Vụ kiện Biển Đông: Hiệp hai chuẩn bị bắt đầu

... Để tiếp tục nghe các bên liên quan trình bày lập luận trong vụ Philipines kiện Trung Quốc liên quan đến các đòi hỏi chủ quyền của Bắc Kinh tại Biển Đông.

Người dân Philippines biểu tình chống Trung Quốc bành trướng trên Biển Đông hồi năm 2014.

Theo bản thông báo, cuộc điều trần về nội dung vụ kiện Biển Đông tại Tòa án trọng tài, chiểu theo Phụ lục số VII Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982, sẽ diễn ra từ ngày 24 đến 30/11, tại La Haye (Hà Lan).

Cuộc điều trần lần này được tổ chức sau khi Tòa án Trọng tài Thường trực ra phán quyết vào ngày 29/10, tuyên bố cơ quan này đủ thẩm quyền xem xét một số nội dung đơn kiện của Philippines, bác bỏ lập luận của Trung Quốc cho rằng Tòa án không đủ thẩm quyền để xét xử vụ này.

Trong thông báo trên, Tòa án Trọng tài Thường trực khẳng định có đủ thẩm quyền để xét xử, nghe điều trần về phần nội dung của 7 đề nghị do phía Philippines đưa ra, đồng thời gác lại 7 đề nghị khác để xem xét sau. Bên cạnh đó, tòa còn đề nghị Philippines thu gọn và làm rõ đề nghị thứ 15 để có cơ sở xem xét về nội dung.

Cũng trong thông báo nói trên, PCA cho biết trong thời gian tới, sẽ tổ chức các cuộc điều trần kín, không cho công chúng tham dự. Tuy nhiên, vì hiện nay, tòa vẫn ở trong giai đoạn xem xét có đủ thẩm quyền và thụ lý đơn kiện hay không và sau khi tham khảo ý kiến các bên liên quan, Tòa án sẽ xem xét đề nghị của Malaysia, Indonesia, Việt Nam, Thái Lan, Nhật Bản - các nước muốn cử các phái đoàn đến nghe điều trần với tư cách quan sát viên. Thời gian tổ chức các cuộc điều trần sẽ được thông báo cho các nước này.

Theo giới quan sát, việc Tòa tuyên bố có thẩm quyền đối với một số nội dung đơn kiện của Philippines là một thắng lợi đối với Manila. Báo chí Philippines coi cuộc điều trần vào cuối tháng 11 này là hiệp hai trong cuộc đọ sức giữa Philippines và Trung Quốc.

Cùng ngày 11/11/2015, trên trang web Bộ Ngoại giao Trung Quốc đăng thông báo, trích lời Ngoại trưởng Trung Quốc nhận định vụ Philippines kiện Trung Quốc tại tòa PCA đã làm quan hệ song phương căng thẳng và trách nhiệm của Manila là phải hàn gắn rạn nứt.

Ông Vương Nghị cho rằng, vụ Philippines kiện Trung Quốc trước một tòa án trọng tài quốc tế là “một cái nút thắt đã cản trở việc cải thiện và phát triển quan hệ Trung Quốc – Philippines”. Đối với ông Vương Nghị, Bắc Kinh “không muốn cái nút đó càng lúc càng chặt hơn để rồi thậm chí có thể biến thành một cái nút chế”. Do vậy, “về cách nới lỏng hay tháo gỡ hẳn cái nút này, cần phải nhìn về phía Philippines”.

Đầu năm 2013, sau khi đã “cạn kiệt các biện pháp ngoại giao” trước các đòi hỏi chủ quyền lãnh thổ của Trung Quốc ở Biển Đông, Philippines đã kiện Trung Quốc trước Tòa án Trọng tài Thường trực.

Ngày 16/3/2015, Philipines đã nộp lên tòa bộ hồ sơ 3.000 trang. Đây là phần bổ sung cho tài liệu 4.000 trang mà Manila đã gửi đến tòa từ 30/3/2014.

Tháng 7/2015, Tòa đã tổ chức 2 vòng điều trần, để nghe phái đoàn Philippines phản bác các lập luận của Trung Quốc được nêu ra trong văn kiện lập trường công bố vào cuối năm 2014.

Theo Linh Phương

PetroTimes