Tổng thống Obama vẫn "gây sốt" ở Cuba sau chuyến thăm lịch sử

Thường được gọi là dịch vụ Internet ngoại tuyến, và đăng những tin bài được tải về từ Internet, cùng các mục quảng cáo, nội dung giải trí lậu, vậy nhưng hãng El Paquete tại Cuba lại đang làm ăn khấm khá khó tin. Mọi nội dung đều được họ tải sẵn vào thiết bị lưu trữ và phân phát tới các khu vực khác nhau tại Cuba, nơi chỉ khoảng 1/3 người dân được tiếp cận Internet.

Truyền thông nhà nước Cuba đã phát trực tiếp hầu như toàn bộ chuyến thăm của Tổng thống Mỹ Obama, kéo dài 3 ngày từ 20 -22/3, khi ông trở thành lãnh đạo đầu tiên của Nhà Trắng tới quốc đảo này sau 88 năm. Dù vậy rất nhiều người đã không thể theo dõi, do sự kiện diễn ra trong giờ làm việc.

Với việc chi phí truy cập Internet ở mức cao và chịu nhiều hạn chế, nhiều người Cuba chọn nghe những bài phát biểu của ông Obama trên trang El Paquete. Tin tức được tải vào thiết bị lưu trữ và truyền tay nhau từ người này sang người khác, trở thành một nguồn thu nhập cho hàng nghìn người tham gia vào quá trình phát tán.

“Vào lúc này, El Paquete đang thay thế cho Internet đối với nhiều người không thể truy cập”, Elio Hector Lopez, người giúp tạo ra hệ thống truyền tin này cách đây 8 năm cho biết. “Nó đã trở thành một trách nhiệm. Nếu ngày mai El Paquete biến mất, tôi không biết mọi người sẽ làm gì. Nó giống như nước, hoặc thuốc cho cơ thể người Cuba”.

Thành công của mô hình kinh doanh này có lẽ là dấu hiệu rõ nhất về sự giảm dần độc quyền thông tin tại Cuba, sau nhiều thập niên bị quản lý chặt chẽ. Truyền thông chính thức tại Cuba do nhà nước quản lý, và những ai xem truyền hình Mỹ thông qua các thiết bị thu vệ tinh sẽ bị phạt và thu giữ thiết bị. Dù vậy, cơ quan chức năng hầu như ngó lơ cho El Paquete, trang tin vốn thường tránh xa các vấn đề chính trị, và không phát các nội dung bạo lực hay khiêu dâm.

Lopez cho biết ông không hề do dự trong việc phát hành ấn bản đặc biệt nhân chuyến thăm của Obama, bao gồm các đoạn video được thu từ TV, cùng một đoạn phim tài liệu ngắn về cuộc đời Obama.

“Đó là một sự kiện lịch sử, và phải có trong El Paquete”, Lopez nói và cho biết thêm ông không hề tham khảo ý kiến các cơ quan chức năng, nhưng cũng không phải là người phản đối chính phủ.

Mặc dù có nhiều kế hoạch cải cách để khiến truyền thông nhà nước tại Cuba năng động hơn, và có tính phản biện cao hơn, thực tế đã không như kỳ vọng. Việc truy cập Internet hiện đã dễ dàng hơn khi chính phủ mở ra những điểm phát Wi-Fi công cộng, và chuẩn bị giúp nhiều người có truy cập Internet tại nhà.

“El Paquete phát tán thông tin. Họ không thể thay thế Internet, vốn có nhiều thông tin hơn. Nhưng do Internet bị hạn chế tại Cuba, đây là cách để chúng tôi cập nhật tình hình thế giới”, Marisel, một ca sỹ 26 tuổi nói.

Một số cửa hàng băng đĩa lậu trên phố ở thủ đô Havana thậm chí còn cho in những đĩa DVD của riêng mình, tập hợp thông tin về chuyến thăm. Một sản phẩm như vậy có tên Obama tới Cuba. “Bạn có thể tưởng tượng sự kiện đó được quan tâm ra sao. Rất nóng”, một người bán băng đĩa nói.

Thanh Tùng

Tổng hợp