“Trung Quốc đã kiểm soát bãi cạn Scarborough”

Tàu hải giám của Trung Quốc gần bãi đá ngầm Scarborough.

Thông tin trên được cựu thứ trưởng ngoại giao Philippines Lauro Baja Jr đưa ra trong cuộc trò chuyện tại diễn đàn của một trường đại học Philippines ngày 5/10 vừa qua. Ông Baja cũng từng là cựu đại diện thường trực của Philippines tại Liên hợp quốc.

“Nên nhớ rằng, Trung Quốc đã chăng dây khu vực và không một ngư dân hay tàu thuyền nào của Philippines có thể vào trong”, vị cựu thứ trưởng cho biết.

Cho đến nay chính phủ Philippines không thừa nhận đã để mất kiểm soát bãi cạn mà nước này gọi là Panatag (hay Scarborough theo tên gọi quốc tế) và Trung Quốc gọi là Hoàng Nham. Tuy nhiên, từ khi Philippines đơn phương rút tàu bè hồi tháng 6, các tàu vũ trang của Trung Quốc đã chặn lối vào khu vực.

Các quan chức ngoại giao Philippines đã cáo buộc Trung Quốc vi phạm một thỏa thuận do Mỹ là trung gian, kêu gọi cả Philipines và Trung Quốc rút ngay tàu khỏi khu vực, để giảm nhiệt căng thẳng bắt đầu vào tháng 4 vừa qua. Phía Trung Quốc phủ nhận đã có một thỏa thuận như vậy.

Sau khi tàu Philippines rút đi và để cho Trung Quốc trở thành người kiểm soát duy nhất với bãi đá cạn, Tổng thống Aquino được biết đã nổi giận với Ngoại trưởng Albert del Rosario và điều nghị sỹ Antonio Trillanes làm người đàm phán “đêm” với giới chức cấp cao Trung Quốc. Vụ việc cuối cùng đã gây ra một cuộc tranh cãi công khai tại thượng viện vào tháng 9 vừa qua, giữa ông Trillanes và chủ tịch thượng viện Juan Ponce Enrile.

Ông Baja kêu gọi chính phủ hành động mạnh mẽ hơn để phục hồi sự hiện diện của Philippines ở bãi cạn cách tây Vịnh Subic của Philippines chưa đầy 200km này.

Căng thẳng giữa Philippines và Trung Quốc đối với bãi cạn bùng nổ vào tháng 4 vừa qua khi giới chức Manila bắt các ngư dân Trung Quốc xâm nhập vào vùng biển Scarborough. Nhưng trước khi hải quân Philippines tiến hành bắt giữ, tàu Trung Quốc đã tới ngáng đường họ.

Căng thẳng biển đảo đã làm xấu mối quan hệ hai nước, ảnh hưởng đến kinh tế. Cụ thể Trung Quốc đã từ chối nhập khẩu chuối Philippines và khách Trung Quốc hủy chuyến đi của họ tới đất nước này.

Căng thẳng cũng ảnh hưởng tới mối quan hệ nội bộ ASEAN. Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á đã không đưa ra được một thông cáo chung sau cuộc họp hồi tháng 7 vừa qua, mà nguyên nhân được cho là do ảnh hưởng của Trung Quốc.

Vũ Quý

Theo GMA News