Triều Tiên: Mỹ đề nghị hỗ trợ lương thực để giải giáp hạt nhân
(Dân trí) - Triều Tiên hôm nay cho hay Mỹ đã đề nghị viện trợ lương thực và tạm ngừng trừng phạt Bình Nhưỡng nếu nước này ngừng chương trình làm giàu urani.
Hình ảnh tân lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un thăm sư đoàn tăng thiết giáp Seoul Ryu Kyong Su 105 trong ngày đầu năm mới.
Tuyên bố trên được người phát ngôn Bộ Ngoại giao Triều Tiên cho biết trên hãng thông tấn chính thức của nước này. Và đây là bình luận đầu tiên của Triều Tiên về vấn đề này.
Trước khi Chủ tịch Kim Jong-il đột ngột qua đời vào ngày 17/12, báo chí đã đưa tin rất nhiều về khả năng sớm đạt được một thỏa thuận như trên.
Tại cuộc đàm phán vào tháng 7 năm ngoái, Washington “đã đưa ra những bước xây dựng lòng tin, như ngưng trừng phạt cũng như hỗ trợ lương thực” để đổi lấy “ngưng tạm thời” chương trình làm giàu urani, người phát ngôn Triều Tiên cho hay.
Các chuyên gia cho rằng chương trình urani được Triều Tiên tiết lộ vào tháng 11/2010 có thể cho quốc gia này phương thức thứ hai để chế tạo vũ khí hạt nhân. Tiết lộ đã khiến các nước liên quan nỗ lực thúc đẩy nối lại bàn đàm phán hạt nhân 6 bên vốn bị ngưng trệ từ năm 2008.
Năm ngoái, Triều Tiên và Mỹ đã tổ chức 2 vòng đàm phán song phương nhằm tái khởi động bàn đàm phán 6 bên.
Vòng đàm phán thứ ba được biết đã được lên kế hoạch ở Bắc Kinh, trước khi bị hoãn lại khi Chủ tịch Kim Jong-il qua đời.
Tuyên bố của người phát ngôn cho thấy Triều Tiên vẫn để ngỏ thỏa thuận nếu Mỹ tăng lượng lương thực mà nước này cam kết hỗ trợ. “Chúng tôi sẽ theo dõi xem liệu Mỹ có thực sự muốn xây dựng lòng tin hay không”, tuyên bố có đoạn.
Trong khi Washington cho biết mọi quyết định hỗ trợ lương thực nhân đạo đều không liên quan đến các vấn đề khác, thì người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Triều Tiên lại cáo buộc Mỹ đang chính trị hóa vấn đề.
Robert King, đặc phái viên của Mỹ về Triều Tiên, đã gặp quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Triều tiên Ri Gun ở Bắc Kinh từ ngày 15-16/12 để thảo luận về khả năng nối lại viện trợ của Mỹ.
Báo chí Hàn Quốc vào thời điểm đó đưa tin Triều Tiên đã nhất trí ngưng chương trình làm giàu urani, trong khi Mỹ sẽ cung cấp tới 240.000 tấn lương thực.
Năm 2008, Mỹ đã cam kết hỗ trợ 500.000 tấn gạo. Nhưng việc vận chuyển đã bị ngưng vào năm sau, khi Mỹ nghi ngờ về tính minh bạch trong việc phân phát gạo và Bình Nhưỡng đã yêu cầu người Mỹ rời đi.
Người phát ngôn của Triều Tiên hôm nay cho hay Mỹ đã không hỗ trợ 330.000 tấn gạo như đã hứa 3 năm trước.
Trong các cuộc thảo luận gần đây, Mỹ “đã thay đổi rất nhiều về số lượng và loại lương thực hỗ trợ, trái ngược với cam kết ban đầu”, người phát ngôn cho hay. Người phát ngôn cho biết thêm điều này đã tạo nghi ngờ về thành tâm xây dựng lòng tin của Mỹ.
Mỹ dự kiến sẽ hỗ trợ bánh quy giàu năng lượng và những loại thực phẩm dinh dưỡng tương tự trong gói viện trợ mới nhất, thay vì gạo, do lo ngại gạo có thể bị chuyển cho quân đội và những người giàu có.
Các cơ quan của Liên hợp quốc từng thăm Triều Tiên vào năm ngoái cho biết 6 triệu người dân ở đây, tức 1/4 dân số, cần được hỗ trợ. Hàng trăm ngàn người nước này đã thiệt mạng trong nạn đói những năm 1990.
Phan Anh
Theo AFP