Xung quanh vụ ám sát Boris Nemtsov (Phần 3)

Các nghi can đã bị bắt

Nghi phạm thứ 6 là Beslan Shavanov, 30 tuổi, đã ẩn náu trong một tòa nhà ở Grozny khi cảnh sát ập đến vây bắt chiều 7-3. Khi cảnh sát bao vây tòa nhà, Shavanov cố trốn thoát, ném lựu đạn vào cảnh sát trước khi hắn cho nổ mìn tự sát. Chỉ 1 trong 5 nghi phạm bị bắt tuyên bố có bằng chứng ngoại phạm. "Vào thời điểm xảy ra án mạng, tôi đang làm việc như mọi ngày vẫn làm. Có rất nhiều đồng nghiệp của tôi biết, họ sẽ xác nhận điều này”, lời nghi phạm Tamerlan Eskerkhanov nói trong tòa án Basmanny tại Moskva hôm 8-3.

4 nghi phạm đã bị buộc tội chính thức là Anzor Gubashev, Zaur Dadayev, Ramzan Bakhayev và Shagit Gubashev, em trai của Anzor "vẫn đang trong diện tình nghi. Nghi phạm Gubashev và Dadayev đã bị bắt giữ hôm 7-3 ở Ingushetia, nơi một số thành viên của gia đình họ sinh sống.

Một thông tin khác cũng nói Dadayev đã nhận tội là kẻ giết chính khách đối lập Nga Nemtsov. Dadayev đã phục vụ khoảng 10 năm trong "tiểu đoàn bắc" Bộ Nội vụ Chechnya với vai trò là một phó chỉ huy. Trong số 5 nghi phạm bị bắt giữ, không có một cái tên Nga nào trong số này. Tất cả các đối tượng đã đến từ Bắc Caucasus. 5 nghi phạm liên quan đến vụ ám sát cựu Phó Thủ tướng Nga Nemtsov đã bị bắt giữ và sẽ bị tạm giam ít nhất đến ngày 28-4 để tiếp tục cho công việc điều tra.

Tại sao người Chechnya lại giết Nemtsov?

Điều tra tiểu sử của Dadayev, thì hắn là một tín đồ Hồi giáo cực đoan, không thích tờ báo Pháp Charlie Hebdo (Pháp) từng đăng tranh biếm họa tiên tri Mohammed của đạo Hồi. Lúc này, dư luận Nga tin rằng có việc người Chechnya dính líu vụ ám sát Nemtsov, và chủ mưu vụ ám sát này là lãnh đạo "tiểu đoàn Dzhokhar Dudayev" đánh quân ly khai ở đông Ukraine.

“Tất cả những người biết Dadayev đều xác nhận rằng anh ta là người có niềm tin sâu sắc, và cũng giống như hầu hết những người Hồi giáo khác, bị “sốc” trước hoạt động của Charlie và những bình luận ủng hộ các bức tranh. Lãnh đạo Chechnya, ông Ramzan Kadyrov, đồng minh của Tổng thống Putin, miêu tả Dadayev là người Hồi giáo sùng đạo, sửng sốt trước những bức tranh biếm họa đấng Tiên tri Muhammad đăng trên tạp chí Charlie Hebdo của Pháp.

Cùng với nhiều chính trị gia và các nhà hoạt động người Nga, ông Nemtsov lên án vụ giết hại 12 nhà báo của tạp chí châm biếm Pháp do những người Hồi giáo cực đoan gây ra. Ông cũng chỉ trích đe dọa từ lãnh đạo Chechnya đối với những người không lên án tranh biếm họa của tạp chí. Ông Kadyrov tuyên bố cựu tài phiệt dầu khí Mikhail Khodorkovsky là “kẻ thù riêng” của mình do thúc giục những tờ báo khác cho đăng lại tranh của Charlie Hebdo.

Vì Nemtsov phản đối cuộc nội chiến này, nên một số cá nhân tiểu đoàn trên giết ông ta rồi "trút tội" cho Tổng thống Nga Vladimir Putin, theo Dzhemal trong cuộc trả lời phỏng vấn của kênh truyền hình độc lập Dozhd TV ở Nga. Ủy ban Điều tra Nga hiện coi vụ án là “giết thuê”.

Như vậy, đã có bốn nghi phạm bị tạm giam để phục vụ điều tra. Nghi can Zaour Dadaiev từng làm việc 10 năm tại tiểu đoàn “ Sever” của Bộ Nội vụ nước Cộng hòa Chechnya, nằm ở vùng Bắc Kavkaz của Nga. Hiện giờ vẫn chưa rõ liệu Dadaiev còn phục vụ hay đã rời bỏ tiểu đoàn “ Sever” khi vụ ám sát xảy ra. Nghi phạm Anzor Goubachev cũng có một người thân bị thẩm vấn trước đó. Tuy nhiên, các đơn vị phụ trách điều tra vẫn chưa khẳng định thông tin trên.

Trích dẫn một nguồn tin thân cận với cơ quan tình báo Chechnya cho biết thêm một người đàn ông đã chết trong một cuộc đối đầu với cảnh sát tối thứ bảy, ngày 07-03-2015, tại thủ đô Grozny của Chechnya. Người này có thể có liên quan tới vụ ám sát Boris Nemtsov. Khi cảnh sát có mặt trong tòa nhà, người đàn ông đã ném lựu đạn về phía cảnh sát và cho nổ một quả khác.

Chechnya là một nước cộng hòa với đa phần là người Hồi giáo. Sau hai cuộc chiến đòi độc lập không thành và bị Nga kiểm soát, khống chế, quốc gia này nằm dưới sự điều hành của Ramzan Kadirov. Cựu phiến quân này đã khuất phục trước Moskva và được tự chủ giải quyết các vụ việc liên quan tới Chechnya, trong đó có các đơn vị an ninh.

Còn nhà đối lập với chính quyền Putin, luật sư Alexei Navalny, mới được trả tự do ngày 07/03, tố cáo chính “các cơ quan tình báo” Nga và điện Kremlin đứng đằng sau vụ ám sát Boris Nemtsov. Vụ ám sát ông Nemtsov hôm 27-2 khiến truyền thông phương Tây ngay lập tức chĩa mùi dùi vào chính quyền Nga và kêu gọi điều tra đến tận cùng vụ việc. Ủy ban Điều tra của Nga nói đang tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến vụ sát hại.

Ủy ban Điều tra Nga cho biết họ đang xem xét một số động cơ có khả năng, trong đó có việc ông Nemtsov phản đối cuộc chiến ở Ukraine, cuộc sống riêng và hoạt động chính trị của ông, các nhóm Hồi giáo cực đoan (ông Nemtsov có nguồn gốc Do Thái) hay âm mưu gây bất ổn cho nước Nga.

Một số những nhân vật ủng hộ chính phủ nhận định rằng ông Nemtsov đã bị đưa ra làm con tốt thí trong tình hình nước Nga phức tạp như hiện nay. Tuy nhiên, các đồng minh của ông Nemtsov cho rằng đây là vụ ám sát có động cơ chính trị mà nguyên nhân từ sự chống đối ông Putin và cuộc chiến ở Ukraine./.