngoại cũng trong tình trạng tương tự. Năm năm qua, hàng trăm cầu thủ ngoại thượng vàng hạ cám nhập ào ạt vào VN, nhập theo cả những thói hư tật xấu. Cũng tương tự như cầu thủ nội, cầu thủ ngoại quậy cỡ Achilefu, Iddi Itambude, Amaobi cuối cùng rồi cũng có nơi chào đón nồng nhiệt! Thử hỏi điều gì sẽ xảy ra?

Năm năm thử nghiệm chuyên nghiệp cho đến nay VFF chưa thể tổng kết để đưa ra một cái nhìn toàn cục thì V-League 2006 đã đến trong tình trạng y như cũ. Vậy cuộc thử nghiệm lần thứ 6 liên tục này sẽ đưa BĐVN về đâu?

Theo Lưu Vĩnh Hy

Người lao động