Thủ tướng Blair "nói dối" cả nước Anh

Việc tiết lộ báo cáo của Lord Goldsmith đêm qua có thể được coi là phát súng hiệu cho thấy Tony Blair từng nói dối Nghị viện và người dân Anh về cuộc chiến này.

Dường như không được báo trước về sự việc trên, ông Blair vẫn tuyên bố trên kênh Sky News rằng bản báo cáo của Bộ trưởng Tư pháp "vẫn giữ nguyên như cũ".

Ngay sau khi báo cáo được công bố, gia đình của một số binh sĩ Anh tử trận tại Iraq cho biết họ đang chuẩn bị khởi kiện Thủ tướng Anh dựa trên những thông tin này.

Lord Goldsmith đã bất ngờ đưa ra tuyên bố nhằm biện hộ cho vai trò của mình. Ông nêu rõ rằng ông thay đổi quan điểm vì Thủ tướng lúc đầu đảm bảo với ông rằng Saddam vi phạm các nghị quyết của LHQ nhưng sau đó phát giác lời đảm bảo ấy được dựa trên thông tin tình báo sai lệch là Saddam đang phát triển một kho vũ khí huỷ diệt hàng loạt.

"Điều mà tài liệu này muốn cho công chúng biết là tất cả những gì đã khiến tôi có quan điểm này. Thay vì cho người đọc biết tôi kết luận tiến hành chiến tranh là bất hợp pháp, tài liệu này sẽ chỉ rõ cách tôi thu thập mọi bằng chứng trước khi đi đến kết luận. Tài liệu cũng nêu rõ rằng các phân tích mang tính pháp lý này có thể bị thay đổi do chiều hướng của sự việc trong tuần tới. Từ ngày 7/3 đến 17/3/2003, tôi đã hỏi và nhận được câu trả lời về việc Saddam vi phạm các nghị quyết của Hội đồng bảo an. Tôi cũng đã trả lời rằng hành động quân sự tại Iraq là hợp pháp. Tôi đã nói với chính phủ, quân đội, nội các và người dân về quyết định này", Lord Goldsmith giải thích.

Cũng trong báo cáo nộp cho ông Blair, Lord Goldsmith cho biết ông từng cảnh báo rằng quân đội Anh tham gia tấn công Iraq có thể bị truy tố tại toà án quốc tế và rằng "cơ sở pháp lý an toàn nhất" là phải có một nghị quyết mới của Hội đồng bảo an cho phép tiến hành chiến tranh.

Sáu nhân tố quan trọng được Lord Goldsmith sử dụng để thách thức tính hợp pháp của cuộc chiến bị tiết lộ từ cuối tuần trước song báo cáo đầy đủ lại gạt bỏ những bằng chứng biện hộ cuối cùng mà ông Blair đưa ra nhằm giải thích cho động cơ chiến tranh rằng ông đã được khẳng định cuộc chiến là hợp pháp.

Trong báo cáo của mình, Lord Goldsmith cũng thách thức cả lời quả quyết của Thủ tướng Anh rằng cuộc chiến Iraq là hợp pháp vì Saddam Hussein đã vi phạm nghị quyết số 1441 của LHQ về vũ khí huỷ diệt hàng loạt. Lord Goldsmith cho biết ông tin ngôn từ của nghị quyết không chỉ rõ liệu HĐBA có hợp pháp hoá cuộc chiến này hay không.

Theo Huyền Trang

Vietnamnet/Independent, CBS, BBC